کتاب امام شناسی

مجموعه ای مهم از مباحث تفسیری، فلسفی، روایی، تاریخی و اجتماعی پیرامون مسائل کلی امامت و ولایت، چون خصوصیات امام و شرایط امامت و زعامت، لزوم عصمت و مطالب خاص امامت و ولایت امیرالمؤمنین علی (ع) و ائمه معصومین و لزوم عصمت آنها است. در ضمن بحث کاملی از شرایط نبوت و لزوم عصمت انبیا و آثار و خواص پیامبران در این کتاب شده که "نبوت عامه" را شامل گشته است. هم چنین مباحث استدلالی علمی، برگرفته از قرآن مجید و روایات وارده از خاصه و عامه و ابحاث حلی و نقدی پیرامون ولایت و امامت آن بزرگواران مطرح شده است. نویسنده آن علامه آیة اله حاج محمدحسین حسینی تهرانی از علما و فقهای بزرگ قرن 15 هـ ق (معاصر) که نیمی از این مجموعه 18 جلدی را به صورت سخنرانی و درس در ماه مبارک رمضانی برای مخاطبین خود و نیم دیگر این مجلدات را بعدا به رشته تحریر در آورده است. هر جلد از این مجموعه بنام «امام شناسی» از دوره علوم و معارف اسلام، نامگذاری شده است.

معرفی اجمالی نویسنده
علامه آیة اله حاج سید محمدحسین حسینی طهرانی، فرزند مرحوم آیة الله حاج سید محمدصادق، در 24 محرم 1345 هجری قمری، در طهران بدنیا آمد. دوران کودکی را تحت تربیت پدربزرگوارش بود و تحصیلات ابتدائی مدرسه و بعد دوره آموزش متوسطه را در رشته مکانیک و ماشین سازی به اتمام رساند. با وجود پیشنهادهای زیادی برای ادامه تحصیل در خارج از کشور و پذیرش مسئولیت های مهم در رشته های مختلف لیکن او تحصیلات علوم دین و حوزوی را انتخاب و در سن 19 سالگی به شهر مقدس قم عزیمت کرد. در همان سال های اول جزو اولین شاگردان علامه طباطبائی شد و در درس حکمت و عرفان عملی و تفسیر از خواص یاران ایشان گردید. مدت 7 سال در سطوح مختلف علمی از اساتید بزرگ بهره ها برد و در سال 1371 هـ ق در سن 26 سالگی برای ادامه تحصیل به عراق رفت و در نجف اشرف ساکن شد. دروس فقه و اصول و حدیث و رجال را از محضر علمای اعلام چون آیة الله حاج شیخ حسین حلی، سید ابوالقاسم خوئی، حاج سید محمود شاهرودی و آیة الله آقا بزرگ طهرانی، بهره مند بود. در همین ایام بنا به نظر و توصیه علامه طباطبایی و مؤانست و مراوده با آیة الله حاج سید جمال الدین گلپایگانی مراحل عرفانی و سلوکی را پیمود. علامه طهرانی سال 1377 هـ ق در 33 سالگی پس از اتمام تحصیلات عالیه و رسیدن به فضائل ظاهری و باطنی، به خاطر ادای تکلیف و ترویج و گسترش علم و دین به طهران بازگشت. در خلال سالها زندگی در طهران در ارشاد و هدایت مردم اساسی ترین کار را تشکیل حکومت اسلام می دانست، از این رو بعد از رحلت آیة الله بروجرودی و تحرکات طاغوتی حکومت پهلوی با رهبر فقید انقلاب حضرت آیة الله خمینی همراه و در حذف حکومت طاغوت فعالیتی وسیع و مؤثر را طراحی و اجرا نمود. علامه بزرگوار بعد از 23 سال تلاش و سکونت در تهران در سال 1400 هـ ق به شهر مشهد هجرت و 15 سال آخر عمر خود را در آنجا گذراند. وی سال 1416 هـ ق در روز شنبه 9 صفر در مشهد مقدس دار فانی را وداع گفت. مزارش در قسمت جنوب شرقی صحن انقلاب (عتیق) در آستانه کفشداری شماره 4 حرم مطهر می باشد. بعضی از آثار ایشان از اینقرار است: 1- معادشناسی- 2- توحید علمی و عینی- 3- مهر تابان 4- وظیفه فرد مسلمان در احیای حکومت اسلام، ولایت فقیه در حکومت اسلام، نور ملکوت قرآن....


ساختار و تقسیم بندی مجموعه
عناوین برگزیده و مطالب مهم این مجموعه 18 جلدی عبارتست از:
جلد اول امام شناسی: عصمت انبیا و ائمه معصومین علیهم السلام، معنای امام و شرائط تحقق امامت و امهات آن، ولایت امیرالمؤمنین علی (ع) و برخی از احوالات آن حضرت و علل مخالفت معاندین با خلافت او.
جلد 2 امام شناسی: تفسیر آیه اولوالامر، وصایت امیرالمؤمنین و ائمه علیهم السلام از جانب رسول خدا، اخوت امیرالمؤمنین (ع) با رسول خدا.
جلد 3: شناخت شیعه، مبدأ پیدایش تشیع و نام شیعه و صفات و نشانه های آن، برخی بدعت های عمر، تفسیر آیه تطهیر.
جلد 4: فضائل امیرالمؤمنین علی (ع)، تفسیر آیه «و من عنده علم الکتاب»، میزان علم ائمه علیهم السلام.
جلد 5: ولایت و اقسام آن (تشریعی، تکوینی)، کلمات عرفا و فلاسفه بزرگ درباره انسان کامل، تحقیق پیرامون حدیث (سلسله الذهب)، تفسیر آیه ولایت «انما ولیکم الله....».
جلد 6: غدیر و واقعه مبسوط حجة الوداع، بحث مفصل درباره بناء اسلام بر سال و ماه قمری، تفسیر آیه «ان عدة الشهور....».
جلد 7: غدیر (آیه تبلیغ، حدیث ولایت «من کنت مولاه...»)، اثبات حقانیت علی (ع) در طول تاریخ.
جلد 8: غدیر (تفسیر آیه اکمال دین، غصب خلافت) لقب امیرالمؤمنین مخصوص حضرت علی (ع) است، اعتراف عمر به حق بودن علی.
جلد 9: غدیر (احتجاج ها به حدیث غدیر، روز عید غدیر و فضیلت آن)، تأسی به رسول الله در همه جهات از جمله لباس و عمامه بستن بر سر.
جلد 10: کتاب امام شناسی شامل: حدیث منزلت، حدیث عشیره، نظر تفصیلی به اوضاع شهر مدینه در اواخر عمر رسول الله و خطبه های علی (ع) بعد از رحلت پیامبر، غزوه تبوک، داستان مسجد ضرار در مدینه.
جلد11: بحث اعلمیت و اعلمیت امیرالمؤمنین علی (ع)، جهالت مدعیان دروغین خلافت به معارف دینی، وهابی ها و جنایات آنها، قضاوت های....
جلد 12: علوم امیرالمؤمنین علی (ع) (علم غیب حضرت و تقدم در علوم مختلف)، جمله «سلونی قبل ان تفقدونی».
جلد 13: برخی وقایع جنگ احد و تفسیر آیه «و ما محمدالا رسول....»، ندای آسمانی «لافتی الا علی...»، آخرین روزهای حیات رسول الله و امر به آوردن قلم و منع عمر.
جلد 14: (سیر کتابت حدیث، تقدم شیعه در تألیف)، معرفی مصحف علی (ع) و فاطمه زهرا و...، پیدایش اسرائیلیات در حدیث و سستی روایات ابوهریره.
جلد 15: صحیفه سجادیه، تعصب سنیان و تحریف آنان در روایات، زیدبن علی (ع) و قیام او.
جلد 16 و 17: تقدم و تأسیس شیعه در جمیع علوم و سیر علوم از زمان امام باقر تا امام یازدهم، دوران امام صادق و مذهب جعفری، احوال منصور دوانیقی، مأمون، شرح احوال ابوحنیفه، مالک بن انس، شافعی، احمدبن حنبل.

نکته:
قابل ذکر اینکه، اینها مهمترین عناوین از هر یک مجلدات امام شناسی است، لکن در لابلای مجموعه، بحث های بسیاری از مطالب گوناگون و منطبق بر آیات قرآن و احادیث معتبر است که برای آگاهی از آن، مراجعه به فهرست هر جلد لازم است.


منابع :

  1. دوره های کتاب امام شناسی علامه طهرانی

  2. سید محمدحسین حسینی طهرانی- آیت نور

https://tahoor.com/fa/Article/PrintView/29488