بررسی اهمیت شهادت (گواهی دادن) با توجه به احادیث

اسلام، در «شهود» شرایطی را قید کرده است که اگر این شرائط مراعات شود جلو شهادت زور و اثبات باطل  گرفته می شود و این شرائط عبارتند از:1- بلوغ 2- عقل 3-ایمان 4- عدالت 5- مبرا بودن از تهمت. از این جهت کسی که بخواهد از طریق شهادت، برای خود جلب نفعی و یا دفع ضرری بکند، شهادت او پذیرفته نیست. اینک بخشی از احادیثی را که درباره اهمیت شهادت و شروط شاهد روایت شده است از نظر شما می گذرانیم. پیرامون اهمیت شهادت و مسئولیت عظیم آن احادیثی وارد شده است که برخی را نقل می کنیم.

پیامبر گرامی می فرماید: «آنکس که شهادت خود را پنهان بدارد و یا به دروغ درباره جان و مال مسلمانان شهادت دهد، روز قیامت با صورت سیاه همراه با خستگی محشور می گردد و مردم او را به اسم و رسم می شناسند و هر کس به حق شهادت دهد تا به وسیله آن، حق  فرد مسلمانی زنده شود، روز قیامت با چهره نورانی وارد محشر می شود و همه خلایق او را به با اسم و نسبش می شناسند...
سپس امام باقر (ع) فرمود: «آیا نمی بینید، خداوند عزوجل می فرماید: "وَ اَقِیمُوا الشَّهادَهَ لله"، «شهادت را به خاطر خدا اقامه کنید».
از امام صادق (ع) روایت شده است که فرمود: "شاهِدُ الزَّورِ لا تَزُولُ قَدماهُ حتّی تَجِبَ لَهُ النار"، « کسی که به دروغ شهادت بدهد گام بر نمی دارد مگر آتش جهنم بر او واجب می شود.»
پیامبر گرامی فرمود: «هرکس بر ضد کسی از مردم شهادت دروغ بدهد، در پائین ترین نقطه جهنم مانند منافقان از زبانش آو یخته می شود. هرکس حق برادر مسلمان خود را منع کند، خداوند روزی را بر او حرام می گرداند، مگر اینکه توبه  کند.»

پیرامون کیفیت شهادت، روایات و احادیث زیادی وارد شده است از جمله:
امام صادق (ع) فرمود: "لا تَشهَد بِشَهادَهِ حَتی تَعرفَها کَما تَعرفُ کَفَّکَ"، «بر چیزی شهادت مده، مگر اینکه آن را مانند کف دستت بشناسی.»
اسلام می گوید باید شهادت از روی علم و یقین باشد، چنان که این مطلب از احادیثی که در این باره وارد شده است، معلوم می شود، از جمله آنجا که درباره «شهادت» از پیامبر اکرم (ص) سئوال شد، فرمود: «آیا آفتاب را می بینی؟ بر چیزی که مثل آفتاب روشن است، شهادت بده و گرنه ترک کن.» 
و همچنین وقتی که از امام صادق (ع) از کسی که شهادت او قبول نیست، سئول شد فرمود: "لا تَجُوزُ  شَهادَهُ وَلَدِ الزَّنا"، «شهادت فرزند نامشروع نافذ نیست.» باز فرمود: «شهادت آدم شرابخوار، شطرنج باز، قمار باز، و کسی که برادر خود را بدنام کند و سائل به کف، پذیرفته نیست زیرا بر سائل به کف نمی توان اطمینان کرد برای اینکه هرگاه به او اعطا شود، خوشنود می شود و اگر منع شود خشمگین می گردد.


منابع :

  1. آیت الله جعفر سبحانی- مبانی حکومت اسلامی- از صفحه 355 تا 357

https://tahoor.com/fa/Article/PrintView/401471