معنای سرعت حساب در قیامت

فارسی 2873 نمایش |

در تفسیر مجمع البیان در ذیل این آیه 202 سوره بقرهأولـئک لهم نصیب مما کسبوا والله سریع الحساب؛ آنها هستند که از دستاوردشان نصیبی خواهند داشت و خدا در حسابرسی، سریع است») می فرماید: در معنای سرعت حساب چند وجه ذکر شده است: اول آنکه خداوند در مجازات بندگانش نسبت به اعمالی که انجام داده اند، سریع است؛ و وقت رسیدن پاداش عمل نزدیک است و این آیه جاری مجرای گفتار دیگر خداست که می فرماید: «و مآ أمر الساعة إلا کلمح البصر أو هو أقرب؛ و نیست هنگام فرا رسیدن ساعت قیامت مگر بقدر یک چشم بر هم نهادن؛ یا آنکه آن نزدیکتر است» (نحل/ 77) و در آیه مورد بحث، جزا و پاداش عمل به حساب تعبیر شده است. چون پاداش در برابر عمل است و به مقدار عمل است، پس جزاء عبارت از حساب است؛ عرب گوید: «أحسبنی الشیء: کفانی؛ یعنی آن چیز مرا کفایت کرد».
دوم آنکه خداوند اهل موقف قیامت را در زمانهای کوتاه محاسبه میفرماید، و حساب کسی را رسیدن مانع از حسابرسی شخص دیگر نشود؛ همچنانکه شأنی از شئون، خداوند را شاغل از شأنی دیگر نگردد. و در خبر وارد است که خداوند جمیع خلائق را در مقدار یک چشم بهم زدن محاسبه می نماید. و نیز روایت شده است که بقدر یکبار دوشیدن شیر گوسفند. و از أمیرالمؤمنین (ع) روایت است که: معنای آیه اینست که: خداوند تمام مخلوقات را دفعه واحده حساب میکشد همچنانکه دفعه واحده آنان را روزی میدهد.
سوم آنکه خداوند سبحان دعای اینگونه از بندگانش را زود به مرحله قبول میرساند، و بدون درنگ و احتباس و بحثی از مقداری که هر دعا کننده استحقاق دارد -چنانکه مخلوقات در این امور درنگ می نماید بجهت شمارش و احتباس- به اجابت میرساند. و قریب به این مضمون از ابن عباس روایت شده است که او گفته است: مراد از آیه شریفه اینست که بر چنین افرادی حساب نیست، و نامه عمل آنان از سمت سعادت به آنها داده میشود و به آنها خطاب میرسد: اینست گناهان شما که من همه را بخشیدم! و اینست حسنات شما که من برای شما آنها را دو چندان کردم (مجمع البیان).

منـابـع

سید محمد حسینی تهرانی- معادشناسی 8- صفحه 228-230

کلیــد واژه هــا

0 نظر ارسال چاپ پرسش در مورد این مطلب افزودن به علاقه مندی ها

0 نظر ارسال چاپ پرسش در مورد این مطلب افزودن به علاقه مندی ها

بـرای اطلاعـات بیشتـر بخوانیـد