اعلامیه جهانی حقوق بشر غرب

اعلامیه حقوق جهانی بشر غرب دارای 30 ماده میباشد که عبارتند از:

ماده 1

تمام افراد بشر آزاد به دنیا می آیند و از لحاظ حیثیت و حقوق با هم برابرند. همه دارای عقل و وجدان می باشند و باید نسبت به یکدیگر، با روح برادری رفتاری کنند.

ماده 2

1- هرکس می تواند بدون هیچ تمایزی-  خصوصا از حیث نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب، عقیده سیاسی یا هر عقیده دیگر و هم چنین ملیت، وضعیت اجتماعی، ثروت، ولادت یا هر موقعیت دیگر- از تمام حقوق و کلیه آزادی هایی که در اعلامیه حاضر ذکر شده، بهره مند شود.

2- به علاوه، تبعیضی به عمل نخواهد آمد که مبتنی بر وضع سیاسی اداری و قضایی یا بین المللی کشور یا سرزمینی خاص باشد که شخص به آن تعلق دارد، خواه این کشور مستقل باشد، تحت قیمومت یا غیر خود مختار بوده، و یا حاکمیت آن به شکلی محدود شده باشد.

ماده 3

هرکس حق «زندگی»، «آزادی» و «امنیت» شخصی دارد.

ماده 4

کسی را نمی توان در بردگی نگاه داشت و داد و ستد بردگان- به هر شکل- ممنوع است.

ماده5

کسی را نمی توان تحت شکنجه، مجازات، یا رفتارهایی قرار داد که ظلمانه بوده و یا بر خلاف انسانیت و شئون بشری یا موهن باشد.

ماده 6

هرکسی حق دارد شخصیت حقوقی او در همه جا به عنوان یک انسان، در مقابل قانون به رسمیت شناخته شود.

ماده 7

 همه در برابر قانون مساوی هستند و حق دارند بدون تبعیض و بالسویه، از حمایت قانون برخوردار شوند. همه حق دارند در مقابل هر نوع تبعیضی که ناقض اعلامیه حاضر باشد و بر علیه هر تحریکی که برای اعمال چنین تبعیضی به عمل آید، به طور مساوی از حمایت قانون بهره مند شوند.

ماده 8

در برابر اعمالی که حقوق اساسی فرد را مورد تجاوز قرار بدهد، و آن حقوق به وسیله قانون اساسی یا قانون دیگری بر او به رسمیت شناخته شده بود هر کسی حق رجوع موثر به محاکم ملی صالحه را داراست.

ماده 9

کسی را نمی توان به صورت خود سرانه توقیف، حبس یا تبعید نمود.

ماده 10

هرکس، با مساوات کامل، حق دارد دعوای خود را به وسیله دادگاهی مستقل و بی طرف، منصفانه و علنی مورد رسیدگی قرار دهد و چنین دادگاهی درباره حقوق و الزمات او، یا هر اتهام جزائی که به او توجه پیدا کرده باشد، اتخاذ تصمیم بنماید.

ماده 11

1-  هرکس به بزهکاری متهم باشد، بی گناه محسوب خواهد شد، تا وقتی که در جریان یک دعوی عمومی- که کلیه تضمین های لازم برای دفاع او در آن تأمین شده باشد- تقصیر او قانونا محرز گردد.

2- هیچکس برای انجام یا عدم انجام عملی که موقع ارتکاب آن عمل، به موجب حقوق ملی یا بین الملی، جرم شناخته نمی شده، محکوم نخواهد شد. به همین ترتیب، مجازاتی شدیدتر از آنچه که در موقع ارتکاب جرم بدان تعلق می گرفت، درباره احدی اعمال نخواهد شد.

ماده 12

احدی نباید در زندگی خصوصی، امور خانوادگی، اقامتگاه با مکاتبات خود، مورد مداخله های خودسرانه واقع شود و شرافت و اسم و رسم کسی نباید مورد حمله قرار گیرد. هرکس حق دارد در مقابل این گونه مداخلات و حملات، مورد حمایت قانون قرار گیرد.

ماده 13

1-  هرکس حق دارد در داخل هر کشوری، آزادانه عبور و مرور کند و محل اقامت خود را انتخاب نماید.

2- هرکس حق دارد، هر کشوری و از جمله کشور خود را ترک کند، یا به کشور خود بازگردد.

ماده 14

1-  هرکس حق دارد در برابر تعقیب، شکنجه و آزار، پناهگاهی جستجو کند و در کشورهای دیگر، پناه اختیار کند.

2- در موردی که تعقیب به واقع مبتنی بر جرم عمومی و غیر سیاسی یا رفتارهایی مخالف با اصول و مقاصد ملل متحد باشد، نمی توان از این حق استفاده نمود.

ماده 15

1- هرکس حق دارد دارای تابعیت باشد.

2- احدی را نمی توان خودسرانه از تابعیت یا از حق تغییر تابعیت محروم کرد.

ماده 16

1-  هر زن و مرد بالغی حق دارند بدون هیچ گونه محدودیتی از نظر نژاد، ملیت، تابعیت یا مذهب، با همدیگر ازدواج کرده و تشکیل خانواده دهند. در تمام مدت زناشویی و هنگام انحلال آن، زن و شوهر در کلیه امور مربوط به ازدواج، دارای حقوقی مساوی می باشند.

2- ازدواج باید با رضایت کامل و آزادانه زن و مرد واقع شود.

3- خانواده رکن طبیعی و اساسی اجتماعی است و باید از حمایت جامعه و دولت بهره مند باشد.

ماده 17

1-  هر شخصی – هم منفردا و هم به صورت اجتماعی – حق مالکیت دارد.

2- احدی را نمی توان خودسرانه از حق مالکیت محروم نمود.

ماده 18  

هرکسی حق دارد از آزادی فکر، وجدان و مذهب بهره مند باشد. این حق، متضمن آزادی تغییر مذهب یا عقیده و هم چنین متضمن آزادی اظهار عقیده و ایمان می باشد و شامل تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی نیز می باشد. هرکس می تواند از این حقوق – منفردا یا مجتمعا – به صورت خصوصی یا عمومی، برخوردار باشد.

ماده 19

هرکس دارای حق آزادی عقیده و بیان است. این حق شامل آن نیز است که از داشتن عقاید خود، بیم و اضطرابی نداشته و در کسب اطلاعات و افکار و در اخذ و انتشار آن، به تمام وسایل ممکن و بدون ملاحظات مرزی، آزاد باشد.

ماده 20

1-  هرکس حق دارد به صورت آزادانه، مجامع و جمعیت های مسالمت آمیز تشکیل دهد.

2- هیچکس را نمی توان مجبور به شرکت در یک اجتماع کرد.

ماده 21    

1- هرکس حق دارد در اداره امور عمومی کشور خود- خواه مستقیما و خواه با وساطت نمایندگی که آزادانه انتخاب شده باشند- شرکت کند.

2- هرکس حق دارد با تساوی شرایط، به یکی از مشاغل عمومی کشور خود نائل آید.

3- اساس و منشأ قدرت حکومت، اراده مردم است. این اراده باید به وسیله انتخاباتی ابراز شود که از روی صداقت و به طور ادواری صورت پذیرد. انتخابات باید عمومی بوده و با رعایت مساوات باشد و با رأی مخفی با طریقه ای نظیر آن انجام گیرد که آزادی رأی اشخاص را تأمین نماید.

ماده 22    

هرکس به عنوان عضو اجتماع، حق امنیت اجتماع دارد و مجاز است به وسیله مساعی ملی و همکاری بین المللی، حقوق اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خود را- که لازمه مقام و نمو آزادانه شخصیت اوست- با رعایت تشکیلات و منابع هر کشور بدست آورد.

ماده 23  

1- هرکس حق دارد کار کند و کار خود را آزادانه انتخاب نماید؛ شرایطی منصفانه و رضایتبخش برای کار خود خواستار باشد و در مقابل بیکاری، مورد حمایت قرار گیرد.

2- همه حق دارند بدون تبعیضی، در مقابل کار مساوی، حقوق مساوی دریافت دارند.

3-  هرکسی که کارکند، صاحب مزد منصفانه و رضایتبخشی می شود که زندگی او و خانواده اش را موافق شئون انسانی تأمین کند و در صورت لزوم، می تواند آن را  با هر نوع وسایل دیگر حمایت اجتماعی تکمیل نماید.

4- هرکس حق دارد برای دفاع از منافع خود، با دیگران اتحادیه تشکیل دهد و در اتحادیه های دیگر نیز شرکت کند.

ماده 24

هرکس دارای حق استراحت و فراغت و تفریح است و به خصوص به محدودیت معقول ساعات کار و مرخضی های ادواری با اخد حقوق ذی حق می باشد.

ماده 25

1- هرکس حق دارد سطح زندگی و سلامتی و رفاه خود و خانواده اش را از حیث خوراک و مسکن و مراقبت های طبی و خدمات لازم اجتماعی تأمین کند. هم چنین، حق دارد در مواقع بیکاری، بیماری، نقص اعضاء، بیوه گی و پیری، یا در تمام موارد دیگری که به علل خارج از اراده انسان، وسایل امرار معاش را از دست داده باشد، از شرایط آبرومندانه زندگی برخوردار شود.

2- مادران و کودکان حق دارند از کمک و مراقبت مخصوصی بهره مند شوند. کودکان- چه بر اثر ازدواج و چه بدون ازدواج به دنیا آمده باشند- حق دارند همگی از یک نوع حمایت اجتماعی برخوردار شوند.

ماده 26

1- هرکس حق دارد از آموزش و پرورش بهره مند باشد. آموزش و پرورش، لااقل تا حدودی که به تعلیمات ابتدایی و اساسی مربوط است، باید مجانی باشد. آموزش ابتدایی اجباری است. آموزش حرفه ای نیز باید عمومیت پیدا کند و راه آموزش عالی با شرایط تساوی کامل باید به روی همه باز باشد تا همه به میزان استعداد خود، بتوانند از آن بهره مند باشند.

2- آموزش و پرورش باید به گونه ای هدایت شود که شخصیت انسانی هرکس را به حد اکمل رشد برساند و احترام حقوق و آزادی های بشر را تقویت نمابد. آموزش و پرورش باید حسن تفاهم، گذشت و احترام عقاید مخالف و دوستی بین تمام ملل و جمعیت های نژادی یا مذهبی و هم چنین توسعه فعالیت های ملل متحد را در راه حفظ صلح، تسهیل نماید.

3- پدران و مادران در انتخاب نوع آموزش و پرورش خود، نسبت به دیگران اولویت دارند.

ماده 27

1- هرکس حق دارد در زندگی فرهنگی – اجتماعی خود، آزادانه شرکت کند و از فنون و هنرها متمتع گردد و در پیشرفت علمی و فواید آن ها سهیم باشد.

2- هرکس حق دارد از حمایت منافع معنوی و مادی آثار علمی، فرهنگی یا هنری خود برخوردار شود.

ماده 28

هرکس حق دارد برقراری نظمی را خواستار باشد که از لحاظ اجتماعی و بین المللی، حقوق و آزدی هایی را که در این اعلامیه ذکر گردیده است، تأمین کند و آن ها را به مورد عمل بگذارد.

ماده 29

1- هرکس در مقابل جامعه ای وظیفه ای دارد که رشد آزاد و کامل شخصیت او را میسر سازد.

2- هرکس در اجرای حقوق و استفاده از آزادی های خود، فقط تابع محدودیت هایی است که به وسیله قانون، و منحصرا به منظور تأمین شناسایی و مراعات حقوق و آزادی های دیگران و برای رعایت مقتضیات صحیح اخلاقی و نظم عمومی و رفاه همگانی، در شرایط یک جامعه دموکراتیک وضع گردیده است.

3- این حقوق و آزادی ها، در هیچ یک موردی نمی تواند برخلاف مقاصد و اصول ملل متحد اجرا شود.

ماده 30

هیچ یک از مقررات اعلامیه حاضر نباید به گونه ای تفسیر شود که متضمن حقی برای دولتی یا جمعیتی یا فردی باشد که به موجب آن بتوانند هر یک از حقوق و آزادی های مندرج در این اعلامیه را از بین برده و یا در آن راه، فعالیتی دیگر بکنند.

منـابـع

کلیــد واژه هــا