جستجو

تفسیر القرآن الکریم (سوره های طارق و اعلی و زلزال)

این کتاب یکی از آثار و تألیفات صدرالدین شیرازی (ملاصدرا) است.
- تفسیر سوره طارق: در این مکتوب عربی مختصری از اسرار سوره طارق از دیدگاه فلسفی بیان می گردد مفسر در ابتدای تفسیر می نویسد: آنچه در زیر می آید نکته ها و رموزی است که خدای بزرگ بر قلب این بنده آبق اضافه کرده و من نیز سر آن دارم که این رموز را به سلک نظم کشم و در دسترس عموم گذارم. ایشان نخست هر آیه را ذکر می کند سپس به تقاضای جایگاه بحث با عقیده و نظر فلسفی خود آن آیه را تفسیر می کند. - تفسیر سوره اعلی: تفسیری عرفانی- فلسفی به زبان عربی است که در 10 تسبیح مرتب شده و بارها با کشف الفواید به چاپ رسیده است.
- تفسیر سوره زلزال: تفسیری عرفانی- فلسفی و به زبان عربی است.

زندگینامه صدرالدین شیرازی (ملاصدرا):
محمد بن ابراهیم شیرازی ملقب به صدرالدین و مشهور به ملاصدرا یا صدرالمتالهین در حدود سال 979 یا 980 هجری قمری در شهر شیراز متولد شد. پدرش ابراهیم بن یحیی قوامی یکی از وزرای دولت صفویه و مردی با نفوذ و ثروتمند بود که با نهایت کوشش به تربیت و تعلیم یگانه پسر خود کمر همت بست. زندگانی ملاصدرا را می توان به سه دوره تقسیم نمود: 1- دوره طلبگی و تلمذ و بحث و مطالعه کتب قدما و آرای حکما در شیراز و اصفهان. در این دوره وی به تتبع و تفحص آرای فلاسفه و کلام و فلاسفه مشائی و اشراقی اشتغال داشت. 2- مرحله تهذیب نفس و ریاضت و مکاشفه در روستای کهک (در نزدیکی قم) که نهایتا به کشف حقایق ربانی و علوم الهی منجر گردید. 3- مرحله تألیف و تدریس در شیراز در مدرسه ای که الله وردی خان، والی فارس بنا نهاده بود. طی این دوره ملاصدرا تقریبا تمام آثار خود را تألیف کرد. ملاصدرا حکمت الهی و فلسفه اسلامی را وارد مرحله جدید کرد، وی در آنچه علم اعلی یا علم کلی یا فلسفه اولی با حکمت الهی خوانده می شود و تنها همین بخش است که به حقیقت، فلسفه است و فلسفه حقیقی خوانده می شود، مقام فلاسفه پیش را تحت شعاع قرار داد، اصول و مبانی اولیه این فن را تغییر داد و آن را بر اصولی خلل ناپذیر استوار کرد. آخوند تا پایان عمر در شیراز به تألیف و تدریس پرداخت و در این ایام هفت بار پای پیاده به مکه سفر کرد که در بازگشت از هفتمین سفر، در بصره در سال 1050 هجری قمری درگذشت.
اساتید: شیخ بهاءالدین عاملی مشهور به شیخ بهایی، میرداماد، میرابوالقاسم فندرسکی عارف و زاهد و ریاضی دان بی همتای آن عصر و...
شاگردان: ملاصدرا شاگردان بسیاری را تربیت کرد اما از مشهورترین آنها: ملامحسن فیض کاشانی و مولا عبدالرزاق لاهیجی بودند که هر دو علاوه بر داشتن سمت شاگردی، داماد وی نیز بودند.
آثار: الحکمة المتعالیه (اسفار اربعه)، شرح الهدایة، المبدا و المعاد، حدوث العالم، المشاعر، شرح شفا، الشواهد الربوبیه، اجوبة المسائل، تفاسیر بعضی از سوره های قرآن کریم و...

ساختاربند کتاب:
- ترجمه تفسیر سوره طارق شامل: مقدمه مترجم، مقدمه مولف، مقدمه تفسیر:
1. در تفسیر آیه: قسم به آسمان و ستاره شب رو
2. در تفسیر آیه: تو چه دانی که ستاره شب رو چیست؟
3. در تفسیر آیه: هیچ کس نیست فکر نگهبانی بر اوست
4. درتفسیر آیه: انسان بنگرد از چه خلق شده است
5. در تفسیر آیه: از آبی جهنده که از ما بین پشت و...
6. در تفسیر آیه: که خدا به باز آوردنش تواناست
7. در تفسیر آیه: روزی که نهان ها آشکار می شود
8. در تفسیر آیه: انسان نه نیرو دارد نه یار
9. در تفسیر آیه: به آسمان بازگشت دار و زمین شکاف دار
10. در تفسیر آیه: که این گفتاری قاطع است و شوخی نیست
11. در تفسیر آیه: که آنها نیرنگی کنند و من نیز تدبیر می کنم
12. در تفسیر آیه: کافران را مهلتی ده، اندکی مهلتشان ده
بعد از ذکر 12 مورد، عناوینی در تفسیر سوره طارق به شرح زیر آمده است: لعمه اشراقی، رهنمودهای عقلی، یادآوری، مناجات، کشف
- تفسیر سوره اعلی: شامل مقدمه مولف و 7 تسبیح به شرح زیر:
- تسبیح اول در تفسیر آیه های 1-3
- تسبیح دوم در تفسیر آیه های 4-5
- تسبیح سوم در تفسیر آیه های 6-9
- تسبیح چهارم در تفسیر آیه های 10- 13
- تسبیح پنجم در تفسیر آیه های 14-16
- تسبیح ششم در تفسیر آیه 17
- تسبیح هفتم در تفسیر آیه های 18-19
- تفسیر سوره زلزال شامل مقدمه مولف و مواد زیر است:
1- در تفسیر آیه: هنگامی که زمین به لرزش خویش بلرزد
2- در تفسیر آیه: و زمین گرانیهای خویش برون کند
3- در تفسیر آیه: و انسان گوید آن را چه شده است
4- در تفسیر آیه: آن روز زمین اخبار خویش بگوید
5- در تفسیر آیه: برای آنکه پروردگارت به آن وحی کرده است
6- در تفسیر آیه: آن روز مردمان متفرق بروند
7- در تفسیر آیه: تا اعمال خویش بینند
8- در تفسیر آیه: هرکه هم وزن ذاره ای نیکی کرده باشد
دیگر عناوین: آگهی دادن، دلیل کلامی، اشاره ای نوری، یادآوری، هدایت حکمت آمیز، حکمت الهی، حکمت قرآنی
این کتاب در سال 1363 توسط انتشارات مولی در تهران چاپ و منتشر گردیده است و ترجمه و تعلیق کتاب بر عهده محمد خواجوی بوده است.

منابع

  • صدرالدین شیرازی- تفسیر سوره های طارق و اعلی و زلزال
  • ناهید باقری خرمدشتی- کتاب شناسی جامع ملاصدرا

کلید واژه ها

ملاصدرا تفسیر عرفان فلسفه کتاب تفسیر القرآن الکریم سوره طارق سوره اعلی سوره زلزله

مطالب مرتبط

رساله سه اصل الواردات القلبیه فی معرفة الربوبیه تفسیر القرآن الکریم (سوره یس) ایقاظ النائمین تفسیر صراط از دیدگاه ملاصدرا تفسیر سوره حمد شرح دعای سحر

اطلاعات بیشتر

ابزار ها