جستجو

خاتمیت رسول اکرم صلی الله

از مزایای رسول اکرم (ص) خاتمیت اوست، قرآن کریم در این مورد می فرماید: «ما کان محمد أبا أحد من رجالکم و لکن رسول الله و خاتم النبیین؛ محمد پدر هيچ يك از مردان شما نيست ولى فرستاده خدا و خاتم پيامبران است.» (احزاب/ 40) گذشته از این، شواهد دیگری نیز دلالت قطعی بر خاتمیت رسول الله (ص) دارد که صحیفه ی نبوت پیامبران به وسیله ی آن حضرت، به پایان رسید. مقصود از خاتمیت، هم تأخر و خاتمیت زمانی و هم خاتمیت رتبی در قوس صعود است.
"خاتم" یعنی مهر، که در پایان نوشته ها قرار می گیرد؛ وقتی نویسنده هر آنچه لازم بود بیان داشت و مقاصد خود را عنوان کرد، پایان نوشتار خود را مهر کرده، ختم آن را اعلام می دارد؛ خدای سبحان که با جهانیان سخن می گوید، از راه فرستادن وحی برای هدایت انسانها برنامه دارد لذا نه تنها عیسی مسیح، بلکه همه ی انبیا کلمات الهی هستند منتها درباره ی حضرت یحیی آمده است که: «مصدقا بکلمة من الله؛ يحيى كه تصديق كننده [حقانيت] كلمة الله (عيسى) است.» (آل عمران/ 39) و درباره ی حضرت عیسی آمده است که: «یبشرک بکلمة منه اسمه المسیح عیسی آبن مریم؛ فرشتگان گفتند اى مريم خداوند تو را به كلمه‏ اى از جانب خود كه نامش مسيح عيسى‏ بن ‏مريم است مژده مى ‏دهد.» (آل عمران/ 45)
انبیا کتاب حق و کلام حقند. خدای سبحان با فرستادن آنها برای جوامع بشری پیام می فرستد. پس از پایان گفتار و کلماتش، سلسله نبوتشان را با فرستادن پیامبر اکرم (ص) ختم، و صحیفه ی رسالت آنان را با وجود مبارک خاتم المرسلین مهر کرده است پس هرگز جا برای نبوت و رسالت دیگری نیست لذا می فرماید: رسول اکرم (ص) زیور همه انبیا و خاتم آنان بوده، و سلسله ی نبوت، با آن حضرت مهر شده و پایان پذیرفته است.
پس همان طور که رسول اکرم (ص) در قوس نزول سر سلسله انسان های کامل است چون "أول ما خلق الله" است، در قوس صعود نیز، اوج و قله ی غایی رسالت است چون خاتم انبیاست. از این جمله، نه تنها استفاده می شود که پیغمبر اکرم (ص) واجد همه ی مزایای مشترک، و مزایای فرد فرد انبیا، و بعضی از خصایص ویژه است که انبیای قبلی فاقد آن بوده اند بلکه نکته ی دیگری هم استفاده می شود که تا روز قیامت احدی بهتر از پیغمبر اسلام نخواهد آمد، زیرا رسول خدا انسان کامل است و هر چند میلیونها سال بگذرد کاملتر از او نخواهد آمد، و اگر کاملتر از وی یافت می شد، حتما او به مقام خاتمیت می رسید نه رسول اکرم (ص)، و چون تالی باطل است پس مقدم هم، به شرحی که می آید، باطل خواهد بود.
اثبات این مطلب، به صورت "قیاس استثنایی" قابل تبیین است به این نحو که اگر برتر از پیغمبر خاتم، انسانی تا روز قیامت ظهور کند، قطعا پیغمبر اسلام، پیغمبر خاتم نیست، زیرا اگر خدا انسانی بیافریند که علما و عملا اکمل و افضل از پیغمبر اسلام باشد هرگز آن انسان اکمل و افضل، از این انسان کامل و فاضل پیروی نکرده جزو امت او نیست چون اگر انسانی کمالی برتر داشت مطاع و متبوع خواهد بود و دیگران را نیز به مقام خود و آن کمال برتر، هدایت می کند، و او باید شاهد جهانیان و اسوهی امتها باشد نه پیغمبر اسلام! لذا اگر تا روز قیامت انسانی کاملتر از پیغمبر اسلام بیاید دیگر رسول اکرم (ص)، خاتم الأنبیا نیست و چون آن حضرت به طور قطعی خاتم پیامبران است پس افضل از آن حضرت وجود نخواهد یافت.
بر این اساس، قرآن خاتمیت پیغمبر اسلام را مسجل کرده، هم درباره ی گذشته ی تاریخ اظهار نظر، و هم درباره ی آینده ی تاریخ، داوری قاطع می کند، همان گونه که می تواند بگوید از بامداد آفرینش انسانیت تا زمان پیغمبر خاتم هیچ کس هم سطح و همسنگ پیغمبر نیامده، می تواند داوری کند که از عصر نبی اکرم تا شامگاه خلقت انسانها، احدی همتای پیغمبر اسلام نخواهد آمد؛ آنگاه تنها حضرت رسول، چنانکه امام همه پیامبران الهی بوده، شاهد جهانیان، شاهد شهدا و شهید شاهدان خواهد بود.
خدای سبحان می فرماید: «فکیف إذا جئنا من کل أمة بشهید و جئنا بک علی هؤلاء شهیدا؛ ما در قیامت از هر امتی شاهدی بر اعمال آنها آورده (که در دنیا حوادث را تحمل کرده، در آخرت شهادت می دهد) و تو را به عنوان شاهد همگان می آوریم.» (نساء/ 41)
یعنی امت ها هر چه در دنیا انجام داده اند، تو مشاهده کرده شهادت خواهی داد، تو بر بینش همه ی انبیا سیطره داری و گواهی می دهی، تو نه تنها شهید امت خود، بلکه شهید انبیا و امتهای آنان هستی.

 

منابع

  • عبدالله جوادی آملی- تفسیر موضوعی- جلد 8 صفحه 23

کلید واژه ها

تاریخ اسلام ادیان الهی خاتمیت پیامبر اکرم باورها جهان بینی اسلامی ویژگی های پیامبران

مطالب مرتبط

گفتار دانشمندان در معنای خاتم لفظ خاتم در خاتم النبیین سازگاری خاتمیت با سیر تکاملی انسان مسئله ی خاتمیت عمومیت و شمول رسالت پیغمبر اکرم رسول اکرم اولین صادر ویژگیها و صفات مبلغان دین

اطلاعات بیشتر

سازگاری خاتمیت با سیر تکاملی انسان ابدی بودن حجیت قرآن و رسالت پیامبر گرامی اسلام مسئله ی خاتمیت دلائل خاتمیت پیامبر اسلام گفتار دانشمندان در معنای خاتم لفظ خاتم در خاتم النبیین انقطاع وحی

ابزار ها