جستجو

نیازمندی عقل به حجت خدا و راهنمایی های او

در قرآن کریم چنین می خوانیم:
1- ...«و ما آتاکم الرسول فحذوه، و مانها کم عنه فانتهوا..»؛ «هر چه را پیامبر (از غنایم جنگی) به شما بخشید (و هر امری آورد) بگیرید (و بدان عمل کنید) و هر چه را از آن نهی کرد کنار نهید.» (حشر/7)
2- ..«فان تنازعتم فی شیء فردوه الی الله والرسول»؛ «درباره هر چه اختلاف پیدا کردید، به گفته خدا و پیامبر رجوع کنید (و همان را بپذیرید.) (نساء/59)
3- ..«فاسألوا اهل الذکر، ان کنتم لا تعلمون»؛ «اگر خود نمی دانید از اهل ذکر بپرسید.» (نحل/43)
در بعضی از احادیث نیز درباره عقل به حجت خدا چنین آمده است:
1- «النبی (ص): الذکر انا، و الائمه أهل الذکر»؛ «پیامبر(ص): ذکر (در آیه فاسئلوا أهل الذکر) منم و اهل ذکر، ائمه اند.»
2- «الامام الباقر(ع) فی تفسیر قوله تعالی: «فاسألوا أهل الذکر إن کنتم لا تعلمون»: الذکر القرآن. وآل رسول الله أهل الذکر، وهم المسوولون.»؛ «امام باقر (ع) در تفسیر آیه «فاسألوا أهل الذکر»: ذکر نام قرآن است و اهل ذکر آل پیامبرند و پاسخگو از علوم و حقایق قرآنی، فقط و فقط، آنانند.»
3- «الامام الباقر«ع»: نحن أهل الذکر ونحن مسوولون»؛ «امام باقر (ع): ماییم اهل ذکر (عالمان علم قرآنی و علم نبوی) و ماییم سخنگوی این علوم و پاسخگوی این مسائل و حقایق»
4- «الامام الصادق (ع): نحن أهل الذکر و نحن المسوولون»؛ «امام صادق (ع): ماییم اهل ذکر، ماییم که باید این حقایق و علوم را از ما بپرسند و از ما بیاموزند.»
5- «الامام الصادق (ع): لا یسعکم فیما نزلش بکم مما لاتعلمون، إلا الکف عنه والتثبت و الرد إلی أئمه الهدی، حتی یحملو کم فیه علی القصد و یجلوا عنکم العمی و یعرفوکم فیه الحق، قال الله –تبارک وتعالی-: فاسألوا إهل الذکر إن کنتم لا تعلمون»؛ «امام صادق (ع): هر چه برای شما پیش آید که درباره آن چیزی ندانید، نمی توانید خود سرانه سخنی بگویید (و قرائتی داشته باشید)، بلکه باید به جستجو پرداخته به ائمه هدی (و پیشوایان دین خدا رجوع کنید، تا آنان شما را به راه مستقیم ببرند، و از تیرگی جهل برهانند و حق مطلب را نشانتان دهند.) همین است که خدای متعال فرموده است: «اگر خود نمی دانید از اهل ذکر بپرسید.»
6- «الامام الرضا (ع): نحن أهل الذکر ونحن المسوولون»؛ «امام رضا (ع): ماییم اهل ذکر و ماییم فقط که پاسخگوی این علوم و حقایقیم»
7-«الامام الکاظم (ع): یاهشام! إن الله – تبارک وتعالی – أکمل للناس الحجج بالعقول، و نصر النبیین بالبیان ... إنه لم یخف اله من لم یعقل عن الله. و من لم یعقل عن الله لم یعقد قلبه عل معرفه ثابته یبصرها و یجد حقیقتها فی قلبه»؛ «امام کاظم (ع): ای هشام! خدای متعال به وسیله عقل هایی که به مردمان داد، حجت را بر آنان تمام کرد و پیامبرانی را با نیروی بیان (حقایق) یاری کرد... به یقین هر کس (راه دین و خدا ترسی را) از (فرستادگان) خدا فرا نگرفت، از خدا نترسید (و چنان که باید به دستور های او عمل نکرد و به راه تکامل نرفت) و هر کس از (فرستادگان) خدا نیاموخت، ایمانی قلبی به یک شناخت استوار پیدا نکرد، تا او را بینا سازد و حقیقت آن معرفت را در دل خویش احساس کند.»

منابع

  • محمدرضا حکیمی- مقام عقل- صفحه 223-226

کلید واژه ها

عقل قرآن انسان شناخت حقیقت علوم قرآنی چهارده معصوم (ع) پیامبر اکرم

مطالب مرتبط

محدود بودن امکانات عقلی بشر برای معرفت خدا بررسی «معناشناسی تأویل» و اعتبار معرفتی آن در اندیشه ملاصدرا نظر قرآن درباره ابزار شناخت علت مثال زدن قرآن محبت و عشق به اهل بیت پاداش رسالت رسول اکرم درد خلق داشتن در سیره پیامبر اکرم و اولاد علی (ع) نقش دل در شناخت نیکی ها و بدی ها

اطلاعات بیشتر

ابزار ها