جستجو

دیدگاه مارکسیست ها در خصوص ماهیت بعثت انبیاء

به نظر این اندیشه ماهیت جنبش پیامبران در قرآن کریم و جهت‏گیری اجتماعی آنها زیربنایی‏ است نه روبنایی. از قرآن استنباط می‏شود که هدف بعثت و رسالت‏ پیامبران، اقامه عدل و قسط و برقراری برابری و مساوات اجتماعی و درهم‏ فرو ریختن دیوارها و فاصله ‏های طبقاتی است. پیامبران همواره از زیربنا که هدف بعثتشان بوده است به روبنا رسیده اند نه از روبنا به زیربنا. روبناها یعنی عقیده‏ ها، ایمانها، اصلاح اخلاقها و رفتارها هدف دوم‏ پیامبران بوده که آنها را پس از اصلاح زیربنا جستجو می‏کرده ‏اند.
مثالی برای تأیید این نظریه این است که پیغمبر اکرم فرمود: «من لامعاش له لامعاد له؛ آنکه معاش و زندگی مادی ندارد، معاد که محصول زندگی معنوی است ندارد». این جمله تقدم معاش بر معاد و تقدم زندگی مادی بر زندگی معنوی و وابستگی زندگی معنوی را به عنوان روبنا به زندگی مادی به عنوان زیربنا می‏رساند. همچنین پیغمبر فرمود: «اللهم بارک لنا فی الخبز، لو لاالخبز ماتصدقنا و لاصلینا؛ خدایا به ما در امر نان برکت ده، که اگر نان نبود نه زکات بود و نه‏ نماز».
این جمله نیز وابستگی و روبنایی معنویت را نسبت به مادیت می‏رساند. اینکه اکنون اکثریت مردم می‏پندارند که پیامبران تنها فعالیت روبنایی‏ داشته‏ اند و درصدد مؤمن ساختن مردم و اصلاح عقیده و اخلاق و رفتار آنها بوده‏ و کاری به زیربنا نداشته ‏اند، و یا کارهای زیربنایی برای آنها در درجه‏ دوم اهمیت قرار داشته است، و یا می‏خواسته ‏اند که مردم مؤمن و معتقد شوند و فکر می‏کرده ‏اند وقتی که مردم مؤمن و معتقد شدند خود به خود همه‏ کارها روبه راه می‏شود، عدالت و مساوات برقرار می‏گردد و استثمارگران به‏ پای خود می‏آیند و با دست خود حقوق محرومان و مستضعفان را به آنها می‏دهند، و خلاصه اینکه پیامبران با سلاح عقیده و ایمان همه هدفهای خود را پیش‏ برده ‏اند و پیروان آنها نیز باید از همین راه بروند، نیرنگ و فریبی است‏ که طبقه استثمارگر و روحانیت وابسته به آن برای بی‏ اثر کردن تعلیمات پیامبران ساخته و پرداخته و به جامعه تحمیل کرده اند تا حدی که مورد قبول اکثریت قریب به اتفاق مردم واقع شده است. و به قول مارکس «آنان که کالای مادی صادر می کنند قادرند کالای فکری هم برای جامعه صادر کنند. آنان که فرمانروای مادی جامعه اند فرمانروای معنوی و صاحب سلطه بر اندیشه جامعه نیز می باشند».
متد و روش کار پیامبران برعکس این بوده که اکنون اکثریت تصور می کنند. پیامبران اول جامعه را از شرک اجتماعی، تبعیض اجتماعی، استضعافگری و استصعاف شدگی که ریشه شرک اعتقادی و اخلاقی و رفتاری هست نجات بخشیده و بعد به توحید اعتقادی و تقوای اخلاقی و عملی رسیده اند.

منابع

  • مرتضی مطهری- جامعه و تاریخ- صفحه 178-176

کلید واژه ها

پیامبران بعثت فلسفه جامعه اسلامی هدف مارکسیسم

مطالب مرتبط

دیدگاه مارکسیست ها در خصوص ماهیت بعثت انبیاء دیدگاه هایی در مورد رابطه میان اهداف بعثت انبیاء تعلیم کتاب و آموزش حکمت بعثت پیامبران بزرگ در مناطقی خاصی برپاداری عدل و قسط در میان بشر تربیت عالمان ربانی و مربیان الهی توسط پیامبران قاطعیت و سازش ناپذیری پیامبران در اصول

اطلاعات بیشتر

تفسیر مارکسیستی از روش پیامبران در مقابل مخالفان بی معنا بودن تطابق پایگاه ایدئولوژیکی و پایگاه طبقاتی از نظر قرآن مبانی نظریه مادیت تاریخ

ابزار ها