قلب سلیم، سرمایه آخرت

قرآن کریم در سوره شعراء آیات 88 و 89 درباره اهمیت قلب پاک و اثر آن در روز قیامت می فرماید: «یَوْمَ لاَ یَنفَعُ مَالٌ وَ لاَ بَنُونَ * إِلا مَن أَتَی اللَهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ؛ روزی می رسد که در آن روز نه مال برای انسان فایده ای دارد و نه فرزندان، مگر آن افرادی که در پیشگاه خدا با دل پاک و قلب سالم وارد می شوند»
سلامت قلب در چیست؟ در اینکه غیر از خدا در او نباشد. هر مقداری که در دل انسان غیر خدا بوده باشد آن مرض است.
در «کافی» از علی بن ابراهیم با اسناد متصل خود روایت می کند از سفیان بن عیینه که او گفت: از امام صادق (ع) درباره تفسیر این آیه مبارکه: «إِلا مَن أَتَی اللَهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ» سؤال کردم. حضرت فرمودند: «الْقَلْبُ السلِیمُ، الذِی یَلْقَی رَبهُ وَ لَیْسَ فِیهِ أَحَدٌ سِوَاهُ. قَالَ: وَ کُل قَلْبٍ فِیهِ شِرْکٌ أَوْ شَک فَهُوَ سَاقِطٌ. وَ إنمَا أَرَادُوا الزهْدَ فِی الدنْیَا لِتَفْرُغَ قُلُوبُهُمْ لِلآخِرَةِ؛ قلب سلیم آن دلی است که پروردگار خود را ملاقات کند و در آن دل هیچ کس جز خدا نباشد و حضرت فرمودند: و هر دلی که در آن به قسمی از اقسام شرک یا شک وجود داشته باشد، آن دل از درجه اعتبار ساقط است و مردم را به زهد در دنیا دعوت کرده اند تا دل های آنان برای آخرت و ملاقات خدا فارغ گردد» (اصول کافی، ج2، باب اخلاص، ص16) دل فارغ، آماده و مهیا برای طلوع نور توحید خداست، و محل تابش انوار الهیه و تجلیات سبحانیه است.
چو تافت بر دل من پرتو جمال حبیب *** بدید دیده جان حُسن بر کمال حبیب
چه التفات به لذات کائنات کند *** کسی که یافت دمی لذت وصال حبیب
به دام و دانه عالم کجا فرود آید *** دلی که گشت گرفتار زلف و خال حبیب
خیال مُلک دو عالم نیاورد به خیال *** سری که نیست دمی خالی از خیال حبیب
حبیب را نتوان یافت در دو کون، مثال *** اگر چه هر دو جهان هست بر مثال حبیب
درون من نه چنان از حبیب مَملُو شد *** که گر حبیب درآید بود مجال حبیب
بدان صفت دل و جان از حبیب پر شده است *** که از حبیب ندارم نظر به حال حبیب
چه احتیاج بود دیده را به حُسنِ برون *** چو در درون متجلی شود جمال حبیب
ز مشرق دلت ای مغربی چه کرد طلوع *** هزار بَدر برفت از نظر، هلال حبیب
(دیوان مغربی، ص 9 و 10)