جستجو

پاسداری از حقوق الهی در قرآن

روح مسلمان همیشه باید آماده جنگ باشد. حدیثی از پیغمبر اکرم (ص) نقل کرده اند که مضمون عجیبی دارد. پیغمبر اکرم (ص) فرمود: «من لم یغز و لم یحدث نفسه بغزو مات علی شعبه من النفاق»، «آنکس که جهاد نکرده باشد و یا لااقل آرزوی جهاد را در دل خود پرورش نداده باشد (حدیث نفس به جهاد نکرده باشد) یعنی فکر و اندیشه جهاد در قلبش نباشد، چنین کسی می میرد با نوعی از نفاق»، یعنی در عمق روح این آدم نوعی نفاق وجود خواهد داشت .خداوند در قرآن می فرماید: «لکم دینکم ولی دین 6» (کافرون/ 6)؛ «بگو، نه من می توانم در عبادت بت ها با شما هم گام شوم و پندارهای شما را بپذیرم و نه شما توفیق پرستش خدای حقیقی را دارید و خواهید داشت پس دین شما برای خودتان و دین من برای خودم». این سوره مبارکه مسلمانها را از مداهنه با دشمنان دین منع کرده و دستور صراحت و درس شجاعت و قاطعیت می دهد. به همه آنها می آموزد که با کافران سازش و همکاری در امر دین نکنند بلکه با کردار خود به مخالفت بپردازند و در گفتار از آنها بیزاری جویند. مثال بارز آن اجتماعات عمومی مسلمانان در مراسم برائت از مشرکین در ایام حج می باشد. هیچ ملتی به اندازه ملت مسلمان نسبت به مخالفانشان وسعت نظر و گذشت نداشته است و هیچ دینی مثل اسلام تا این حد با پیروان ادیان دیگر مدارا کننده و بی آزار نیست و به اصطلاح تساهل مذهبی ندارد. قرآن به صراحت بیان می دارد که خداوند شما را از نیکی کردن و عدالت نمودن در حق کفاری که با شما مقاتله نکرده اند و شما را از دیارتان خارج نکرده اند نهی نمی کند ولی دوستی و همکاری و سازش امر دیگری است و محبت و نیکی و عدالت با آنها چیزی دیگر. قرآن به صراحت می فرماید: یهود و نصاری را دوست خود نگیرید که هرکس چنین کند از آنهاست نه از مسلمانها. اقلیتهای دینی که در پناه حکومت اسلامی زندگی می کنند، در صورتی که نظام اسلامی را محترم شمرده، و علیه رهبری و حکومت و مردم مسلمان توطئه نکنند، مورد احترام بوده، و دارای حقوق ویژه ای هستند، قران مجید با صراحت تمام به حقوق طبیعی آنان اعتراف کرده، و آنان را از عدل و قسط بهره مند می داند.
«لا ینهاکم عن الذین لم یقاتلوکم فی الدین ولم یخرجوکم من دیارکم ان تبروهم وتقسطوا الیهم ان الله یحب المقسطین»(ممتحنه/ 8)؛ «خدای متعال شما را منع نمی کند از اینکه نسبت به کفاری که با شما بر سر دین نمی جنگند، و از وطنتان بیرونتان نمی کنند، نیکی کرده و عادلانه رفتار کنید، همانا خداوند دادگران را دوست دارد». قرآن مسلمین را به معاشرت و ارتباط دوستانه و عادلانه با اقلیت ها فرمان می دهد؛ «انما ینهاکم الله عن الذین قاتلوکم فی الدین واخرجوکم من دیارکم وظاهروا علی اخرجوکم ان تولوهم ومن یتولهم فاولئک هم الظالمون» (ممتحنه/ 19)، «خداوند شما را فقط از دوستی و پیوند صمیمانه با کسانی که بخاطر دینتان جنگیده و از وطن بیرونتان کرده اند باز می دارد و آنها که با آنان دوستی کنند از ستمگران می باشند». اهل کتاب یعنی مسیحیان و یهودیان، در صورتی که حقوق اکثریت مسلمان را محترم شمرده و ضدیت و مبارزه با اسلام نداشته باشند می توانند در رفاه و آسایش کامل بسر برده و از امن و آسایش واقعی برخوردار شوند، اسلام پیروان خود را به معاشرت نیک و احترام به افکار و عقاید اهل کتاب و ابقاء آنان بر دینشان در صورتی که خودشان چنین بخواهند تشویق می کند، رسول خدا (ص) شخصا اهل کتاب را گرامی داشته و با آنان به بهترین وجه رفتار می فرمود، حتی مردگان آنان را نیز محترم می شمرد.
جابربن عبدالله می گوید: جنازه ای را از جلو ما عبور دادند، پیامبر اکرم (ص) به احترام آن از جا برخاسته، ما نیز به پیروی از آن حضرت از جا برخاستیم و به آن حضرت عرض کردیم: این مرده یک یهودی بود، فرمود: هر گاه جنازه ای دیدید به احترام برخیزید. امیرالمومنین علی (ع) نیز وقتی پیرمردی مسیحی را در حال گدایی دید، سئوال فرمود که این کیست؟ گفتند: مردی مسیحی است، فرمود: از او کار کشیدید، اکنون که پیر و ناتوان شده، او را با این وضع رها کرده اید، دستور داد از بیت المال به اندازه رفع نیازش به او کمک کنند.

منابع

  • شیخ حر عاملی- وسائل الشیعه
  • مروزی- کتاب الجهاد- باب 11- حدیث 11
  • مرتضی مطهری- آشنایی با قرآن 3- ص 172و 173

کلید واژه ها

اسلام جهاد احکام فقهی قرآن حدیث مسلمانان

مطالب مرتبط

مسأله رعایت عدالت به هنگام جنگ با دشمن مبارزه و جهاد با ظلم در اسلام مقایسه جهاد پیامبر اکرم (ص) با سایر پیامبران الهی لزوم نیت و قصد جدی بر هجرت و جهاد انواع جهاد با کفار راه دستیابی به روحیه جهاد و شهامت احکام جهاد در فقه شیعه

اطلاعات بیشتر

تفاوت اسلام با غرب در مورد حق حاکمیت مردم

ابزار ها