غنائم جنگ بنی النضیر

در تمام مواردى که براى به دست آوردن غنیمت هیچ جنگى رخ ندهد غنائم در میان جنگجویان تقسیم نخواهد شد، و به طور کامل در اختیار رئیس مسلمین قرار مى گیرد، او هم با صلاحدید خود در مصارفى که در آیه بعد مى آید مصرف مى کند. چنانکه خداوند در غزوه ی بنی النضیر این قانون را اجرا کرد: «و ما أفاء الله على رسوله منهم فما أوجفتم علیه من خیل و لا رکاب؛ آنچه را خداوند به رسولش از آنها باز گرداند، چیزى است که شما براى تحصیل آن نه اسبى تاختید، و نه شترى.» (حشر/ 6)
سپس مى افزاید: چنان نیست که پیروزیها همیشه نتیجه جنگهاى شما باشد، «و لکن الله یسلط رسله على من یشاء و الله على کل شی ء قدیر؛ ولى خداوند رسولان خود را بر هر کس بخواهد مسلط مى سازد، و خداوند بر همه چیز تواناست.» (حشر/ 6) و معناى آیه این است که: آنچه خداى تعالى از اموال بنى النضیر به رسول خدا (ص) برگردانید (و ملک آن را به رسول خدا (ص) اختصاص داد) بدین جهت به آن جناب اختصاص داد و شما مسلمانان را در آن سهیم نکرد که در گرفتن قلعه آنان مرکبى سوار نشدید، و به خاطر اینکه راه قلعه تا مدینه نزدیک بود پیاده بدانجا رفتید، و خداى تعالى پیامبران خود را بر هر کس بخواهد مسلط مى سازد، و خدا بر هر چیزى قادر است.
اینک رسول اسلام را بر بنى النضیر مسلط ساخته، در نتیجه فى ء (غنیمت) و اموالى که از این دشمنان به دست آمده خاص آن جناب است، هر کارى که بخواهد در آن اموال مى کند.
آرى پیروزى بر دشمن سرسخت و نیرومندى همچون یهود بنى نضیر با امدادهاى غیبى خداوند صورت گرفت، تا بدانید خداوند بر همه چیز قادر است، و مى تواند در یک چشم بر همزدن قومى نیرومند را زبون سازد، و گروهى اندک را بر آنها مسلط کند، و تمام امکانات را از گروه اول به گروه دوم منتقل نماید. اینجاست که مسلمانان مى توانند در چنین میدانهایى هم درس معرفة الله بیاموزند، و هم نشانه هاى حقانیت پیامبر (ص) را ببینند، و هم برنامه اخلاص و اتکاء به ذات پاک خدا را در تمام مسیر راهشان یاد گیرند.
در اینجا سؤالى مطرح مى شود و آن اینکه غنائم یهود بنى نضیر بدون جنگ در اختیار مسلمانان قرار نگرفت بلکه لشکر کشى کردند و قلعه هاى یهود را در حلقه محاصره قرار دادند، و حتى گفته مى شود درگیرى مسلحانه محدودى نیز رخ داد.
در پاسخ مى گوئیم قلعه هاى بنى نضیر چنان که گفته اند فاصله چندانى از مدینه نداشت (بعضى از مفسران فاصله را دو میل، کمتر از 4 کیلومتر، ذکر کرده اند) و مسلمانان پیاده به سوى قلعه ها آمدند، بنابراین زحمتى متحمل نشدند اما وقوع درگیرى مسلحانه از نظر تاریخى ثابت نیست، محاصره نیز چندان به طول نینجامید، بنابراین مى توان گفت در حقیقت چیزى که بتوان نام آن را نبرد گذاشت رخ نداد و خونى بر زمین ریخته نشد.