توجه تام پیامبر به مبدا و معاد

اقتراب مبدأ همانند اقتراب معاد در وجود مبارک حضرت رسول (ص) رسوخ کرده بود. از این رو در مورد قرب مبدأ فرمود: «أفضل الإیمان أن تعلم أن الله معک حیث ما کنت.»
درباره ی قرب معاد فرمود: قیامت از من جدا نیست و من از قیامت دور نیستم: «أنا والساعة کهاتین" من و قیامت مثل این دو انگشتیم.» و در هنگام بیان این سخن دو سبابه ی خود را با هم جمع می کرد. اقتراب معاد هم در نظر وی چنان بود که هر لحظه خود را راجع إلی الله می یافت، چنانکه نقل شده است که وقتی چراغ منزل حضرت خاموش می شد می فرمود: «إنا لله و إنا إلیه راجعون؛ ما از آن خدا هستيم و به سوى او باز مى‏ گرديم.» (بقره/ 156) یعنی در کوچکترین حادثه، مسأله معاد و رجوع إلی الله را مطرح می کند.
انسانهای کامل هر لحظه خود را بین مبدأ و معاد مشاهده کرده، می گویند: «إنا لله و إنا إلیه راجعون»، زیرا آنان حوادث سبک و سنگین، تلخ و شیرین را مجلای اراده الهی دانسته، نه در حوادث سنگین متزلزل می شوند: «النفس الکریمة لا تؤثر فیها النکبات»، و نه توجه به خدا را مخصوص حالت پدید آمدن حوادث سخت می دانند، بلکه هر حادثه ای، کوچک یا بزرگ، را مصیبت و آزمونی الهی دانسته، به یاد خدای سبحان متذکر می شوند و در هر حال صابر بوده، خود را به الله می سپارند و می گویند به خدا رجوع می کنیم: «الذین إذا أصابتهم مصیبة قالوا إنا لله و إنا إلیه راجعون* أولئک علیهم صلوات من ربهم ورحمة وأولئک هم المهتدون؛ آنها که هرگاه مصیبتى بدانها رسد [صبورى کنند] و گویند: ما از آن خداییم و به سوى او باز مى گردیم. آنانند که درودها و رحمتى از پروردگارشان بر آنهاست و [تنها] همین ها هدایت یافتگانند.» (بقره/ 156- 157) سیره ی چنین انسانی، که نمونه ی کامل و بارزش رسول اکرم (ص) است، و دائما به یاد مبدأ و معاد می باشد، آموزنده خواهد بود.