دروغ های رایج بین مردم

برخی از سخنان هستند که دروغ هستند ولی در بین مردم رواج دارد و به آن عادت کرده اند. مثلا وقتى کسى را به خوردن غذا تعارف می کنند بگوید اشتها ندارم در حالیکه گرسنه و داراى اشتهاست. از اسماء بنت عمیس نقل شده است که در شب زفاف عایشه، من با گروهى از بانوان او را به حضور رسول خدا (ص) همراهى مى کردیم. آنگاه که به حضور آن حضرت شرفیاب شدیم پیامبر اکرم (ص) ظرف شیرى به عایشه داد. عایشه از روى شرم از گرفتن آن امتناع کرد. من به او گفتم: دست رسولخدا را رد مکن و ظرف شیر را بگیر. با شرمندگى ظرف را گرفت و قدرى از آن نوشید. سپس رسولخدا (ص) به من فرمود: ظرف شیر را به زنانى که همراه تو هستند بده تا از آن بیاشامند. زنها خجالت کشیدند و با اینکه میل داشتند گفتند میل نداریم. رسول خدا فرمود: میان گرسنگى و دروغ جمع نکنید (شما که میل دارید چرا دروغ مى گویید؟). اسماء مى گوید خدمت آن حضرت عرض کردم: یا رسول الله اگر به چیزى که میل داریم اظهار بى میلى کنیم دروغ گفته ایم؟ فرمود: دروغ هر چند کوچک باشد در نامه عمل نوشته مى شود.
و از دروغهائى که عادى و متعارف است این است که کسى بگوید: خدا مى داند که چنین است در صورتى که مى داند چنین نیست و این سخن واقعیت ندارد، و این بدترین نوع دروغ است. حضرت عیسى (ع) فرمود: «از بزرگترین گناهان در نزد خداوند این است که بنده بگوید: خدا مى داند که چنین است در حالى که خلاف واقع بگوید». یکی دیگر از دروغهائى که گناهى بزرگ است و در آن سهل انگارى مى شود، دروغ در نقل خواب است. رسول خدا (ص) فرمودند: «از گناهان بزرگ این است که کسى خود را به غیر پدرش نسبت دهد، یا آنچه در خواب ندیده بگوید دیده ام، یا سخنى به من نسبت دهد که نگفته ام».
و از جمله انواع دروغ، بلکه شدیدترین و بدترین آنها شهادت دروغ است. حضرت رسول (ص) کسى را که شهادت دروغ بدهد با بت پرست مساوى قرار داد. و از آن جمله، قسم دروغ خوردن است. و حضرت رسول خدا فرمودند: «کسى که متاع خود را به قسم دروغ بفروشد، از جمله کسانى است که خداى -تعالى- در روز قیامت با او سخن نمى گوید. و نظر رحمت بر او نمى افکند. و عمل او را قبول نمى کند». بلکه بسیار قسم خوردن -حتی اگر راست باشد- مورد نکوهش می باشد. در حدیثى آمده است که: «خداى تعالى فروشنده ای را که بسیار قسم می خورد دشمن می دارد». و از احادیث استفاده مى شود که: «قسم بسیار خوردن، باعث تنگى روزى و فقر مى گردد».
و از جمله دروغ هایى که اکثر مردمان به آن مبتلا هستند و بدترین انواع دروغهاست، دروغ گفتن به خداست، که انسان در حال مناجات و راز و نیاز مطلبى را به پروردگار عرض کند و نزد خداوند از آن مطلب خبر دهد در حالیکه آن مطلب، خلاف واقع است. مثلا از عشق و علاقه شدید خود به خداوند صحبت کند در حالیکه در واقع اینگونه نیست. یکی دیگر از این دروغ های رایج به هنگام اظهار علاقه و ارادت مردم به یکدیگر واقع می شود به اینصورت که در برخورد با شخصی اظهار علاقه شدیدی به او می کنند در حالیکه به این میزان به او علاقمند نیستند. و یا پس از دیدار شخصی که مدتی او را ندیده اند، می گویند: «دلم برای تو تنگ شده بود»، در حالیکه واقعیت ندارد و اصلا به یاد او نبوده است.
برخی از مردم برای اینکه یک واقعه خنده دار و یا جالب که شاهد آن بوده اند و یا از دیگران آن را شنیده اند جذاب تر و یا خنده دارتر جلوه کند تا به اصطلاح بتوانند مجلس گرمی بکنند، در آن واقعه تغییراتی می دهند -و به قول معروف بر آب و تاب آن می افزایند- که سخنان به ظاهر جالب آنان را به دروغ که گناهی بسیار بزرگ است تبدیل می کند. این نوع از دروغ هم یکی از دروغ هایی است که در بین مردم رواج دارد و متاسفانه بسیاری از مردم به آن مبتلا می باشند. این افراد در واقع رضایت مخلوقات را با ناخشنودی خداوند معامله می کنند؛ و این مبادله چه بد تجارتی است.
یکی دیگر از انواع دروغ های رایج بین مردم، دروغ هایی است که والدین با انگیزه هایی مختلفی به کودکان گفته می شود. مثلا برای ترساندن بچه که به بیرون از منزل نرود می گویند: اگر بیرون بروی لولو تو را می خورد؛ در حالیکه می دانند چیزی به نام لولو وجود ندارد. و یا برای وادار کردن بچه به انجام کاری او را تهدید می کنند که اگر این کار را انجام دهی دیگر به منزل فلانی نمی رویم در حالیکه واقعا قصد انجام این کار را ندارند و فقط برای وادار کردن او این حرف را زده اند.