از آنجا که هر جامعه ای هویتی مشخص دارد، بنابراین سمت گیری و حرکت خاصی خواهد داشت، برای مصون ماندن از انحراف و جلوگیری از خطاهای گذشته و بررسی پیشرفت خود نسبت به هدفی که داریم باید همواره تاریخ جامعه خود و دین خود را مورد بررسی قرار دهیم.
بنابراین جامعه ما که جامعه ای اسلامی است باید در اسلامی بودن و ایرانی بودن طرحها و برنامه ها و فعالیتهای خود دقت فراوان نموده و با بررسی تاریخ و تحلیل آن نقشه ای روشن در پیش خود قرار دهد.
آگاهی از تاریخ اسلام و در منظر عامه مردم قرار دادن آن، در رسیدن به هدف نهایی اسلام که همانا سعادت دنیوی و اخروی است تاثیر بسزایی خواهد داشت.
یادآوری روزهای عظمت و شکوه مسلمانان صدر اسلام، شگرف اثری در روحیه مسلمانان حال حاضر که تحقیر شده و زیر سلطه قدرتهای مختلف قرار گرفته اند، خواهد گذاشت.
راهکارها و رهنمودهای بزرگان اسلام در برابر مشکلات و مسائل مختلف راه روشنی است که آینده را به ما نشان داده و رسیدن به اهداف بلند را برای ما آسان می کند. با بیانی که شد می توان در یک جمله گفت: تحلیل دقیق تاریخ اسلام و عمل به فرمایشات بزرگان دین، راه رسیدن به کمال است و چه هدفی مهمتر از رسیدن به کمال؟ پس اهمیت بسزای تاریخ نگاری و تاریخ پژوهی به عنوان منبع تغذیه فکر و عمل روشن گردید.