عقل، برترین موهبت حیات در احایث

برترین موهبت حیات، عقل و برخورداری از نعمت تعقل می باشد، که در احادیث نیز به آن اشاره شده است:
«النبی(ص): ما قسم الله للعباد شیئا أفضل من العقل؛ فنوم العاقل أفضل من سهر الجاهل، و إفطار العاقل أفضل من صوم الجاهل، و إقامه العاقل أفضل من شخوص الجاهل»؛ «پیامبر (ص): خدای چیزی برتر از خرد بهره بندگان نساخته است. این است که خواب عاقل برتر از بیداری جاهل است و روزه گشودن عاقل برتر از روزه داشتن جاهل است و بر جای ماندن عاقل برتر از به راه افتادن جاهل»
«الامام علی (ع): العقل مرکب العلم»؛ «امام علی (ع): عقل مرکب علم است.»
«الامام علی (ع): الإنسان بعقله»؛ «انسان به عقل خویش، انسان است.»
«الامام علی (ع): من استحکمت لی فیه خصله من خصال الخیر، إحتملته علیها واغتفرت فقد ما سواها. ولا أغتفر فقد عقل و لا دین، لأدین، مفارقه الدین مفارقه الأمن، فلا یتهنأ بحیاه مع مخا فه. و فقد العقل فقد الحیاه، ولا یقاس ألا بالأموات»؛ «هر که در وجود او خصلتی از خصال نیک بر من ثابت شود، او را بر آن پذیرا می شوم و از نبودن چیزهای دیگر چشم می پوشم، لیکن از نداشتن خرد و دین چشم نمی پوشم. زیرا جدایی از دین جدایی از امنیت خاطر است و زندگی با نا امنی و نگرانی گوارا نخواهد بود. فقدان خرد نیز به منزله فقدان حیات است و بی خرد را جز با مردگان نتوان قیاس کرد.»
«الامام علی(ع): الإنسان عقل و صوره، فمن أخطأ ه العقل و لزمته الصوره لم یکن کاملا، وکان بمنزله من لاروح فیه»؛ «انسان عقل است و صورت، پس هر کس عقل از او روی گردان شود و صورت آدمی با او بماند کامل نیست و همچون کسی است که روح ندارد.»
«الامام علی (ع): قال لإبنه الحسن: یا بنی! إن أغنی الغنی العقل، وأکبر الفقر الحمق»؛ «به پسرس امام حسن (ع): پسرم! بی نیاز ترین بی نیازی عقل است و بزرگ ترین فقر و نیازمندی بی خردی و احمقی.»
«الامام علی(ع): یا بنی! لا فقر أشد من الجهل، و لا عدم أعدم من العقل..»؛ «پسرم! هیچ فقری سخت تر از نادانی نیست و هیچ فقری بدتر از فقر عقل نیست»
«الامام علی(ع): العقل رسولی الحق»؛ «عقل فرستاده خدا است»
«الامام علی (ع): ملاک الأمر العقل»؛ «ملاک در هر چیز عقل است»