مؤاخذه انسان با بدن مثالی در برزخ

باید دانست که بدن که در میان قبر میرود و بروی آن خاک می ریزند، غیر از صورت مثالی است که به برزخ میرود. سؤال و حساب با بدن مثالی است نه با بدن خاکی؛ بدن خاکی حرکتی ندارد، چشم و گوش و ادراک ندارد، چه در میان قبر بپوسد یا نپوسد. اما بدن مثالی که همان عالم صورت انسانی است، او نمی میرد بلکه زنده است، دیده بصیرت و ادراکش کم نمی شود بلکه افزون میگردد؛ او مورد سؤال و مؤاخذه، و مورد ثواب یا عقاب برزخی قرار میگیرد.
و علت آنکه در بسیاری از روایات به عالم قبر، و نکیر و منکر در عالم قبر، و مؤاخذه در قبر تعبیر شده است برای آنستکه عالم برزخ در دنبال این دنیاست، و قبر هم بدنبال زندگی دنیاست؛ و بدین مناسبت عالم برزخ را که تعلقی به عالم قبر دارد به عالم قبر تعبیر نموده اند. بلی در قیامت، روح با بدن جسمانی مورد مؤاخذه و ثواب و عقاب واقع میگردد و معاد جسمانی از ضروریات مذهب است؛ خداوند تبارک و تعالی در محشر روح را با بدن حاضر میفرماید و به سزای اعمال خود از خیر و شر میرساند.