نظام تولید مثل در حیوانات

جانور، هر چه کوچکتر و ناتوانتر باشد و قدرت بر نگهداری از فرزند را فاقد باشد، تولید مثل وی افزونتر و زایمانش بیشتر خواهد بود. زاد و ولد جانوران تک یاخته ای، در ظرف چند روز به میلیونها میرسد. ملکه کشور موریانه که بایستی به تنهائی افراد بسیاری را تولید کند، تا همه گونه کارهای کشورش را انجام دهند، روزی سی و شش هزار تخم می گذارد، ملکه زنبور عسل، روزانه یکهزار تا دو هزار تخم می گذارد. جانور هر چه تواناتر باشد و در محافظت فرزند، نیرومندتر؛ تولید مثل وی کمتر خواهد بود. پستانداران، بچه های بسیاری نمی زایند. موش صحرائی، بیش از همه پستانداران، می زاید.
یکی از دانشمندان، چنین تخمین زده است که موش صحرائی، در سال، 17 بار میزاید و هر شکمی 4 بچه می آورد. این جانور دشمن های بسیار قوی دارد مانند راسو، روباه، شاهین، مار، جغد. پستاندار هر چه قویتر باشد و در محافظت فرزند، تواناتر باشد، زایمانش کمتر خواهد بود. نهنگ هر دو سال یک بچه می آورد فیل که عمرش به هفتاد میرسد، در تمام عمر، چهار یا پنج بچه، بیشتر نمی زاید. این تناسب معکوس در جانوران از بدیهیات دانش بشمار می آید. اینک پرسشی پیش می آید که چرا چنین شد، چرا جانور هر چه ناتوان تر شده، بیشتر می زاید و تولید مثل وی افزونتر است؟ و چرا جانور هر چه قویتر و نیرومندتر است، کمتر می زاید و تولید مثل وی کمتر است؟

اینک پاسخ
جانور ناتوان همیشه در خطر نابودی است چون قدرت بر دفاع از جان خود، در برابر دشمن ندارد. پس برای حفظ نسل آن، بایستی تولید مثلش فزون باشد. جانور توانا، قدرت بر دفاع از جان خود دارد پس نیازی به تولید مثل فراوان ندارد چون می تواند نسل خود را حفظ کند. آیا این تناسب معکوس در جانوران نشانه حکومت حکمت بی پایان و قدرت بی پایان و دانش بی پایان در این جهان نیست؟ آیا جانور ناتوان را آنطور آفریدن و جانور توانا را اینطور آفریدن، نشانه قدرت و حکمت و دانش آفریننده آنها نمی باشد؟