آیت الله میرزا محمدتقی حائری شیرازی (معروف به گلشن)، فقیه و مجتهد اصولی، مرجع بزرگ و رهبر انقلاب ملت عراق در قرن 13 هجری. در سال 1258 در شیراز به دنیا آمد. پدرش میرزا محب علی، از مردان بزرگ و شایسته زمان خود و برادرش میرزا محمدعلی از علما و مراجع شیراز و عموی او حکیم قاآنی از شعرای نامدار است. میرزا محمدتقی بعد از طی تحصیلات مقدماتی در اوایل عمر، حدود سال 1271 هـ ق همراه پدرش به کربلا مهاجرت کرد. آنجا در محضر علمای بزرگی چون: شیخ محمدحسین فاضل اردکانی و حاج میرزا محمدحسن شیرازی و سیدعلی نقی طباطبائی بهره های فراوان برد. آن گاه که در فضل و دانش به رتبه والا و موقعیت شایسته ای رسید، همراه با مصاحب و هم مباحثه خود، سیدمحمد فشارکی اصفهانی همراه دیگر دوستان به سامرا رفت و در محضر درس میرزای شیرازی (میرزای بزرگ)، مشغول درس شد و سپس در شمار برترین شاگردان حوزه درسی میرزای بزرگ درآمد و به مدارج علمی نائل شد، طوری که در زمان حیات استادش (امر تدریس به او واگذار شد و عده ای از شاگردان فاضل و عالم استادش، به محضر درس و بحث او آمدند! بعد از درگذشت استادش میرزای بزرگ شیرازی به کربلا بازگشت. به خاطر شایستگی و برازندگیش جانشین استاد و مرجع تقلید شد و زعامت دینی و سیاسی پیدا کرد و بعد مرجعیت عامه شیعیان به گونه مطلق بعد از رحلت آیت الله سید محمدکاظم یزدی، به او منتقل شد.
حیات سیاسی:
ایشان در طول زندگی با برکتش، علاوه بر نشر معارف حقه اسلامی، هیچ وقت از حوزه فعالیت های سیاسی و اجتماعی، عقب ننشستند و همیشه با مظاهر استعمار، مبارزه کردند. دوران کوتاه مرجعیت شیرازی، مصادف با اوضاع آشفته جهان، و جنبش مردم عراق و اشغال عراق به دست نیروهای اجنبی انگلیسی بود. او با فتوای مهمی که بر ضد استعمار انگلیس داد، رهبریت انقلاب بزرگ ملت مسلمان عراق را در سال 1920 بر عهده گرفت. این عالم ربانی، با انجام تکالیف سنگین مرجعیت و رهبریت عالم تشیع، در نهایت ایمان و شجاعت، صدور فتواهای انقلابی، مدرسی یگانه وحید دوران بود و مردان بزرگی را پرورش داد که هر کدام در تاریخ مبارزات و مجاهدات اسلامی نقطه عطفی به شمار می آیند. رحلت این عالم فرزانه در سال 1338 هـ ق در کربلا و قبر شریفش در صحن حسینی است!
تألیفات:
1- شرح مکاسب، شیخ مرتضی انصاری
2- شرح منظومه، سید صدرالدین عاملی
3- ذخیرة العباد لیوم المعاد
4- رساله علمیه
5- رساله فی احکام الخلل
6- رساله فی صلوة الجمعه
برخی از شاگردان وی:
1- شیخ آقابزرگ تهراتی
2- شیخ عبدالکریم حائری
3- آیت الله شیخ محمدجواد بلاغی نجفی
4- سید جمال الدین موسوی گلپایگانی
5- آیت الله شیخ محمدعلی شاه آبادی
6- آیت الله شیخ محمدکاظم شیرازی
7- آیت الله سید شهاب الدین مرعشی نجفی