عبدالرحمن ابن عبد رب انصاری خزرجی

از شاهدان ولایت امیرالمؤمنین
از یاران گرانقدر رسول الله (ص) و امام علی (ع) به شمار می رفت. وی از قبیله ی خزرج انصار مدینه، اهل و ساکن کوفه بود و سوابق اجتماعی، سیاسی و فضایل درخشانی داشت. بعد از رحلت پیامبر اکرم از راویان حدیث و از تربیت یافتگان مکتب علی (ع) بود و از خود امام علی (ع) قرآن آموخته بود. آن زمان که امام علی (ع) در رحبه ی کوفه از مردم خواست تا «هر کس سخنی از پیغمبر در غدیر خم درباره ی من شنیده، بپا خیزد و شهادت بدهد،» عبدالرحمان از کسانی بود که به امامت و نصب ایشان در غدیر خم گواهی داد و گفت: «من از پیامبر شنیدم که فرمود: خداوند ولی من و من ولی مؤمنانم. پس هر که من مولای اویم، این علی مولای اوست.»

عبدالرحمان که از شخصیت های شیعه و معروف کوفه بود، در ماجرای نهضت مسلم بن عقیل، از مردم کوفه برای امام حسین (ع) بیعت می گرفت اما چون کوفیان به مسلم خیانت کردند و از او روبرگرداندند و او را به شهادت رساندند، عبدالرحمان حرکت کرد و در مسیر مکه به کاروان امام حسین پیوست و از آنجا تا کربلا ملازم رکاب امام حسین (ع) بود. او در کربلا در شب عاشورا، در حالی که چند ساعتی به جنگ سپاه کفر با سپاه اسلام فاصله نبود، با یکی از دوستانش به نام بریر بن خضیر همدانی شوخی می کرد. وقتی به او گفتند که «الان چه وقت شوخی و بیهوده گویی است؟» گفت «اطرافیان من می دانند که من نه در جوانی و نه در پیری هیچگاه بیهوده سخن نگفته ام، اما به خدا سوگند از آنچه به دیدارش خواهم شتافت، شادمانم. چرا خوشحال نباشم. میان ما و بهشت جز جنگ با این کافران و شهادت فاصله ای نیست!»، روز عاشورا نیز عبدالرحمان برای یاری امام خود به میدان شتافت و در کنار دیگر دوستانش آنقدر جنگید تا به شهادت رسید. بعضی شهادت او را در یورش اولیه و همه جانبه ی لشگر عمر سعد قبل از ظهر عاشورا، می دانند ولی برخی مورخان از جمله ابن شهرآشوب گفته اند که وی در جنگ تن به تن شهید شده است. در برخی مقاتل نام او در زمره ی شهدای کربلا ذکر نشده است.