عقاید اسلامی در پرتو قرآن، حدیث و عقل
این کتاب یکی از آثار و تالیفات آیت ا... جعفر سبحانی است. این کتاب برای تبیین عقاید اسلامی که از طریق خاتم پیامبران و فرزندان پاک او در پرتو عقل و خرد به دست ما رسیده است نگارش یافته و مسائل اعتقادی را در 120 درس عرضه می نماید. در این کتاب کوششی شده است که برای اثبات عقاید اسلامی از روشن ترین براهین بهره گرفته شود و از هر نوع برهان پیچیده که برای نوع افراد، یقین آفرین نیست پرهیز گردد.
معرفی اجمالی نویسنده:
حضرت آیت اله جعفر سبحانی تبریزی در 28 شوال المکرم 1347 هـ.ق (20 فروردین 1308 ش) در تبریز در خانواده علم و تقوا و فضیلت دیده به جهان گشود. آیت اله حاج شیخ جعفر سبحانی پس از فراغت از تحصیلات ابتدایی در مکتبخانه مرحوم میرزا محمود فاضل به فراگیری متون ادب پارسی پرداخت و کتابهای گلستان و بوستان و تاریخ معجم و نصاب الصبیان و ابواب الجنان و ... را فراگرفت. در 14 سالگی رهسپار مدرسه علمیه طالبیه تبریز گردید. از اساتید ایشان می توان به آیت اله روح اله خمینی و حاج شیخ حسن نحوی و میرزا محمدعلی مدرس خیابانی صاحب ریحانه الادب و استاد علامه طباطبایی و ... اشاره کرد. ایشان یکی از مدرسان دارالتبلیغ اسلامی قم به شمار می روند که در زمینه تاریخ ملل و کلام اسلامی تحقیق می کنند و همچنین وی موسس مرکز مطالعات کلام اسلامی (موسسه آموزشی و پژوهشی امام صادق علیه السلام) در قم (1359) است و یکی از اساتید برجسته حوزه علمیه قم است که در علم کلام سرآمد حوزه است. ایشان پس از درگذشت آیت اله شیخ جواد تبریزی و با استظهار به درخواست گروهی از مردم آذربایجان به صحنه مرجعیت وارد شد. از دیگر فعالیت های علمی و فرهنگی ایشان می توان به: تاسیس و نگارش دانشنامه کلام اسلامی، تاسیس مجله و مرکز تخصصی کلام اسلامی، تالیف کتب درسی دانشگاهی و حوزوی و عضویت در هیات امنای دایرة المعارف اسلامی و .... اشاره کرد و از جمله آثار ایشان، الکتب الکلامیه و معجم المتکلمین، موسوعة طبقات الفقها، معجم التراث و الموسوعة الرجالیه، فروغ ابدیت، سیمای فرزانگان، آئین وهابیت و...
ساختاربندی کتاب:
این کتاب شامل 6 بخش است و هر بخش شامل 20 درس به شرح زیر است:
*خدا و نظام آفرینش:
درس اول: چرا درباره خدا به بحث و بررسی بپردازیم؟
درس دوم: آثار ارزنده ایمان به خدا
درس سوم: بحرانهای روحی و نگرانی ها
درس چهارم: تاثیر ایمان به خدا در کاهش بحرانهای روحی
درس پنجم: خداشناسی از راه فطرت
درس ششم: خداشناسی از راه استدلال
درس هفتم: سه اصل برهان نظم
درس هشتم: فرق تصادف با کارهایی که از روی تدبیر انجام می گیرد.
درس نهم: جلوه های نظم در جهان بالا
درس دهم: دلایل درخشنده توحید در وجود انسان
درس یازدهم: دلایل توحید در جهان نباتات
درس دوازدهم: بررسی برهان نظم از دیدگاه موازنه و کنترل
درس سیزدهم: راهیابی طبیعی موجودات زنده
درس چهاردهم: راهنمایی قرآن و پیشوایان معصوم(ع)
درس پانزدهم: با این اشکالات چگونه به خدا ایمان آوریم؟
درس شانزدهم: خدا را که آفریده است؟
درس هفدهم: سابقه گرایش به مادیگری و گفتار بعضی از دانشمندان درباره خدا
درس هجدهم: علل گرایش به مادیگری (اول و دوم)
درس نوزدهم: علل گرایش به مادیگری (سوم و چهارم)
درس بیستم: علل گرایش به مادیگری ( پنجم و ششم و هفتم)
*خدا و صفات جمال و جلال:
درس بیست و یکم: خداوند یگانه (1)
درس بیست و دوم: خداوند یگانه (2)
درس بیست و سوم: مراتب توحید
درس بیست و چهارم: تثلیث
درس بیست و پنجم: خداوند توانا
درس بیست و ششم: پاسخ چند پرسش
درس بیست و هفتم: خدای عالم و دانا
درس بیست و هشتم: خدای حی و زنده
درس بیست و نهم: آفریدگار بصیر و سمیع
درس سی ام: خداوند حکیم
درس سی و یکم: پاسخ چند سوال
درس سی و دوم: خدای غنی و بی نیاز
درس سی و سوم: صفات سلبی (1)
درس سی و چهارم: صفات سلبی (2)
درس سی و پنجم: خداوند عادل و دادگر
درس سی و ششم: چهار پرسش و پاسخ آن (1)
درس سی و هفتم: چهار پرسش و پاسخ آن (2)
درس سی و هشتم: صفات ثبوتیه و سلبیه
درس سی و نهم: توضیح یک شعر
درس چهلم: صفات خدا عین ذات اوست
*نبوت:
درس چهل و یکم: نبوت عامه
درس چهل و دوم: لزوم بعثت از نظر وضع قوانین
درس چهل و سوم: لزوم بعثت از نظر تعلیم و تربیت
درس چهل و چهارم: نارسایی های علوم انسانی در زمینه اقتصاد و اخلاق
درس چهل و پنجم: با حقیقت اعجاز آشنا شویم
درس چهل و ششم: آورنده معجزه باید مدعی نبوت باشد
درس چهل و هفتم: معجزه پدیده بدون علت نیست
درس چهل و هشتم: چگونه معجزه گواه بر راستگویی مدعی نبوت است
درس چهل و نهم: چگونه معجزه را از غیر آن تمیز دهیم؟
درس پنجاهم: دو راه دیگر برای شناسایی پیامبران
درس پنجاه و یکم: وحی یا شعور مرموز
درس پنجاه و دوم: چرا وحی حس همگانی نیست؟
درس پنجاه و سوم: وحی از نظر لغت و قرآن
درس پنجاه و چهارم: آیا وحی زاییده نبوغ است؟
درس پنجاه و پنجم: چگونه ممکن است یک فرد در برابر گناه معصوم باشد؟
درس پنجاه و ششم: چرا باید پیامبران معصوم باشند؟
درس پنجاه و هفتم: گواه اول بر عصمت پیشوایان الهی از گناه
درس پنجاه و هشتم: گواه دوم بر عصمت پیشوایان آسمانی
درس پنجاه و نهم: مصونیت از خطا و اشتباه
درس شصتم: اطلاعات وسیع، علم و دانش سرشار
*خدا و پیامبر اسلام:
درس شصت و یکم: دعوتی جدید و آیینی نو
درس شصت و دوم: قرآن معجزه جاویدان پیامبر
درس شصت و سوم: امتیازات دیگر قرآن
درس شصت و چهارم: معجزه و شرایط آن
درس شصت و پنجم: اعجاز قرآن (1)
درس شصت و ششم: اعجاز قرآن (2 )
درس شصت و هفتم: اعجاز قرآن (3)
درس شصت و هشتم: اعجاز قرآن (4)
درس شصت و نهم: اعجاز قرآن (5)
درس هفتادم: اعجاز قرآن (6)
درس هفتاد و یکم: اعجاز قرآن (7)
درس هفتاد و دوم: اعجاز قرآن (8)
درس هفتاد و سوم: اعجاز قرآن (9)
درس هفتاد و چهارم: اعجاز قرآن (10)
درس هفتاد و پنجم: اعجاز قرآن (11)
درس هفتاد و ششم: اعجاز قرآن (12)
درس هفتاد و هفتم: اعجاز قرآن (13)
درس هفتاد و هشتم: اعجاز قرآن (14)
درس هفتاد و نهم: اعجاز قرآن (15)
درس هشتادم: اعجاز قرآن (16)
*خدا و امامت:
درس هشتاد و یکم: امامت و تشیع
درس هشتاد و دوم: لزوم بحث درباره امامت و خلافت
درس هشتاد و سوم: خصوصیات دو مکتب شیعه و سنی
درس هشتاد و چهارم: بهترین راه برای رسیدن به حقیقت
درس هشتاد و پنجم: امام حافظ اصول و فروع اسلام
درس هشتاد و ششم: سیاست داخلی و خارجی اسلام
درس هشتاد و هفتم: پایه آگاهی امت از احکام و فروع
درس هشتاد و هشتم: پایه رشد فکری مردم
درس هشتاد و نهم: برداشت پیامبر گرامی و یاران او از مساله رهبری
درس نودم: تکامل روحی امت در پرتو نصب امام معصوم (ع)
درس نود و یکم: آیا حکومت الهی بدون امام معصوم امکان دارد؟
درس نود و دوم: سه طرح برای حل گره امامت و رهبری
درس نود و سوم: آیات قرآن و احادیث، امام را تعیین کرده است
درس نود و چهارم: پیامبر اسلام امام را تعیین می کند (1)
درس نود و پنجم: پیامبر اسلام امام را تعیین می کند (2)
درس نود و ششم: پیامبر اسلام امام را تعیین می کند (3)
درس نود و هفتم: پیامبر اسلام امام را تعیین می کند (4)
درس نود و هشتم: پیامبر اسلام امام را تعیین می کند (5)
درس نود و نهم: امامان دوازدگانه در احادیث اسلامی
درس صدم: سکوت شکوهمند امام علی (ع)
*خدا و معاد:
درس صد و یکم: چرا درباره معاد بحث می کنیم؟
درس صد و دوم: آثار اجتماعی عقیده به معاد
درس صد و سوم: عقیده به معاد در میان ملل جهان
درس صد و چهارم: معاد در تورات و انجیل
درس صد و پنجم: قرآن و امکان بازگشت به زندگی جدید (1)
درس صد و ششم: قرآن و امکان بازگشت به زندگی جدید (2)
درس صد و هفتم: قرآن و امکان بازگشت به زندگی جدید (3)
درس صد و هشتم: دلایل لزوم رستاخیز انسان ها
درس صد و نهم: دلیل دوم و سوم بر لزوم معاد
درس صد و دهم: دلیل چهارم بر لزوم معاد
درس صد و یازدهم: آیا انسان علاوه بر تن، روح مجرد از ماده دارد؟
درس صد و دوازدهم: دلیل تجربی وجود روح
درس صد و سیزدهم: خواب های راستین گواه بر وجود روح
درس صد و چهاردهم: چگونه خوابهای راستین گواه بر وجود روح است؟
درس صد و پانزدهم: زندگی برزخی چیست؟
درس صد و شانزدهم: کیفیت معاد در سرای دیگر
درس صد و هفدهم: کدام یک از بدن ها برانگیخته می گردد؟
درس صد و هجدهم: محکمه عدل الهی
درس صد و نوزدهم: چه گروهی در آتش مخلدند؟
درس صد و بیستم: هدف از کیفر چیست؟
منابع :
عقاید اسلامی در پرتو قرآن، حدیث، عقل / جعفر سبحانی
https://tahoor.com/FA/Article/PrintView/29882