فایده ی سوگند به روزگار

در موضوع سوگند به عصر که در ابتدای سوره عصر "والعصر" آمده است بحثی را به عنوان فایده سوگند به عصر، به معنی «روزگار» که مشهور اقوال بوده و انطباق بیشتری با سیاق آیات دارد، از نظر می گذرانیم.

فخر رازی می گوید: از بعضی از گذشتگان نقل شده که گفته است: من معنی این سوره (عصر) را از یخ فروشی فهمیدم که قالبهای یخ را در آفتاب قرار داه، فریاد می زد: رحم کنید به کسی که سرمایه اش آب می شود و آن را از من بخرید، با شنیدن این سخن، با خود گفتم این است معنی "إن الإنسان لفی خسر»" که روزگار بر انسان می گذرد، عمر خود را از دست می دهد و چیزی کسب نکرده است پس او زیان برده است، مگر کسانی که ایمان آورده و عمل های شایسته انجام داده و یکدیگر را به حق و صبر سفارش کنند.

در روایات اسلامی سفارش و تأکید زیادی در مورد غنیمت شمردن عمر و استفاده  کردن هرچه بیشتر از آن در راههای خیر و اعمال صالح شده است که تنها به بیان کوتاه و جامعی از علی علیه السلام اکتفا می کنیم. پس از آنکه حضرت در مورد یاد کردن مردن و مردگان سفارش می کند و هشدار می دهد که افرادی، عمری را در غفلت و بی خبری از حق گذرانده و سرمایه ی گرانقدر عمر را به بطالت از دست داده اند و جز پشیمانی چیزی عایدشان نگردیده، می فرماید: «خدا شما را بیامرزد، سبقت گرفته پیش دستی کنید به سوی زندگی آینده ای خود که مأمور به آباد نمودن آن هستید، و به آن ترغیب گردیده و به سوی آن خوانده شده اید به وسیله استقامت در طاعت خدا  و دوری از معصیت و نافرمانی او، نعمتهای او را بر خود تمام گردانید، زیرا فردا به امروز نزدیک است. چه بسیار با شتاب میگذرد ساعتها در روز و چه زود سپری می شود روزها در ماه، و چه شتابنده است ماهها در گذراندن سال، و چه باتندی میگذرد سالها در عمر؟!