انعطاف پذیری، یکی از راهکارهای رسیدن به هدف

این ویژگی دنیاست که بعضی از مردم موفق تر و خوشبخت تر از بقیه هستند، بعضی از مردم پول بیشتری درمی آورند و زندگی بهتر، رضایت مند، روابط شادتر و لذت بیشتری دارند. آنها در جامعه خود مشارکت بیشتری هم می کنند و بعضی دیگر اینگونه نیستند. موسسه منینگر در شهر کانزاس، چند سال پیش پژوهشی در رابطه با تعیین ویژگیهای خوشبختی و موفقیت در قرن بیست ویکم انجام داد. بعد از یک تحقیق  گسترده، نتیجه این بود، مهمترین ویژگی که انسان می تواند در این عصر تغییرات سریع در خود توسعه دهد، انعطاف پذیری است. صفت متضاد انعطاف پذیری، سرسختی و عدم تمایل برای تغییر در مواجهه با شرایط جدید است. نقطه مقابل تفکر انعطاف پذیر، تفکر بسته و مشخص است. متضاد برخورد با زندگی با ذهن باز این است که انسان در هر شرایطی بطور خودکار یک کار از پیش تعیین شده را انجام دهد، بنابراین، اگر شما می خواهید بیش از مردم متوسط باشید، انعطاف پذیری یک ویژگی اساسی برای شماست.

سرعت تغییر

امروزه، شاید یکی از مهمترین عوامل موثر در زندگی سرعت تغییر باشد. ما در روزگاری هستیم که درصد تغییر بیش از هر زمان دیگری در تاریخ بشریت است و مانند هر چیز دیگری نرخ تغییر هر سال افزایش می یابد.  امروزه، تغییر نه تنها سریعتر، بلکه متناوب است. در یک خط مستقیم نیست و شروع و توقف و حرکت آن از همه جهات غیر قابل پیش بینی است. تغییر از همه جهت به سوی ما می آید و در خیلی موارد، پیش بینی اینکه بعد چه پیش می آید، غیر ممکن است. از آنجا که تغییر خیلی غیر قابل پیش بینی است، گاهی ما مجبور می شویم ظرف یک شبانه روز بهترین نظرات و طرحهای خود را بدور اندازیم، زیرا مسائل کاملا جدید و غیر منتظره از جهات مختلف پیش آمده است. در نتیجه ما باید در تفکر و کارهای احتمالی مان انعطاف پذیر باشیم.

علت اصلی استرس

افرادی که ذهنشان را بسته اند یا برای انجام اعمال خود الگوهای ذهنی از پیش تعیین شده ای دارند، هرگونه تغییری می تواند عامل بزرگی برای اضطراب آنها باشد. آنها عاشق کارهایی هستند که با شیوه ها و روند جاری انجام می دهند حتی، وقتی با اتفاقات غیر قابل پیش بینی روبه رو می شوند، نمی خواهند تغییر کنند. اجاه ندهید این اتفاق برای شما بیفتد. تنها سوالی که شما باید از خود بپرسید این است، آیا کاری که می کنید فایده دارد؟ آیا نتیجه ای که می خواهید از آن می گیرید؟ بر  مبنای شرایط فعلی، آیا این بهترین اقدام است؟ تنها مقیاس درستی یاغلط بودن یک اقدام و تصمیم تأثیر آن در رسیدن به نتیجه یا هدف مورد نظر است. مرتب از خود سوال کنید، آیا این کاری که انجام می دهم، مرا به هدفم می رساند؟

سه عاملی که منجر به تغییر می شود

امروزه سه عامل است که منجر به تغییر می شود. هر کدام از آنها در ترکیب با دیگران، سرعت تغییر را بیشتر می کند. اولین عامل تغییر، انفجار اطلاعات و معلومات در همه ابعاد زندگی است. یک کشف یا یک بخش اطلاعات در بازار رقابتی، می تواند یک شبه کار ما را تغییر دهد. با آمدن یک محصول یا خدمات جدید که همان نتایج قبلی را سریعتر، ارزانتر و آسانتر بدهد، یک محصول یا سرویس مشهور می تواند از صحنه خارج شود. یک خبر مثل واقعه یازدهم سپتامبر، می تواند در بازار  شوک ایجاد کند.

برای اطلاعات جدید آماده باشید

برای اینکه انعطاف پذیری ادامه یابد، باید همواره آماده دریافت اطلاعات و معلومات جدیدی که در کار شما ثأثیر مثبت یا منفی دارد باشید. یک نظر جدید می تواند برای ساختن یا از بین بردن سرنوشت شما کافی باشد. یک ایده جدید می تواند شروعی برای ثروتمند شدن یا بیرون راندن شما از صحنه باشد. بخشی از اطلاعات، در زمان مناسب، می تواند پول و وقت و تلاش شما را برایتان پس انداز کند. نداشتن آن اطلاعات می تواند برایتان هزینه ساز باشد. رهبران اهل مطالعه هستند. برای شما اساسی است که همیشه در جریان مسایل حوزه کاری خود باشید. مجلات و نشریات صنعت و پیشه خود را بخوانید. کتابهای پرفروش در بخش خود را مطالعه کنید. در سمینارها و کنفرانسها شرکت کنید. عضو انجمن شوید و با بقیه افراد حرفه خود ارتباط برقرار کنید. قدرت، همیشه با فردی است که بهترین و به روزترین اطلاعات را دارد.

سرعت رشد تکنولوژی جدید

دومین عاملی که منجر به تغییر می شود، سرعت رشد و توسعه تکنولوژی است. هر دانش تکنیکی و علمی جدید به پیشرفت تکنولوژی برای کمک به مردم و شرکتها برای انجام سریع تر، آسانتر و ارزانتر کارهایشان کمک می کند. سرعت تغییر تکنولوژی روز به روز افزایش می یابد. قانون این است، هر چیزی که کار می کند در حال حاضر منسوخ است. هر قطعه جدید با بالاترین سطح تکنولوژی پیش از آنکه در قفسه از بسته خارج شود، قدیمی شده است. امروزه، تکنولوژی جدید حداکثر شش ماه روی قفسه می ماند و بعد از آن وسیله دیگری جایگزین می شود که همان کار را سریعتر و ارزانتر انجام می دهد. اگر شما در پی جایگزینی محصول و خدمات خود با چیزهای بهتری نباشید، می تواند مطمئن باشید که رقبای شما شب تا دیر وقت بیدار مانده اند تا راهی بیابند که شما را از کار کنار بگذارند.

منطقه فراغت و راحتی

بعضی اوقات بزرگترین خطر برای موفقیت دراز مدت شما، موفقیتهای کوتاه مدت است. موفقیت در هر زمینه ای، بسرعت رضایت و خشنودی را برای انسان می آورد و ایجاد تغییر برای پاسخگویی به شرایط جدید سخت می شود. اجازه ندهید این اتفاق برای شما بیفتد.

فشار رقابت تمامی ندارد

سومین عاملی که منجر به تغییر می شود و نیازمند انعطاف پذیری بیشتر است، رقابت می باشد. رقبای شما در سطح منطقه ای، ملی و بین المللی بیش از هر زمان دیگر خلاق و مصمم هستند. آنها همواره در پی آنند که مشتریان شما را دور کنند و فروش شما را بربایند، جریان نقدیگی شما را کاهش دهند و اگر بتوانند شما را از صحنه خارج کنند. آنها محصولات و خدمات خود را می فروشند و هر راه احتمالی را که بتواند شما را در حاشیه بازار قرار دهد، به کار می گیرند. آنها برای اینکه شما را وادار به تسلیم کنند و خودشان امتیازی بدست آورند، از اطلاعات و تکنولوژی جدید بطور تهاجمی استفاده می کنند. امروزه شرکتها، محصولات، خدمات و فروشندگان بیشتر از مشتریان و خریداران هستند. رقبا خشن تر و شدیدتر می شوند. اگر شما می خواهید در این بازار باقی بمانید، باید بیشتر مصمم و متمرکز باشید و از همه مهمتر باید انعطاف پذیر باشید.

تفکر بر مبنای صفر

این شیوه یک وسیله حیاتی برای انعطاف پذیری هم هست. مرتب از خود بپرسید آیا کاری هست که اگر من از قبل نتیجه آن را می دانستم هرگز شروع نمی کردم؟ به هر بخش از کار و زندگی خود نگاه کنید. هر جایی که استرس، مقاومت و ناکامی تجربه کرده اید بر همین اساس «تفکر بر مبنای صفر» از خود سوال کنید. اگر در آنجا چیزی بود که شما امروز دوباره آن را شروع نمی کردید، فورا برای توقف آن و کانالیز کردن انرژی و منابع خود به سمتی که نتایج بهتری دارد، برنامه ریزی کنید. اجازه ندهید که «خود» شما در قضاوت به جای کار درست، بیشتر نگران چه کسی باشد. با توجه به تغییرات سریع باید آماده باشید که بتدریج، تصمیمات شما اشتباه از کار درآید. در مواجهه با شرایط، اطلاعات و تکنولوژی جدید آماده باشید.

سه جمله جادویی

سه جمله جادویی است که شما باید بگیرید و بارها و بارها تکرار کنید تا در زمانهای دردسر ساز انعطاف پذیر باقی بمانید. اول، «من مقصر بودم». بیشتر مردم از اینکه بگویند اشتباه کردند، طفره می روند. آنچه این حالت را بدتر می کند زمانی است که افراد پیرامونتان می دانند شما در اشتباهید و تنها کسی هستید که دیگران را فریب می دهید و خودتان تنها کسی هستید که تلاش می کنید فریب بخورید. وقتی دریافتید که اشتباه می کنید، بهترین کار این است که سریع آن را بپذیرید. مسأله را حل کنید و به دنبال هدف و موفقیت خود باشید. ارزیایی شده است حدود هشتاد درصد از انرژی افراد کلیدی شرکتهای بزرگ و سازمانها صرف این می شود که این واقعیت را که آنها اشتباه کرده اند بپوشانند و نمی خواهند آن را قبول کنند. خیلی از شرکتهای کوچک و بزرگ به خاط عدم پذیرش اشتباهات واضح ورشکست شده اند.

بپذیرید شما کامل نیستید

دومین جمله ای که باید بیاموزید تا بتوانید انعطاف پذیر بمانید این است «من اشتباه کردم». این شگفت آور است اگر بدانید چقدر انرژی، وقت و پول حرام می شود، چون امنیت بعضی از مردم آنقدر بزرگ است که نمی خواهند بپذیرند اشتباه کرده اند حتی، وقتی که آن اشتباه برای همه افراد محرز است. وقتی شما بگویید «اشتباه کردم» یا «در اشتباه بودم» مسأله برطرف می شود. از آن به بعد هرکس می تواند دنبال حل مسأله یا هدفش باشد. اما هر چه افراد کلیدی نپذیرند که اشتباه کرده اند، همه کارها متوقف می شود. ما این مسأله را بارها در سطح سیاستهای ملی دیده ایم که عدم پذیرش یک انسان برای قبول اشتباه، وقت و انرژی زیادی از همه افراد درگیر و گاهی همه ملت تلف کرده است.

خود را با اطلاعات جدید سریع وفق دهید

سومین جمله ای که شما باید یاد بگیرید، اینکه سریع و به آسانی بگویید «نظرم را عوض کردم». اگر شما اطلاعات جدیدی در تضاد با اطلاعات قبلی که منجر به تصمیم گیری شده بود، بدست آورید، صادقانه قبول کنید که نظرتان را تغییر دهید. این مسأله نشانه ضعف یا نقصانی در شخصیت نیست که انسان اشتباه کند یا نظرش را تغییر دهد. در حقیقت، در زمانی که دانش، تکنولوژی و رقابت بسرعت تغییر می کند، نشانه شجاعت است، شخصیت و انعطاف پذیری است که انسان جلوی ضرر را زودتر بگیرد و اصول واقعی را در هر کاری که انجام می دهد به کار بگیرد. با دنیا همانگونه که هست برخورد کنید نه آنگونه که می خواهید یا جوری که در گذشته رفتار کرده اید. با خودتان و افراد پیرامونتان صادق باشید.

آماده پذیرش واقعیات جدید باشید

همیشه بر مبنای اطلاعات، تکنولوژی و رقبای جدید، آمادگی دوباره ارزیابی کردن اهداف و مقاصدتان را داشته باشید. براساس آنچه اکنون می دانید، بهترین کاری که بهتر است انجام دهید چیست؟ اگر شما هدفی را تعیین کرده اید ولی شرایطی که منجر به تعیین چنین هدفی شده کاملا تغیر کرده است، مطمئن شوید که شما هنوز هم بد جور آن را می خواهید و آماده تلاش و فداکاری برایش هستید. اگر آن هدف دیگر اهمیت قبلی را برای شما ندارد، آماده باشید که از آن صرفنظر کنید یا هدف جدیدی را به جای آن بگذارید. در زمانی که تغییرات بسرعت انجام می شود، از وقوع تغییرات استقبال کنید. به عنوان بخشی طبیعی و معمولی انتظار آن را داشته باشید. وقتی کارها آنطور که شما فکر می کردید پیش نمی رود تعجب زده و ناامید نشوید.

انعطاف پذیری در روابط

بطور خاص با افراد خانواده، دوستان، همکاران، مشتریان و افراد مهم زندگیتان منعطف باشید. آماده پذیرش دیدگاهها و نظرات مختلف باشید. مداوم بپذیرید که شما ممکن است اشتباه کرده باشید. یکی از ویژگیهای بهترین رهبران این است که آنها شنوندگان خوبی هستند. قبل از اینکه درباره مطلبی به نتیجه گیری برسند، سوالات زیادی می پرسند. آنها همچنین شکست را می پذیرند و هنگامی که اشتباه می کنند جلوی ضرر را زودتر می گیرند. برای همین است که می توانند به سمت چیزهای بهتر و بزرگتر حرکت کنند.

تئوری پیشروی

این تئوری می گوید: وقتی شما برای خودتان هدفی می گذارید، مراحلی را باید طی کنید و جهتی را که بهتر است پیگیری کنید در ذهن دارید، ولی باید بدانید که برخورد با موانع غیر منتظره ای که ادامه راه را غیر ممکن می کند، تقریبا اجتناب ناپذیراست. اما با وقوع معجزاتی، وقتی دری بسته می شود درهای دیگری به سوی جاده موفقیت برای شما گشوده خواهد شد، و چون شما منعطف هستید و بلافاصله از فرصتهای پیش آمده استفاده کرده و به سمت جهت جدید حرکت می کنید، اما باز هم وقتی از این جاده موفقیت عبور می کنید با موانع دیگری روبه رو می شوید که ممکن است جلوی پیشرفت شما را بگیرد، به محض اینکه شما با یک در بسته برخورد کردید، بلافاصله فرصتهای دیگری برای شما پیش می آید و شما را به سمت مسیرهای مختلفی برای رسیدن به اهدافتان سوق می دهد. این اتفاق ممکن است بارها و بارها بیفتد. تقریبا در هر موردی شما بزرگترین موفقیت را متفاوت از آن چیزی که برنامه ریزی کرده بودید بدست می آورید. مسأله کلیدی این است که منعطف باقی بمانید.

شفاف و منعطف باشید

یک قانون مهم درباره انعطاف پذیری وجود دارد، «درباره اهدف خود شفاف باشید ولی برای رسیدن به آن انعطاف به خرج دهید». همیشه آماده تأثیر ذهن برتر خود باشید. آماده دریافت امدادهای غیبی باشید. آماده دریافت نظرات، الهامات و دیدگاههای بقیه مردم باشید. در انجیل آمده است: «اگر می خواهید به بهشت وارد شوید باید مانند یک کودک خردسال باشید». یک تفسیر از این کلمات این است که شما باید انعطاف پذیر، باز، آرام و مطمئن و کنجکاو باشید، اگر می خواهید فرصتهای جدیدی را که در اطرافتان وجود دارد شناسایی کنید، فرقی نمی کند چه اتفاقی می افتد، انعطاف پذیر و آماده پذیرش سایر نظرات باشید. به یاد داشته باشید تقریبا همیسه یک راه بهتر برای رسیدن به اهداف و انجام دادن وظایف وجود دارد. هدف شما باید این باشد که نسبت به این راههای ممکن هوشیار باشید. سپس بر مبنای جهت جدید بسرعت عمل کنید. مطمئنا شما به اهدافتان خواهید رسید و گاهی اوقات از راههای غیر قابل انتظار و شگفت آور.