هجرت پیامبر سرآغاز تاریخ مسلمانان جهان

هر ملتى براى تاریخ خود، مبدائى دارد. معمولا مبدأ تاریخ، هنگام وقوع بزرگترین و سرنوشت سازترین حادثه براى آن ملت است که در طول حیاتش رخ می دهد. در اسلام، از میان همه حوادث بزرگ و مهم تنها حادثه هجرت رسول اکرم (ص) از مکه به مدینه به عنوان مبدأ تاریخ اسلام برگزیده شده است و این، نشانگر اهمیت این حادثه در حیات اسلام و نقش مؤثر آن در تأسیس نظام حکومتى پیامبر (ص) است. پیامبر گرامی (ص) شخصا تاریخ هجری را پایه گذاری کرد. از این جهت، تمایل به غیر آن و گزینش هر نوع تاریخ هجری یک نوع رویگردانی از سنت پیامبر اسلام (ص) به شمار می رود. در زندگی اجتماعی بشر، وجود تاریخ مشخص از سال و ماه و هفته از ضروریات حیاتی است که چرخ حیات اجتماعی بشر، بدون آن، از حرکت باز می ماند و این مطلب آنچنان روشن است که استدلال بر آن بسان استدلال بر امور بدیهی است.
آیا تنظیم معاهده ها و پیمانهای سیاسی و نظامی و عقد قراردادهای بازرگانی، تحویل اسناد و حواله های تجاری، و پرداخت دیون و نگارش نامه های خانوادگی و غیره بدون تاریخ مشخص می تواند مفید و سودمند باشد؟ به طور مسلم نه. هنگامی که یاران پیامبر اسلام (ص) از اختلاف و دگرگونی ماه سؤال کردند و گفتند: «چرا ماه در آغاز لاغر و باریک است و سپس کم کم پر و ضخیمتر شده، به حالت «بدر» در می آید، آنگاه بعدا به حالت نخستین برمی گردد؟» وحی الهی نازل شد و یکی از فلسفه های آن را بیان کرد و گفت: «قل هی مزاقیت للناس و الحج؛ اختلاف ماه به خاطر وقت شناسی است.» (بقره/ 189) تا مردم از طریق آغاز ماه را از نیمه و پایان آن، تشخیص دهند و اوقات تکالیف و وظایف مذهبی و اجتماعی خود را از این طریق بشناسند، بستانکاران طلب خود را وصول کنند و بدهکاران به دنبال پرداخت بدهی خود بروند، افراد با ایمان به انجام وظائف مذهبی خود در ماههای روزه و حج قیام کنند.
در این که هر ملتی باید برای خود، تاریخ مشخص داشته باشد سخنی نیست، سخن در اینجا است که از چه تاریخی باید پیروی کرد، و دفاتر و مکاتبات خود را با چه تاریخی باید، نگاشت و به عبارت دیگر: چه حادثه و رویدادی را سرآغاز تاریخ قرار داد و رویدادهای آینده را با آن سنجید؟
پاسخ به این پرسش بسیار آسان است و آن بستگی دارد به این ملت چه ملتی باشد، هرگاه ملتی برای خود سوابق درخشان، تمدن و فرهنگ اصیل، مذهب و آیین مستقل، شخصیت های علمی و سیاسی بارز، و حوادث تکان دهنده و غرور آفرین داشته باشد و «قارچ وار» از زمین نروئیده و بسان برخی از ملت های تازه به دوران رسیده بی اصل و نسب نباشد، در این صورت چنین ملتی موظف است بزرگترین حادثه ای را که در حیات اجتماعی و مذهبی او رخ داده است، مبدأ تاریخ قرار دهد و همه ی حوادث (چه حوادثی را که قبل از آن رخ داده و چه حوادثی که بعدا رخ می دهد) با آن بسنجند و از این طریق بر ملیت و شخصیت خود استحکام بخشند و خود را از طفیلی گری و دریوزگی و هضم و ذوب در دیگر ملیت ها، باز دارند.