متخلق به اسماءالله

پیامبر اکرم (ص) همه ی اسمای الهی را احصا کرده و به آن متخلق شده است: «إن لله تسعة وتسعین إسما من أحصاها دخل الجنة" مقصود شمارش ارقام آنها نیست بلکه منظور آن است که هر کس مظهر این اسما بشود به بهشت راه می یابد. خدای سبحان این مقام را به پیغمبر خاتم (ص) ارزانی داشته است. در جای دیگر هم فرموده که او عبد محض است، گرچه ذاتا قدرتی ندارد، هر کمالی که برای او هست از آن جهت است که مورد ظهور ربوبیت خداوند است مثل اینکه شما از آفتاب تجلیل کنید و از آینه ای که آفتاب را به شما نشان می دهد نیز نور بگیرید ولی می دانید که آینه ذاتا نیر نیست و نور نمی دهد، بلکه، تنها نور آفتاب را منتقل می کند، آینه، در حقیقت، مظهر نور و مجرای آن است، مقصود از این مثال تنها جنبه ی مرآتی آیینه است، نه جرم شفاف آن که در اثر تابش نور و برخورد حرارت سبب افزایش نور و گرما می شود. رسول اکرم نیز مرآت کامله ی حق است وقتی مظهر کامل خدا شد همه ی اسمای حسنی در او ظهور می کند لذا از او به عنوان عبد محض یاد می شود.

مظهر لیس کمثله شیء
بنابراین حضرت رسول، شخصیت ممتازی است که نه در گذشته ی تاریخ همانند داشت و نه در آینده ی تاریخ مماثل دارد. او مظهر «لیس کمثله شیء؛ هیچ چیز مانند او نیست.» (شوری/ 11) و مظهر «ولم یکن له کفوا أحد؛ و هيچ كس او را همتا نيست.» (اخلاص/ 4) است. هر اسمی از اسمای الهی مظهر طلبیده، در بین انسانها ظهوری دارد، وجود مبارک پیغمبر (ص) چون در بین انسانها و جهان امکان انسان کاملی است مظهر "لیس کمثله شیء" خدای سبحان است.
همه ی انبیا، آیات الهی و سایه ی «نور السموات و الأرض؛ نور آسمانها و زمین.» (نور/ 35) هستند، ولی پیغمبر، سایه و صورت مرآتی است که «و لم یکن له کفوا أحد» را بهتر نشان می دهد، از این جهت آن حضرت می تواند بر همه ی انبیا مهیمن و خاتم (به کسر) و خاتم (به فتح) بوده، واجد سیره ای علمی باشد که دیگران نداشته و ندارند.