خودآگاهی طبقاتی انسان

خودآگاهی طبقاتی، یک شکل از اشکال مختلف خودآگاهی اجتماعی است. خودآگاهی طبقاتی، یعنی آگاهی به خود در رابطه‏ اش با طبقه‏ء اجتماعی که با آنها زیست می ‏کند.
در جامعه‏ های طبقاتی، خواه ناخواه هر فرد در یک قشر خاص و یک طبقه‏ خاص از نظر زندگی و برخورداری ها و محرومیت ها قرار دارد. درک موضع‏ طبقاتی و مسؤولیت طبقاتی، خودآگاهی طبقاتی است. بلکه بر اساس برخی نظریه‏ ها انسان ماورای طبقه ‏ای که در آن است، "خود" ی ندارد، خود هر کسی "وجدان" اوست، مجموعه‏ء احساس ها، اندیشه‏ ها، دردها و گرایش های اوست، و اینها همه در "طبقه‏" شکل می‏ گیرد. این است که به عقیده‏ء این گروه، انسان نوعی فاقد خود است، یک موجود انتزاعی است نه عینی، موجود عینی در طبقه تعین می‏یابد، انسان وجود ندارد، اشراف یا توده وجود دارد، تنها در جامعه‏ بی‌ طبقه‏ است که اگر واقعیت یابد، انسان واقعیت پیدا می ‏کند، پس در جامعه‏ طبقاتی، خودآگاهی اجتماعی منحصر است به خودآگاهی طبقاتی.

خودآگاهی طبقاتی، طبق این بیان، مساوی است با "سودآگاهی"، زیرا بر این فلسفه مبتنی است که حاکم اصلی بر فرد و زیربنای شخصیت فرد، منافع مادی است، همچنانکه در ساختمان اجتماع، نهاد اساسی و زیربنا نهاد اقتصادی است و آن چیزی که به افراد یک طبقه "وجدان مشترک"، "ذوق مشترک"، "قضاوت مشترک" می ‏دهد، زندگی مادی مشترک و سود مشترک است.
زندگی طبقاتی بینش طبقاتی می ‏دهد و بینش طبقاتی سبب‏ می‏ شود که انسان، جهان و جامعه را از آن دریچه‏ خاص ببیند و با عینک‏ خاص مشاهده کند و از دیدگاه طبقاتی تفسیر نماید. درونش خواه ناخواه‏ درد طبقاتی و تلاش و جهت گیری اجتماعی‏اش طبقاتی خواهد بود.