نحوه نفوذ دین بودا در ایران

دین بودا از هند به ایران نفوذ کرد. کریستن سن می گوید: در دوره تسلط یونانیان (پس از حمله اسکندر) دیانت بودایی در ولایات شرق ایران نفوذ یافت و پادشاه هند موسوم به آسوکا که در حدود 260 سال قبل از میلاد دین بودایی گرفته بود، دعاتی به ایالت گنداره (دره کابل) و باختر گسیل داشت. بودائیان در قرون نخستین میلادی در ولایت گنداره، ویهارها یعنی صومعه های بسیار ساختند و امروز در ویرانه های آن معابد نقوش برجسته ای به سبک آمیخته یونانی و هندی یافته اند. در بامیان مغرب کابل، مجسمه های عظیمی از بودا هست که در کوه کنده اند. از سفرنامه هیون تسانگ معلوم می شود که تا قرن هفتم میلادی صومعه های بودایی در ایران وجود داشته است و نیز بنا به روایت او از اتباع سایر دیانات هندی هم جماعاتی مقیم ایالات شرقی ایران بوده اند (ایران در زمان ساسانیان، ص60).
و هم او گوید: در اواخر قرن دوم و اوایل قرن اول میلادی "مناندر" پادشاه دره کابل و هندوستان که در هندوستان به تسخیر ممالکی موفق شد، دین بودا گرفت و در میان پیروان آن آیین شهرتی عظیم یافت (همان کتاب ص42).
نیز می گوید: در سال 125 میلادی کشور قندهار و پنجاب به پادشاهی تعلق گرفت "کانیسکا" نام که در ادبیات بودایی شهرتی به کمال دارد و از مبلغین بزرگ و معتقدین به دیانت بودا بشمار می رود، (همان کتاب، ص 44).