شهادت زمین در روز قیامت

خداوند در خصوص زلزله روز قیامت و کیفیت اخبار زمین می فرماید: «بسم الله الرحمن الرحیم* اذا زلزلت الارض زلزالها* و اخرجت الارض اثقالها* و قال الانسان مالها* یومئذ تحدث اخبارها* بان ربک اوحی لها» (زلزال/ 1-5) به یاد بیاور آن زمانی را که زمین به لرزه و تکان در آید و آن زلزله و تکان مختص خود را باز یابد و اثقال خود را بیرون دهد؛ (اثقال جمع ثقل با دو فتحه است یعنی متاع و اثاث البیت و حاصل آنکه آنچه در شکم زمین است از آن اشیایی که خارج از ماهیت آنست آنها را بیرون بریزد و زمین پاک و خالص گردد).
«یوم تبدل الارض غیرالارض؛ زمین تغییر ماهیت دهد و به چیزی غیر از زمین تبدیل گردد» (ابراهیم/ 48)
«و اشرقت الارض بنور ربها؛ و زمین به واسطه دریافت نور پروردگارش متجلی و منور و روشن و مشرق شود» (زمر/ 69)
«و قال الانسان مالها»، انسان می گوید: حال زمین چرا اینطور شده است؟ چرا بدین صورت و بدین کیفیت در آمده است؟ این چه سرگذشتی و داستانی است که بر زمین آمده است؟ «یومئذ تحدث اخبارها»، «در آن روز زمین از وقایع و سرگذشت هایی که بر آن رفته است گفتگو می کند؛ از وقایع پیامبران و امت ها و کشمکش دولت ها و جماعت ها و حزب ها و از جریانات عمومی و خصوصی افراد سخن به میان می آورد. از آن هنگامی که زمین آفریده شده است تا آن وقتی که اثقال و امتعه خود را خارج می کند و زمین دیگری می شود، نورانی و پاک؛ در این مدت دراز و طولانی آنچه بر زمین از وقایع و حوادث گذشته باشد همه را بیان می کند و حکایت می نماید. «بأن ربک أوحی لها»، برای اینست که خداوند بر زمین وحی نموده و الهام کرده است و از علم خود به زمین فهمانده است، آن وحیی که پروردگار تو ای پیغمبر به زمین کرده و زمین را دانا کرده است، می تواند در آن هنگام از وقایع و حوادث گذشته حکایت کند و اسرار و پنهانی های درون خود را ظاهر و آشکار نماید و مخفیات را بروز و ظهور دهد.
«یؤمئذ یصدر الناس أشتاتا لیرو أعمـ'لهم»، (زلزال/ 6) آن روز، روزیست که مردم از زمین صادر می شوند و بیرون می آیند؛ صادرات زمین در آن روز مردمی هستند که در طی هزاران سال در آن خسبیده اند و در درون آن لباس مرگ و عدم پوشیده اند.
«منها خلقنـ'کم و فیها نعیدکم و منها نخرجکم تارة أخری؛ از زمین شما را آفریدیم و در زمین باز می گردانیم و از زمین برای بار دیگر بیرون می آوریم!» (طه/ 55) تمام افراد بشر از زمان آدم تا زمان قیام قیامت که در زمین به تدریج وارد شده و جزء واردات زمین محسوب می شده اند، حالا دیگر نوبت صدور آنها رسیده و به عنوان صادرات از زمین خارج می شوند. آنها رفتند در شکم زمین و به عنوان اثقال زمین در آن بایگانی شده و منزل گزیده و اجسادشان اقامت جستند و اینک باید به پرونده ها رسیدگی شود و همه از بایگانی ها بیرون آیند. همه باید صادر شوند و بروند در عالم دیگر؛ در موقف حساب و کتاب و در موقف عرض و شهادت. چرا؟ «لیروا أعمـ'لهم»، برای آنکه اعمالشان به آنان نشان داده شود و بنگرند که چه کرده اند. تمام مردم دسته دسته بیرون می آیند، أشتاتا؛ یعنی فرقه فرقه و دسته دسته، مؤمنین با مؤمنین؛ کافرین با کافرین. افرادی که دارای مکتب ها هستند و احزاب دارند، قبائل خاصی دارند، همه به صورت صف و گروه های متشکل و مختلف با یکدیگر از زمین خارج میشوند و با همدیگر اجتماعات و تشکیلاتی را ایجاد میکنند، برای آنکه اعمالشان به آنها نمایانده شود و از کردار و رفتار و پندارهای خود مطلع گردند.
«فمن یعمل مثقال ذرة خیرا یره* و من یعمل مثقال ذرة شرا یره؛ پس هر کس به قدر سنگینی یک ذره کار خوبی کرده باشد آن را می بیند و هر کس بقدر سنگینی یک ذره کار بدی کرده باشد آن را می بیند» (زلزال/ 7-8)