شیخ الاسلام زنجانی

حاج میرزا ابوعبدالله بن میرزا نصرالله معروف به شیخ الاسلام زنجانی از علمای قرن چهاردهم هجری قمری است. وی پس از تحصیل ادبیات، فلسفه و کلام نزد میرزا ابراهیم ملکی زنجانی به تهران عزیمت نمود و در آن جا به تکمیل مراتب علمی و اسلامی پرداخت و در سال 1330 قمری به نجف اشرف عزیمت نمود. ایشان سفرهایی به فلسطین، قاهره و سوریه نمود و با اساتید و فضلای آن دیار ملاقات هایی داشت. در سفر دوم خود به مصر مورد تجلیل ادبا و فضلای دانشگاه الازهر قرار گرفت. آیت الله زنجانی نخستین دانشمند ایرانی بشمار می رود که به عضویت فرهنگستان دمشق انتخاب شد و در مراسمی که به همین مناسبت برگزار گردید، رساله ای درباره شخصیت علمی ملاصدرا شیرازی ارائه نمود.

از آثار این بزرگوار می توان به: اصول القرآن الاجتماعیه، الافکار، تاریخ القرآن و زندگانی محمد (ص) اشاره نمود. بیشترین شهرت وی به سبب تألیف کتاب نفیس تاریخ القرآن می باشد. اصل این کتاب به زبان عربی است و ابوالقاسم سحاب آن را به زبان فارسی برگردانده و استاد احمد امین دانشمند مصری مقدمه ای خواندنی بر این اثر گرانبها نگاشته است. شیخ الاسلام زنجانی پس از مراجعت به ایران به تدریس تفسیر و فلسفه اشتغال ورزید و سرانجام در 12 تیر 1320 شمسی در زنجان دیده از جهان فرو بست.