شیخ هادی بیرجندی

نام شیخ هادی / محمد هادی هادوی بیرجندی
جنسیت مرد
نام پدر ملاحسین/ محمدحسین بن محمد حسن
تخلص هادی
تولد و وفات (۱۲۷۷ - ۱۳۶۶) قمری
محل تولد ایران - خراسان - بیرجند
شهرت علمی و فرهنگی عالم دینی، فقیه، مجتهد و شاعر

توضیحات
اصل او از اصفهان بود. خاندانش به هنگام فتنهٔ افاغنه به بیرجند مهاجرت کردند و او در آنجا به دنیا آمد. مقدمات و سطوح اولیه را در نزد پسرعمویش در مدرسهٔ معصومیهٔ بیرجند فرا گرفت، آن گاه به قصد اقامت به مشهد رفت. او در محضر پدرش و آقا سید محمدباقر گلپایگانی و ملا محمدرضا بروغنی سبزواری، استاد حکمت، تلمذ نمود و از محضر حاج میرزا حبیب خراسانی و شیخ محمدحسن کرمانی نیز استفاده نمود. در ۱۲۹۹ق به عراق رفت و در سامرا از محضر میرزای شیرازی و در نجف از محضر آخوند خراسانی و آیت الله رشتی کسب مراتب عالیه علمی نمود. وی از میرزا حسن محدث نوری به دریافت اجازه روایت و از آخوند خراسانی به دریافت اجازه اجتهاد نایل گشت. سپس به ایران بازگشت. بنا به خواهش بزرگانی چون حاج میرزا حبیب خراسانی و حاج شیخ حسنعلی اصفهانی مدتی در مشهد ماند، سپس به بیرجند رفت و تا آخر عمر به تربیت و ارشاد معنوی مردم مشغول شد. وی در دورهٔ اول مجلس شوراء ملی از طرف آخوند خراسانی به عنوان مجتهد طراز اول معرفی گردید، ولی وی نپذیرفت و عهده دار ریاست انجمن ولایتی گردید. او در بیرجند درگذشت.
از آثارش: گبستان الناظر یا "بستان الناظرین" به سبک "کشکول" شیخ بهائی؛ "آئین سخنوری"؛ ترجمهٔ "ادب الکبیر" یا "درة الیتیمیه" ابن مقفع؛ ترجمهٔ "نامهٔ حضرت علی (ع) به مالک اشتر؛ یا "عهدنامهٔ مالک اشتر"؛ "دیوان" شعر؛ "مائدهٔ محمدیه"، شعر.