محمد بن عبدالله بن جعفر

از شهداء بنی هاشم در واقعه عاشورا سال 61 هـ.ق در کربلا است.
وی از خاندان ابی طالب و از نوادگان جعفر طیار می باشد.
پدرش: عبدالله فرزند جعفر طیار بن ابیطالب.
مادرش: خوصاء، دختر حفص از قبیله «بکر بن وائل».
برادرش، «عون»، که از طرف پدر با همدیگر برادر بودند، زیرا مادر «عون»، حضرت زینب (س) بود، هرچند که به صورت عوام، هر دو را از فرزندان حضرت زینب می دانند ولی صحیح نیست.
سال 60 هـ.ق، آن زمان که حسین بن علی (ع) قیام کرد و از مکه خارج شد، عبدالله بن جعفر، شوهر حضرت زینب (س)، نامه ای برای امام نوشت و درخواست کرد تا از تصمیم خود، صرف نظر کند و نامه را توسط این دو فرزندش محمد و عون، به خدمت امام فرستاد، این دو برادر در منزلگاه «ذات عرق» و به نقلی «وادی عقیق [عتیق]» به آن حضرت ملحق شدند. (برای اطلاع بیشتر مراجعه به کتب مربوطه شود.)
محمد با برادر خود تا روز عاشورا، در کنار حضرت اباعبدالله الحسین (ع)، حضور داشت در بعضی مقاتل آمده که محمد قبل از عون، با اجازه از مولایش به میدان جنگ رفت و در مقابل دشمن چنین رجز خواند:
اشکوا الی الله من العدوان *** فعال قوم فی الردی عمیان
قد بدلوا معالم القران *** و محکم التنزیل و التبیان
ترجمه: از دشمنان به خدا شکایت می کنم، جنگ با مردمی که کور کورانه در گمراهی اند، آنها دستورات قرآن را رها کردند و آیات و نشانه های آن را فراموش نمودند.
جنگ سختی با دشمن کرد و 10 نفر از آنها را کشت و ناگهان «عامر بن نهشل تمیمی» به او حمله کرد و به شهادتش رساند.
سلیمان بن قته، از شاعران شیعه که ظاهرا اولین نفر بوده که در کربلا بر امام حسین (ع)، نوحه سرایی کرد، در شهادت محمد، چنین گوید:
«همنام پیامبر میان آنها تنها ماند و آنها (دشمن) با شمشیر آبدیده به سراغش آمدند، پس ای دیده من! چون خواستی گریه کنی، سیلاب اشکت را بر او فرو ریز!»
محمد در زیارت ناحیه مقدسه، مورد خطاب و سلام امام زمان (ع) واقع و قاتلش مورد لعنت آن حضرت است.
السلام علی «محمد بن عبدالله بن جعفر» الشاهد مکان ابیه، و التالی لاخیه، و واقیه ببدنه، لعن الله قاتله عامر بن نهشل التمیمی؛ سلام بر محمد بن عبدالله فرزند جعفر، گواه بر جایگاه پدرش، دنبال رو برادرش و نگاهدار او با بدنش، خداوند قاتلش را لعنت کند.»


منابع :

  1. حاج شیخ عباس قمی- منتهی الامال

  2. محمد سماوی- ابصار العین

  3. سید محمد شیرازی- فرهنگ عاشورا

  4. گروه حديث پژوهشكده باقرالعلوم- موسوعة الامام الحسین به نقل از: مناقب ابن شهرآشوب، مقتل الحسین خوارزمی، اسرار الشهادة دربندی، بحار الانوار مجلسی، نفس المهموم

https://tahoor.com/_me/Article/PrintView/117774