رمز پیشرفت و عقب ماندگی ملت ها از نظر قرآن

قرآن کریم درباره نیکبختی و بدبختی جامعه‏ ها می‏ گوید: «ان الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم؛ خداوند وضع هیچ ملتی را عوض نمی ‏کند تا که خودشان تغییری در خود ایجاد کنند.» (رعد/ 11) این آیه کریمه، رمز جلو افتادن و عقب افتادن ملت ها را بیان می‏ کند. هیچ مردمی از بدبختی به خوشبختی نمی ‏رسند مگر اینکه عوامل بدبختی را از خود دور سازند، و بالعکس، یک ملت خوشبخت را خدا بدبخت نمی‏ کند مگر آنکه خودشان موجبات بدبختی را برای خویش فراهم آورند. ما ناله داریم که چرا خدا یک مشت یهودی ژاندارم آمریکا را بر هفتصد میلیون مسلمان به صورت های مختلف نظامی، سیاسی، فکری، اقتصادی مسلط می‏ کند؟
چرا صد میلیون عرب در جنگ پنجم ژوئن شکست خوردند؟ چرا خدا مسلمانان را عزت نمی ‏دهد؟ چرا قوانین طبیعت را به نفع مسلمین نمی‏ چرخاند؟ عصبانی می ‏شویم، شب از غصه بی خواب می ‏مانیم، رنج می ‏بریم و ناله‏ می‏ کنیم، دعا و استغاثه می‏ کنیم ولی مستجاب نمی‏ شود. پاسخی که قرآن به ما می‏ دهد یک جمله است: «ان الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم» خدا قانون خود را عوض نمی‏ کند. ما باید خودمان را عوض کنیم. ما غرق‏ در جهالتیم، در فساد اخلاق غوطه وریم، هیچ گونه وحدت و اتفاق نداریم و در عین حال توقع داریم که خدا ناصر ما و یاور ما باشد! ما برای یک‏ حادثه کوچک هزار قسم شایعه می ‏سازیم، دروغگویی و نادرستی را شیوه خود قرار داده ‏ایم و از هر فضیلتی تبری جسته استعفا کرده ‏ایم و در عین حال‏ می‏ خواهیم بر دنیا هم آقایی و سیادت داشته باشیم! این نشدنی است.