طاهر ابن حسین (ذوالیمینین)

طاهر بن حسین معروف به "طاهر ذوالیمینین" از سرداران بزرگ بنی عباس در زمان مأمون عباسی و مؤسس سلسله طاهریان. سال 159 هـ ق به دنیا آمد. طاهر بن حسین فرمانده سپاه مأمون عباسی است. او نه فقط در امور نظامی، بلکه از حیث سیاسی، توانایی زیادی در دستگاه مأمون داشت. از این رو، زمانی که مأمون برادرش "امین" را از خلافت خلع کرد، طاهربن حسین را با "هرثمه بن اعین" به جهت دفع امین، به طرف بغداد فرستاد. طاهر به بغداد رفت و قصر امین را محاصره کرد و توانست او را شکست دهد و جنگهای زیادی بین لشگر آنها و امین واقع شد، بسیاری از خانه ها سوخته و خراب شد و اموال بسیاری از مردم بغداد، از بین رفت و این واقعه که سال 196 ق بود، چهارده ماه طول کشید، مردم را خسته کرد و بناچار بسیاری از مردم به عنوان مسافرت به حج، از بغداد فرار کردند و عده ای هم جزو لشکریان مأمون شدند، لذا امین به ستوه آمد و متوجه شد که بیشتر لشکرش دست از او برداشتند و او را تنها گذاشتند. در این موقع، طاهر برای بزرگان و اعیان بغداد نامه نوشت و به آنها وعده سیم و زر زیادی داد تا "امین" را به قتل برسانند. آنها هم در جواب نوشتند که ما امین را از خلافت خلع کردیم و دست از یاری او برداشتیم و بعد قتل امین اتفاق افتاد.
بعد از این واقعه طاهر به خراسان که در آن زمان مهم ترین منطقه ایران بود، رفت و سال 205 هـ ق امیر خراسان شد. او که آرزو داشت حکومت مستقلی تشکیل دهد، به محض یافتن این فرصت اعلام کرد که دیگر از مأمون اطاعت نمی کند و با اقدام جسارت آمیزش سال 206 هـ ق نام مأمون را از خطبه ها حذف کرد و این آغاز تشکیل اولین حکومت ایرانی (اسلامی) بعد از اسلام بود و شاید بتوان مبدأ استقلال ایران و به منزله قدم اول در راه کسب استقلال دانست.

ذوالیمینین
شهرت او به ذوالیمینین، به قولی آن بوده که وقتی از طرف مأمون نزد امام رضا (ع) رفت تا با حضرت بیعت کند، دست چپ را برای بیعت دراز کرد و دست راستش را به این بهانه که این دست، به بیعت خلیفه است، جلو نیاورد، لذا مأمون هم او را به این لقب خواند. ولی وجه دیگر نقل شده که او در شمشیر زنی و شجاعت مشهور بود و چون در جنگ ها با دو دست شمشیر می زد، او را به این لقب می گویند. مدت حاکمیت او در خراسان بسیار کوتاه بود، گویند که در سال 206 یا 207 هـ ق، قبل از سن 50 سالگی، در خراسان در گذشت. نقلی در تاریخ آمده که او را مسموم کردند.