یزید ابن مغفل مذحجی جعفی

از دلاور مردان عرب و از شعرای هنرمند شیعه، از یاران علی بن ابیطالب و اصحاب امام حسین علیهماالسلام. پدرش از صحابه رسول خدا (ص) بود. مرحوم مامقانی می نویسد که خود او نیز حضرت رسول را دیده بود و در جنگ قادسیه شرکت داشت. عنوان کاملش یزید بن مغفل بن جعف بن سعدالعشره مذحجی جعفی است. وی از تابعین پیامبر و سپس از یاران امیرالمؤمنین علی (ع) بود که در جنگ صفین در رکاب آن حضرت جنگید و بعد در فتنه ی خوارج از طرف علی (ع) به جنگ خریت بن راشد، یکی از سران خوارج، که در منطقه ی اهواز و عمان شورش کرده بود، رفت و سردار سپاه آن حضرت در جناح راست لشگر معقل بن قیس شد. یزیدبن مغفل در ماجرای قیام حسینی، در شهر مکه به امام حسین (ع) ملحق شد و از آنجا تا کربلا آن حضرت را همراهی کرد، در بین راه، وقتی که امام به کاخ «بنی مقاتل» رسید و خیمه ی عبیدالله بن حر جعفی را دید، حجاج بن مسروق جعفی را با همین یزید بن مقفل جعفی، برای دعوت نزد او فرستاد. این دو نفر پیام امام را به عبیدالله بن حر ابلاغ کردند و سخنان او را به امام حسین (ع) رساندند. در کربلا نیز روز عاشورا یزید بن مغفل پس از اینکه از امام حسین (ع) اجازه میدان گرفت، به نبرد با دشمن پرداخت و این چنین رجز خواند:
انا یزید و انا ابن مغفل *** شاک لدی الهیجاء غیر اعزل
وفی یمینی نصل سیف منصل *** اعلوا به الفارس وسط القسطل
منم یزید فرزند مغفل، که تیغه شمشیری براق در دست راست دارم. در میان این گرد و غبار، سرها را پرتاب می کنم و دشمن را از حسین والاتبار دور می سازم.
مورخان گفته اند که او چنان جنگی کرد که مانند آن دیده نشده بود. عده ای را کشت و آنگاه خود به شهادت رسید. وی در نماز ظهر در کنار امام حسین (ع) حاضر بود و بعدازظهر روز عاشورا شهید شد.

توضیحات:
(1) بعضی کتب نام او را بدر ابن مغفل، یزید بن معقل و زید ابن معقل ذکر کرده اند.
(2) رجز او را نیز به شکل های دیگری نقل کرده اند.