نحوه پذیرش دین اسلام و پاسخ علامه طباطبایی

مقبول بودن احکام دین بر اساس قرآن و سنت:
پرسش: آیا شما شخصا به تمام قوانین و عادات اسلامی _بدون هیچ پرسش و پاسخی) اعتقاد دارید؟
پاسخ: عادات و آداب و رسومی که در میان مسلمانان پیدا شده اگر از کتب و سنت مدرکی نداشته باشد ارزشی ندارد ولی قوانین شریعت که در کتاب و سنت مدرک قطعی دارند واجب القبول می باشند و تخلف از آنها جایز نیست.

توضیح سخن مولا علی (ع):
پرسش: حضرت علی (ع) فرموده است مسلمان نباشید به خاطر پدر و مادرتان، بلکه به خاطر این که خودتان به آن ایمان پیدا کنید و قبول کنید هرچه را که می توانید با عقلتان قبول کنید، در این صورت فکر نمی کنید هر مسلمان آزادی این حق را دارد که هر کدام از قوانین اسلامی را خواست قبول کند و بقیه را که نمی تواند با عقل قبول کند، به کنار بگذارد؟
پاسخ: کلام آن حضرت ناظر به معارف اعتقادی اسلام است که از راه عقل باید به آنها ایمان آورد نه قوانین عملی که باید به آنها عمل کرد و تبعیض در عمل به قوانین معنا ندارد.
نه تنها در قوانین اسلام تبعیض جایز نیست بلکه قوانین اجتماعی دیگر نیز همین حال را دارند و تبعیض در مورد آنها جز منهدم ساختن و متلاشی کردن اجتماع متشکل، نتیجه ای ندارد؛ مثلا در کشوری که رژیم دموکراسی حکومت می کند نمی توان اجازه داد که اشراف آزادی داشته باشند که موادی که با عقلشان سازگار نیست نپذیرند و در نتیجه گروهی از مردم مواد قانونی مربوط به مالیات را کنار بگذارند و دسته ای قوانین تجارت را و طایفه ای قوانین جزئی را و برخی احکام انتظامات را؛ بدیهی است چنین وضعی جز هرج و مرج و انحلال جامعه اثری در بر نخواهد داشت بلکه هر فردی با پذیرفتن رژیم دموکراسی و انتخاب وکیل قانونگذاری همه مواد قانون را پذیرفته و هر یک از مواد قانون را غیر قابل رد شمرده است.
همچنین در اسلام کسی که از راه عقل، معارف اعتقادی اسلام را پذیرفته است در ضمن تصدیق به صحت نبوت کرده و ایمان آورده است که قوانینی که پیغمبر اکرم آورده و به خدا نسبت داده، قوانینی است که به راستی واضع آنها خداست و هرگز خدا در احکام و فرامین خود خبط و خطا نمی کند و جز حفظ منافع و رعایت مصلحت بندگان خود غرضی ندارد و البته کسی که چنین ایمان اجمالی پیدا کند صحت و اعتبار هر یک از قوانین اسلام را اجمالا تصدیق نموده و آنها را غیر قابل رد شمرده است اگرچه به هر یک از آنها و مصالح آنها علم تفصیلی پیدا نکند، بنابراین پذیرفتن برخی و کنار گذاشتن برخی دیگر معنا ندارد.

دین اسلام، دین خداوند است
پرسش: با توجه به پرسش پیشین، آیا فکر نمی کنید این نشان این است که هر بشری آزادی دارد تا هر دینی را که خواست قبول کند و فرد مسلمان باید همه ادیان را محترم بشمارد؟
پاسخ: حقیقت دین عبارت است از یک رشته اعتقادات راجع به آفرینش جهان و انسان و یک سلسله وظایف عملی که زندگی انسان را به آن اعتقادات تطبیق دهد؛ بنابراین یک امر تشریفاتی نیست که در اختیار انسان باشد و انسان هر دینی را دلش خواست بپذیرد بلکه واقعیتی است که انسان و اختیار انسان تابع اوست و باید پیرو آن قرار گیرد؛ چنان که مثلا، این مسأله که «ما از نور خورشید استفاده می کنیم» حقیقت و واقعیتی است که هرگز انسان آزاد در برابر آن مختار نیست هر روز یک نظر بدهد بلکه ناگزیر است که ثبوت آن را پذیرفته و مسائل زندگی را روی آن استوار سازد و راستی اگر دینی این نظر را بدهد که: «هر بشری آزادی این را دارد که هر یک از ادیان مختلف را خواست بپذیرد» با این نظر به تشریفاتی و غیر واقعی بودن خود اعتراف کرده و خط بطلان به گرداگرد خود کشیده است.
خدای متعال می فرماید: «دین پیش خدا اسلام است.»
و می فرماید: «هرکس که غیر از اسلام دینی را اتخاذ کند از وی پذیرفته نخواهد شد.»
اسلام در میان ادیان سه دین را محترم شمرده است: نصرانیت و یهودیت و مجوسیت و معنای این احترام (چنان که از آیات قرآن کریم روشن است) این است که اهل این ادیان سه گانه می توانند در دین خود باقی بمانند نه این که حق می باشند.

منـابـع

کلیــد واژه هــا