خبر مهم در قرآن
معاد، از نظر قرآن کریم، خبر مهم است: «عم یتسائلون* عن النبأ العظیم؛ درباره ى چه چیز از یکدیگر مى پرسند؟ درباره ى آن خبر بزرگ.» (نبأ/ 1- 2)
نبی این نبأ عظیم، پیغمبر اکرم (ص) است و این گزارش مهم چون در جان آن حضرت رسوخ کرده و سیره ی او بر اساس توجه به آن استوار است، خود آن حضرت، نبأ عظیم خواهد بود، بدین جهت امیرالمؤمنین علی (ع) فرمود: «أنا النبأ العظیم.» به فرزندان معصوم آن حضرت، خصوصا حضرت ولی عصر (ع) گفته می شود: «یابن النبأ العظیم؛ شما فرزند نبأ عظیم (علی بن أبی طالب) هستید.» گرچه ولایت، به نوبه خود نبأ عظیم است، لیکن نبأ عظیم نظام هستی، معاد است؛ زیرا معاد، فعلیت این هدف است و سالک راه، آن هدف را بالقوه داراست، همان گونه که خود صراط مستقیم نیز این هدف را بالقوه داراست و روزی این قوه به فعلیت می رسد. پس اگر کسی به عمق این راه رسید، هدف آن را فعلا واجد خواهد بود، چنانکه امیرالمؤمنین علی (ع) فرمود: «لو کشف الغطاء ما ازددت یقینا؛ من به باطن این نبأ عظیم هم اکنون رسیده ام.»
از آن جهت که عالم عین علم و عامل عین عمل است و حقیقت جان آدمی را علم و عمل می سازد و علم و عمل صورت نوعی به روح می دهد و حقیقت آن دو در درون جان رسوخ کرده، جان را فروغ می بخشد، کسی که به مقام ولایت رسیده است، حقیقت نبأ عظیم است، از این رو هم قرآن تعبیر به نبأ عظیم دارد و هم در دعا و زیارت از ولی خدا به عنوان نبأ عظیم یاد می شود، زیرا هر ولیی تابع مقام خاص ولایی است.
به عبارت دیگر، انسان فرزند عقیده ی خویش است و اگر کسی به مقام ولایت که نبأ عظیم است راه یافت، خود فرزند ولایت و نبأ عظیم است. پس هر یک از اولیای الهی در پرتو مقام ولایت، هم نبأ عظیمند و هم فرزند نبأ عظیم. همان گونه که اگر کسی علما و عملا به یاد قیامت بود و یاد و نام قیامت در جان او اشراب شد و رسوخ کرد، او در حقیقت به نوبه خود نبأ عظیم است، از این رو رسول اکرم (ص) که سیره ی او بر اساس توجه به معاد استوار بود خود را هم که نبأ عظیم است، هرگز فراموش نکرد، زیرا در چنین افرادی یاد خود و معرفت خویشتن اصلی خود، ملازم با یاد معاد خواهد بود.
Sources :
عبدالله جوادی آملی- تفسیر موضوعی- جلد 9 صفحه 227