اهمیت گفتگوی ادیان از نظر احادیث
بحث گفتگو و اهمیت آن در احادیث و سخنان ائمه و پیامبر اکرم مطرح شده است و آنها به لزوم و اهمیت آن پرداخته اند از جمله:
1- امام جعفر صادق (ع) فرمودند: «تجلسون-و تحدثون؟ قال: قلت: نعم، جعلت فداک، قال: تلک المجالس احبها، -فاحیوا امرنا یا فضیل، فرحم الله من احیا امرنا یا فضیل، من ذکرنا او ذکرنا عنده فخرج من عینه مثل جناح الذباب غفر الله ذنوبه-و لو کانت اکثر من زبد البحر؛ آیا با هم مى نشینید و گفتگو مى دارید؟ گفتم آرى فداى تو شوم. فرمود: من اینگونه مجالس را دوست مى دارم پس اى فضیل امر ما را احیا کنید، خداوند رحمت کند کسانى را که امر ما را احیاء مى کنند. اى فضیل کسى که از ما یاد کند یا نزد وى از ما یاد شود و از چشمش به اندازه پر مگسى اشک بیرون آید، خداوند گناهان او را اگر چه بیشتر از کف دریاها باشد مى آمرزد».
2- امام حسن عسگرى (ع) به میسر فرمودند: «قال لى اتخلون و تحدثون و تقولون ما شئتم؟ فقلت این و الله لنخلو و نتحدث و نقول: ما شئنا، فقال اما و الله لوددت انى معکم فى بعض تلک المواطن، اما و الله انى لا حب ریحکم و ارواحکم، و انکم على دین الله-و دین ملائکته، فاعینونا بورع-و اجتهاد؛ آیا در خلوت گرد هم مى نشنید و گفتگو مى دارید و هر چه خواستید مى گوئید؟ گفتیم: آرى به خدا سوگند به خلوت مى نشینیم و گفتگو مى کنیم، و هر چه خواستیم مى گوئیم. امام فرمود: به خدا قسم دوست دارم در برخى از این انجمنها با شما باشم به خدا قسم من نیرو و حق گذارى شما را دوست مى دارم، شما بر دین خدا و دین فرشتگان خدا هستید پس به پارسائى و کوشش ما را یارى کنید».
3- امام حسن عسگرى (ع) فرمود: «رحم الله عبدا احیا ذکرنا، قلت: ما احیاء ذکرکم؟ قال علیه السلام: التلاقى-و التذاکر عند اهل الثبات؛ خدا ببخشد بنده اى را که نام ما را زنده بدارد گفتم: زنده داشتن نام شما به چیست؟ فرمودند: دیدار ثابت قدمان و گفتگوى با آنان».
4- امیرالمؤمنین على (ع) فرمود: «ان لقى الاخوان مغنم جسیم؛ دیدار برادران اگر چه کم باشند غنیمتى است بزرگ».
5- «عن فضیل بن یسار قال، قال: لى ابو جعفر علیه السلام اتتجالسون؟ قلت: نعم، قال واها لتلک المجالس؛ فضیل گفت: که امام باقر (ع) به من فرمود: آیا با هم مى نشینید؟ گفتم: آرى. فرمودند: افسوس از این گونه مجالس».
6- «عن خیثمه، قال: دخلت على ابن عبد الله علیه السلام لا ودعه، و انا ارید الشخوص، فقال: ابلغ موالینا السلام، و اوصهم بتقوى الله العظیم، و اوصهم ان یعود غنیهم على فقیرهم، و قویهم على ضعیفهم و ان یشهد حیهم جنازه میتهم، و ان یتلاقوا فى بیوتهم، فان فى لقاء بعضهم بعضا حیوه لامرنا، ثم قال: رحم الله عبدا احیا امرنا، یا خیثمه، انا لا نغنى عنهم من الله شیئا الا بالعمل، و ان ولایتنا لا تدرک الا بالعمل، و ان اشد الناس حسره یوم القیمه رجل وصف عدلا ثم خالف الى غیره؛ خیثمه گفت: نزد امام جعفر صادق (ع) رفتم تا در سفری که در پیش داشتم با او وداع کنم، فرمودند: از دوستان هر که را دیدى سلام برسان، و بدانها بسپار که از خداوند بزرگوار بترسند، و توانگران آنها از نیازمندان شان و نیرومند آنها از ناتوانشان عیادت کنند و زنده آنها بر جنازه مرده شان حضور یابد و در خانه هاى خویش از هم دیدار کنند، زیرا در ملاقات آنها احیاء امر است باز فرمودند: خدا ببخشد بنده اى که امر ما را زنده مى دارد. اى خیثمه به دوستان ما برسان که ما آنان را از خداى هیچ گونه بى نیاز نمى سازیم مگر آنکه کار نیک کنند و دوستى ما جز به پارسائى به دست نیاید در روز قیامت حسرت مندترین مردم کسى است که عدالت را بستاید سپس از آن روى بر تابد و بجز آن بگراید».
7- پیغمبر (ص) فرمود: «ثلثه راحه المؤمن: التهجد آخر اللیل، و لقاء الاخوان، و الافطار من الصیام؛ سه چیز مؤمن را مایه راحتى است: 1- عبادت و بیدارى آخر شب 2- دیدار برادران 3- افطار از روزه»
8- «عن شعیب العقرقوفى-قال: سمعت ابا عبد الله علیه السلام، یقول لاصحابه و انا حاضر: اتقوا الله-و کونوا اخوانا برره متحا بین فى الله، متواصلین-متراحمین، تزاوروا-و تلاقوا-و تذاکروا-امرنا-و احیوه؛ شعیب عقرقوفى میگوید که من حاضر بودم و امام جعفر صادق (ع) به یاران خویش مى فرمود از خداى بترسید، و برادران نیکوکار و دوستدار در راه خدا، و دلجوى و مهربان باشید، به دیدن یکدیگر بروید و همدیگر را ببینید، و امر ما را به پا دارید و احیاء کنید».
Sources :
ابن بابویه- حقوق برادران ديني در اسلام