کتاب تفسیر صحیح آیات مشکله قرآن
این کتاب یکی از آثار و تالیفات آیت اله جعفر سبحانی تبریزی است. نزدیک به ربع قرن پیش در شهرستان تبریز کتابی به نام تفسیر آیات مشکله قرآن به قلم آقای یوسف شعار منتشر شد. مولف آن کتاب بدون ملاحظه اصول و قواعد تفسیر به توضیح یک رشته آیات پرداخت و در نتیجه دچار لغزشهایی نابخشودنی گردید. پس از انتشار آن کتاب، آیت اله جعفر سبحانی نقدی بر آن کتاب به نام تفسیر صحیح آیات مشکله قرآن نوشت و منتشر ساخت و در این کتاب خود برخی از علل اشتباهات نویسنده تفسیر را نیز بیان کرده است.
زندگینامه (آیت اله جعفر سبحانی تبریزی)
حضرت آیة الله جعفر سبحانی تبریزی در 28 شوال المکرم 1347 هـ.ق (20 فروردین 1308 ش) در تبریز در خانواده علم و تقوا و فضیلت دیده به جهان گشود. آیة الله حاج شیخ جعفر سبحانی پس از فراغت از تحصیلات ابتدایی در مکتبخانه مرحوم میرزا محمود فاضل به فراگیری متون ادب پارسی پرداخت و کتابهای گلستان و بوستان و تاریخ معجم و نصاب الصبیان و ابواب الجنان و... را فراگرفت. در 14 سالگی رهسپار مدرسه علمیه طالبیه تبریز گردید. از اساتید ایشان می توان به آیة الله روح اله خمینی و حاج شیخ حسن نحوی و میرزا محمدعلی مدرس خیابانی صاحب ریحانه الادب و استاد علامه طباطبایی و... اشاره کرد. ایشان یکی از مدرسان دارالتبلیغ اسلامی قم به شمار می روند که در زمینه تاریخ ملل و کلام اسلامی تحقیق می کنند و همچنین وی مؤسس مرکز مطالعات کلام اسلامی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام صادق (ع) در قم (1359) است و یکی از اساتید برجسته حوزه علمیه قم است که در علم کلام سرآمد حوزه است.
ایشان پس از درگذشت آیة الله شیخ جواد تبریزی و با استظهار به درخواست گروهی از مردم آذربایجان به صحنه مرجعیت وارد شد. از دیگر فعالیت های علمی و فرهنگی ایشان می توان به: تأسیس و نگارش دانشنامه کلام اسلامی، تأسیس مجله و مرکز تخصصی کلام اسلامی، تألیف کتب درسی دانشگاهی و حوزوی و عضویت در هیات امنای دایرة المعارف اسلامی و.... اشاره کرد و از جمله آثار ایشان، الکتب الکلامیه و معجم المتکلمین، موسوعه طبقات الفقها، معجم التراث و الموسوعه الرجالیه، فروغ ابدیت، سیمای فرزانگان، آئین وهابیت و...
ساختاربندی کتاب:
این کتاب شامل 30 مطلب به شرح زیر است:
1- مطلب یکم: تفسیر آیه 23 سوره شوری (مقصود از المودة فی القربی چیست؟)
2- مطلب دوم: تفسیر آیه 113 سوره توبه (آیا آزر پدر ابراهیم بوده است؟)
3- مطلب سوم: تفسیر آیه 3 سوره مائده (آیا این آیه درباره علی (ع) است؟)
4- مطلب چهارم: تفسیر آیه 234 سوره بقره (آیا در عده وفات آیه ای نسخ شده است؟)
5- مطلب پنجم: تفسیر آیه 30 سوره مریم (آیا عیسی در دوران کودکی پیامبر بوده است؟)
6- مطلب ششم: تفسیر آیه 237 سوره بقره (مقصود از الذی بیده عقده النکاح کیست؟)
7- مطلب هفتم: تفسیر آیه 16 سوره نمل (آیا وراثت در مال است یا در علم؟)
8- مطلب هشتم: قرآن و شفاعت خواهی
9- مطلب نهم: تفسیر آیه 139- 149 سوره صافات (آیا حضرت یونس نافرمانی نمود؟)
10- مطلب دهم: تفسیر آیه 23 سوره اعراف (آیا آدم و حوا خدا را نافرمانی کردند؟)
11- مطلب یازدهم: تفسیر آیه 10 و 11 سوره آل عمران (مقصود از تشبیه چیست؟)
12- مطلب دوازدهم: تفسیر آیه 30 سوره بقره (مقصود از خلافت آدم چیست؟)
13- مطلب سیزدهم: تفسیر آیه 99 سوره حجر (آیا مقصود از یقین، مرگ است؟)
14- مطلب چهاردهم: تفسیر آیه 45 سوره زخرف (پرسش از پیامبران چگونه بوده است؟)
15- مطلب پانزدهم: تفسیر آیه 237 سوره بقره (آیا تفسیر این آیه نیازی به اولویت دارد؟)
16- مطلب شانزدهم: تفسیر آیه 19 سوره آل عمران (آیا شریعت اسلام کاملترین شرایع آسمانی است؟)
17- مطلب هفدهم: تفسیر آیه 110 سوره اسراء (جهر و اخفاف در نمازهای ظهر و عصر)
18- مطلب هجدهم: تفسیر آیه 11 سوره جمعه (مقصود از خیرالرازقین چیست؟)
19- مطلب نوزدهم: تفسیر آیه 85 سوره قصص (آیا معاد به معنی وطن است؟)
20- مطلب بیستم: تفسیر آیه 3 سوره نساء (آیا متعلق عدالت در این دو آیه یکی است؟)
21- مطلب بیست و یکم: تفسیر آیه 7 سوره اعراف (آیا از اعمال و کردار بشر روز قیامت سوال نخواهد شد؟)
22- مطلب بیست و دوم: تفسیر آیه 54 سوره بقره (مقصود از فاقتلوا انفسکم چیست؟)
23- مطلب بیست و سوم: چرا سوره توبه بسم اله ندارد؟
24- مطلب بیست و چهارم: تفسیر آیه 40 سوره نحل (آیا شکر در قرآن به معنی عبادت است؟)
25- مطلب بیست و پنجم: تفسیر 172 سوره بقره (جمله شرطیه متعلق به چیست؟)
26- مطلب بیست و ششم: تفسیر 7 سوره آل عمران (محکمه و متشابه در قرآن)
27- مطلب بیست و هفتم: تاویل در قرآن
28- مطلب بیست و هشتم: تفسیر آیه 4 و 5 و 6 سوره احقاف (آیا این آیه گواه بر بطلان توسل است؟)
29- مطلب بیست و نهم: تفسیر آیه 56 و 57 سوره اسراء (موجود ممکن و مالکیت سود و زیان)
30- مطلب سی ام: روش صحیح تفسیر قرآن
این کتاب شامل بحث های استاد جعفر سبحانی است که توسط آقای سیدهادی خسروشاهی تنظیم گردیده است. این کتاب در سال 1371 توسط انتشارات توحید در قم چاپ و منتشر گردیده است.
Sources :
جعفر سبحانی- تفسیر صحیح آیات مشکله قرآن