سعد بن حرث (حارث) خزاعی
پیر غلام اهل بیت
غلام و همراه همیشگی امام علی و امام حسن و امام حسین (ع) بود.
برخی منابع نوشته اند او به محضر پیامبر اسلام نیز رسیده بود.
سعد در کوفه زندگی می کرد و در خدمت امام علی (ع) بود. امام در کارهای مختلف او را به خدمت می گرفت، از جمله اینکه به دلیل اعتمادی که به او داشت، او را کارگزار آذربایجان فرمود. مدتی مسئولیت نیروهای انتظامی کوفه را به عهده داشت و نیز مسئول مراقبت از یزیدبن حجیه (کارگزار ری) شد زیرا وی به امام خیانت کرده بود و اموال بیت المال را به تاراج برده بود و به معاویه ملحق شده بود.
سعد هم چنین از سوی امام به عنوان بازرس مأموریت پیدا کرد تا به بصره برود و اموال بصره را که به فرمان زیاد بن ابوسفیان به تاراج رفته بود، به کوفه برگرداند. (در آن زمان زیادبن ابوسفیان جانشین ابن عباس در بصره بود).
در واقعه ی غارت شهر انبار در نزدیکی کوفه و کشته شدن حسان بکری از کارگزاران امام علی (ع)، سعد مأموریت یافت پیام امام را برای مردم در مسجد بخواند. سعد، بعد از شهادت امام علی بن ابیطالب به خدمت امام حسن مجتبی و سپس به خدمت امام حسین (ع) درآمد.
در جریان قیام حسینی هم به همراه عده ای از یاران و نزدیکانش از مدینه بیرون آمد و به طرف مکه و سپس تا کربلا رفت و با اینکه مردی سالخورده بود امام را همراهی کرد. در صبح روز عاشورا نیز در اولین حمله و همه جانبه ی لشگر عمر سعد، از مولایش حسین (ع) اجازه گرفت و به میدان رفت، نبرد سختی کرد تا به شهادت رسید.
Sources :
محمد سماوی- ابصار العین
سید محمد شیرازی- فرهنگ عاشورا
گروه حديث پژوهشكده باقرالعلوم- موسوعة الامام الحسین
علی اکبر ذاکری- سیمای کارگزاران
خليل صيمري كمره اي- عنصر شجاعت