قرآن و اثبات معجزات متنوع برای پیامبر اسلام
شک نیست که پیامبر اسلام غیر از قرآن مجید معجزات فراوان دیگری داشته است و این مطلبی است که مورد اتفاق تمام مسلمانان جهان می باشد و روایات متواتری نیز بر آن دلالت دارد. در قرآن مجید نیز کرارا به این مساله اشاره شده، گاه به طور اجمال و سربسته و گاه به صورت تفصیلی و دست گذاشتن روی معجزات خاص. توجه شما را به این آیات جلب می نماییم.
«و اذا ذکروا لا یذکرون* و اذا راوا آیة یستسخرون* و قالوا ان هذا الا سحر مبین؛ (قرآن در مقام مذمت و نکوهش کافران می گوید) هنگامی که به آنها تذکر داده شود پذیرا نمی شوند و هنگامی که معجزه ای را ببینند مسخره می کنند و می گویند این تنها سحر آشکاری است.» (صافات/ 13- 15)
تعبیر به «راوا آیة» به خوبی نشان می دهد که آنها معجزه یا معجزاتی را از پیامبر اسلام مشاهده کردند و به جای اینکه به او ایمان بیاورند دو عکس العمل بسیار منفی نشان دادند نخست اینکه: به «استهزاء» و سخریه پرداختند و دیگر این که از آن به عنوان «سحر آشکاری» یاد کردند.
مسلم است که آیات قرآن شنیدنی است، نه دیدنی. بنابراین واژه «آیه» در اینجا نمی تواند ناظر به آیات قرآن باشد. اضافه بر این تعبیر به «سحر آشکار» نیز کاملا با معجزات و خارق عادات تناسب دارد و اصولا این که پیامبر اسلام را ساحر خواندند و به طور گسترده روی این مساله تبلیغ کردند نشان می دهد که خارق عادات و معجزاتی از او دیده بودند.
از همه اینها گذشته چگونه ممکن است پیغمبر اکرم در کتاب آسمانی خود این همه معجزات حسی از پیامبران دیگر مانند مساله «ید بیضاء» و «عصای موسی» و معجزات نهگانه ای که از او صادر شد (نمل/ 12) و یا معجزات متعددی که از حضرت مسیح مانند «احیای مردگان» و «شفای کور مادرزاد» و «بیماران غیر قابل علاج» و مانند آن و همچنین معجزات ابراهیم و صالح و یوسف و سلیمان و داود که همگی در قرآن آمده است، نقل کند و خودش هیچ گونه معجزه حسی نیاورد.
چگونه می تواند مردم را قانع کند که همه انبیاء معجزات حسی داشتند و من ندارم و در عین حال نبوت من برترین نبوتها و آیین من بهترین آیینها است. همه این قرائن به ضمیمه آیه فوق نشان می دهد که آن حضرت دارای معجزات دیگری بوده است. علاوه بر آیه فوق، آیات فراوان دیگری در قرآن مجید داریم که هر چند به تنهایی صراحتی در مساله اعجاز پیامبر اسلام ندارد، ولی به ضمیمه روایاتی که از پیشوایان دین یا در شان نزولها و تواریخ در توضیح و تفسیر آن آمده از معجزات فراوان دیگری از پیامبران اسلام خبر می دهد که نمونه هایی از آن را در زیر ملاحظه می کنید.
1- در ذیل آیه 95 سوره حجر «انا کفیناک المستهزئین؛ ما شر استهزاء کنندگان را از تو دفع کردیم.» آمده است که 6 گروه (یا کمتر) هر کدام به نوعی پیامبر اسلام را به باد استهزاء می گرفتند و هرگاه او به دعوت کردن مردم برمی خواست آنها با سخنان خویش تلاش می کردند مردم را از اطراف او پراکنده کنند. ولی خداوند هر یک از آنها را به بلایی مبتلا ساخت و چنان در خود فرو رفتند که پیامبر (ص) را فراموش کردند.
2- در آیه 11 سوره مائده می فرماید: «یا ایها الذین آمنوا اذکروا نعمت الله علیکم اذ هم قوم ان یبسطوا الیکم ایدیهم فکف ایدیهم عنکم؛ ای کسانی که ایمان آورده اید نعمتی را که خدا به شما بخشیده یاد کنید آن زمان که جمعی (از دشمنان) قصد داشتند دست خود را به سوی شما دراز کنند (و به شما ضربه زنند) اما خداوند دست آنها را کوتاه کرد.»
در بعضی از روایات آمده که این اشاره سربسته ناظر به توطئه یهود بنی نضیر است که توطئه برای کشتن پیامبر اسلام چیده بودند. هنگامی که پیامبر (ص) با گروهی از یاران به سراغ آنها رفتند تا درباره قراردادی که نسبت به دیه مقتولین داشتند صحبت کنند آنها گفتند مانعی ندارد بنشینید و غذا میل کنید تا مقصود شما انجام گردد و در این حال قصد داشتند حمله غافلگیرانه کنند و پیامبر و یارانش را از بین ببرند خداوند پیامبر را آگاه فرمود و او هم یارانش را باخبر ساخت و با سرعت برگشتند «و این یکی از معجزات پیامبر بود.» "و کان ذلک احدی معجزاته"
3- در ذیل آیه 45 سوره اسراء «و اذا قرات القران جعلنا بینک و بین الذین لا یومنون بالاخرة حجابا مستورا؛ و هنگامی که قرآن می خوانی میان تو آنها که ایمان به آخرت ندارند حجاب و پوششی نامرئی قرار می دهیم.» که گاه بعضی از دشمنان در حالی که پیامبر مشغول تلاوت قرآن بود قصد جان او را می کردند و خداوند پیامبرش را با حجاب مرموزی از دید آنها پنهان می داشت. در حدیثی که مرحوم طبرسی در احتجاج از علی (ع) نقل کرده چنین آمده است که خداوند محمد (ص) را با پنج حجاب از دیدگان کسانی که قصد قتل او را داشتند پنهان می داشت که به این پنج حجاب در آیات قرآن اشاره شده است. در یک جا می فرماید: «و جعلنا من بین ایدیهم سدا؛ ما از پیش روی آنها سدی قرار دادیم.» (یس/ 9) این حجاب اول است سپس می افزاید: «و من خلفهم سدا؛ و از پشت سر آنها سدی قرار دادیم.» و این حجاب دوم است و بعد می فرماید: «فاغشیناهم فهم لا یبصرون؛ ما چشمان آنها را پوشاندیم و لذا چیزی را نمی بینند.» این حجاب سوم است. سپس در آیه 45 سوره اسراء می فرماید: «و إذا قرأت القرآن جعلنا بینک و بین الذین لا یؤمنون بالآخرة حجابا مستورا» این حجاب چهارم است.
سپس فرموده: «انا جعلنا فی اعناقهم اغلالا فهی الی الاذقان فهم مقمحون؛ غلهایی که درگردن آنها است تا چانه ها ادامه دارد و سرهایشان را به بالا نگاهداشته است و لذا چیزی را مشاهده نمی کنند.» (یس/ 8) و این حجاب پنجم است. این حجابها خواه جنبه مادی داشته باشد خواه معنوی، هر چه بوده مانع از توطئه های مختلف بر ضد پیامبر گردیده است که خود نمونه ای از معجزات پیامبر است.
4- در آیه 137 بقره می خوانیم: «فسیکفیکهم الله و هو السمیع العلیم؛ خداوند به زودی دفع شر آنها را از شما می کند و او شنونده و دانا است.» و از توطئه هایشان آگاه است.
تنها کسانی که با تاریخ اسلام آشنا هستند می توانند از عمق مفهوم این آیه آگاه شوند چرا که اعراب لجوج و متعصب جاهلی مخصوصا اشراف بت پرست مکه که با ظهور اسلام همه منافع نامشروعشان به خطر افتاده بود از هیچ گونه توطئه ای برای نابود کردن اسلام و پیامبر فروگذار نکردند. در عین حال آیه فوق به صراحت به مسلمانان وعده می دهد که خداوند دفع شر آنها را می کند، نقشه هایشان نقش بر آب و توطئه های آنها خنثی می گردد و این یک پیشگویی اعجازآمیز است.
5- در آیه 9 سوره احزاب اشاره به اعجاز دیگری شده است که در جنگ احزاب واقع شد می فرماید: «یا أیها الذین آمنوا اذکروا نعمة الله علیکم إذ جاءتکم جنود فأرسلنا علیهم ریحا و جنودا لم تروها و کان الله بما تعملون بصیرا؛ ای کسانی که ایمان آورده اید نعمت خدا را بر خودتان به یاد آورید در آن هنگام که لشگرهای مهمی به سراغ شما آمدند (و تمام قبایل عرب برای نابودیتان دست به دست هم دادند) ولی ما باد و طوفان سختی بر آنها فرستادیم و لشکریانی که آنها را نمی دیدند (و قدرت آنها را درهم شکستیم، پا به فرار گذاردند) و خداوند به آنچه انجام می دهید بینا است.»
کسانی که داستان «جنگ احزاب» را در قرآن مجید و روایات و تواریخ مطالعه کنند به خوبی می دانند که در این میدان یک نابرابری شدید در میان مسلمین و دشمنان آنها وجود داشت و چنان مدینه را محاصره کرده بودند که بر حسب ظاهر سقوط مدینه حتمی بود و کار به قدری بر مسلمانان مشکل شد که به تعبیر قرآن «اذ زاغت الابصار و بلغت القلوب الحناجر... *و زلزلوا زلزالا شدیدا؛ چشمها از وحشت خیره شده بود و جانها به لب رسیده بود... و مسلمین سخت متزلزل بودند.» (احزاب/ 10- 11)
در چنین شرایطی ناگهان نسیم رحمت الهی وزیدن گرفت و مبدل به طوفانی شد که همه چیز را دگرگون ساخت، خیمه و خرگاه و زندگی کفار را در هم ریخت، رعب و وحشت شدیدی در قلب آنها افکند و «امدادهای غیبی الهی» به یاری مسلمین شتافت و مشرکان بی آنکه با این همه زحمت کاری انجام داده باشند عقب نشینی کرده به مکه باز گشتند.
Sources :
ناصر مكارم شیرازی- پیام قرآن- جلد 8 صفحه 311