دین اسلام و فکر ریاضت و رهبانیت
اسلام خوشبختانه یک طرز تفکر و جهانبینی روشن دارد، نظرش درباره انسان و جهان و لذت روشن است و به خوبی میتوان فهمید که آیا اندیشه رهبانیت در جهانبینی اسلام وجود دارد یا نه. ما منکر نیستیم که رهبانیت و ترک لذت در نقاطی از جهان وجود داشته است و شاید بتوان پوشش زن را در جاهائی که چنین فکری حکومت میکرده است از ثمرات آن دانست، ولی اسلام که پوشش را تعیین کرد نه در هیچ جا به چنین علتی استناد جسته است و نه چنین فلسفه ای با روح اسلام و با سایر دستورهای آن قابل تطبیق است. اصولا اسلام با فکر ریاضت و رهبانیت سخت مبارزه کرده است و این مطلب را مستشرقین اروپائی هم قبول دارند. اسلام به نظافت تشویق کرده، به جای اینکه شپش را مروارید خدا بشناسد گفته است: «النظافة من الایمان». پیامبر اکرم شخصی را دید در حالی که موهایش ژولیده و جامه هایش چرکین بود و بدحال مینمود. فرمود: «من الدین المتعة؛ تمتع و بهره بردن از نعمتهای خدا جزو دین است». و هم آنحضرت فرمود: «بئس العبد القاذوره؛ بدترین بنده شخص چرکین و کثیف است».
امام علی (ع) فرمود: «ان الله جمیل یحب الجمال؛ خداوند زیبا است و زیبائی را دوست میدارد». امام صادق (ع) فرمود: خداوند زیبا است و دوست میدارد که بنده ای خود را بیاراید و زیبا نماید و بر عکس، فقر را و تظاهر به فقر را دشمن میدارد. اگر خداوند نعمتی به شما عنایت کرد باید اثر آن نعمت در زندگی شما نمایان گردد. به آنحضرت گفتند چگونه اثر نعمت خدا نمایان گردد؟ فرمود: به اینکه جامه شخص نظیف باشد، بوی خوش استعمال کند، خانه خود را با گچ سفید کند، بیرون خانه را جاروب کند، حتی پیش از غروب چراغها را روشن کند که بر وسعت رزق میافزاید. در قدیمیترین کتابهائی که در دست داریم مانند کافی که یادگار هزار سال پیش است، بحثی تحت عنوان باب الزی و التجمل وجود دارد. اسلام به کوتاه کردن و شانه کردن مو و به کار بردن بوی خوش و روغن زدن به سر سفارشهای اکید کرده است. عده ای از اصحاب رسول اکرم به خاطر اینکه بهتر و بیشتر عبادت کنند و از لذات روحانی بهره مند شوند ترک زن و فرزند کردند، روزها روزه میگرفتند و شبها عبادت میکردند. همینکه رسول خدا آگاه شد آنها را منع کرد و گفت من که پیشوای شما هستم چنین نیستم، بعضی روزها روزه میگیرم، بعضی روزها افطار میکنم، بعضی روزها افطار میکنم، قسمتی از شب را عبادت میکنم و قسمتی دیگر نزد زنهای خود هستم.
همین عده از رسول خدا اجازه خواستند که برای اینکه ریشه تحریکات جنسی را از وجود خود بکنند، خود را اخته کنند. رسول اکرم اجازه نداد، فرمود در اسلام این کارها حرام است. روزی سه زن به حضور رسول اکرم آمده از شوهران خود شکایت کردند. یکی گفت شوهر من گوشت نمیخورد. دیگری گفت شوهر من از بوی خوش اجتناب میکند. سومی گفت شوهر من از زنان دوری میکند. رسول خدا بی درنگ در حالی که به علامت خشم ردایش را به زمین میکشید، از خانه به مسجد رفت و بر منبر آمد و فریاد کرد: چه میشود گروهی از یاران مرا که ترک گوشت و بوی خوش و زن کرده اند؟! همانا من خودم هم گوشت میخورم و هم بوی خوش استعمال میکنم و هم از زنان بهره میگیرم. از روش من اعراض کند از من نیست. دستور کوتاه کردن لباس -برخلاف معمول اعراب که لباسهایشان به قدری بلند بود که زمین را جاروب میکرد- به خاطر نظافت است که در اولین آیات نازله بر رسول اکرم بیان شده است: «و ثیابک فطهر؛ جامه های خویش را پاکیزه گردان» (مدثر/ 4). همچنین استحباب پوشیدن جامه سفید یکی به خاطر زیبائی است و دیگر به خاطر پاکیزگی است، زیرا لباس سفید چرک را بهتر نمایان میسازد و به همین موضوع در روایات اشاره شده است: «البسوا البیاض فانه اطیب و اطهر؛ لباس سفید بپوشد که زیباتر و پاکیزهتر است» رسول اکرم هنگامی که میخواست نزد اصحابش برود به آئینه نگاه میکرد، موهای خود را شانه و مرتب میساخت و میگفت خداوند دوست میدارد بنده اش را که وقتی که به حضور دوستان خود میرود خود را آماده و زیبا سازد.
Sources :
مرتضی مطهری- مسئله حجاب- صفحه 39-37