مسائلی در رابطه با رسیدن انسانها به اتحاد روحی
برای رسانیدن انسان ها به اتحاد روحی در راستای تکامل والا سه مساله بسیار مهم مطرح است:
مساله یکم- این که رشد معلومات مردم را باید به حدی بالا برد که بتوانند معنای بسیار شریف این وحدت را بفهمند، دراین راه، گذشتگان جز یک یک عده گام های عاطفی ابتدایی برنداشته اند، در صورتی که منابع اسلامی با کمال صراحت از وحدت عالی ارواح انسان ها خبر داده است.
مساله دوم- تعلیم مردم این حقیقت را که وحدت عالی مزبور اگر چه در نهاد انسان ها قراردارد، ولی به فعلیت رسیدن آن، نیاز به تجاوز از پدیده های حیوانی و عبور از محسوسات گذر و ورود به «حیات معقول» دارد که با صعود در مقولات والا و الا و الاتر و تخلق به اخلاق الله و تادب به آداب الله، زمینه برای وصول به چنان وحدت عظیم آماده احساس شریف، وظیفه بسیار مهمی به عهده دارد، به طوری که می توان گفت: اگر هنر شعری نتواند این وظیفه را انجام بدهد در حقیقت اساسی ترین امتیاز خود را از دست داده است، و نمی توان در این حقیقت تردیدی کرد که هنر شعری تا حدودی قابل توجه در انجام وظیفه مزبور حرکت کرده است، ولی انتظار و توقع انسان ها از هنر شعری در آنچه که تا کنون انجام داده، تمام نشده است.
مساله سوم- می دانیم که بیان هنری این وحدت کاری است دشوار و به فعالیت های فکری و تحرک احساسات متنوعی نیازمند می باشد، ولی با این حال، چنان که هنر شعری در توضیح و تفسیر این وحدت عالی و بیان شایستگی و ضرورت آن، گام های بسیار عالی برداشته است، هم چنان دیگر انواع هنرها نیز می توانند گام های موثری در این مسیر انسانی- الهی بردارند. به نظر می رسد، اگر هنرمندان سازنده و متعهد به طور جدی وارد این میدان وسیع شوند و با در نظر گرفتن اهمیت حیاتی این مساله تکاپو و تلاش کنند، نه تنها خود پدیده هنر، جهشی بسیار ارزشی به طرف تکامل خواهد داشت، بلکه مسائل اجتماعی وسیعی و علوم انسانی را تکاملی خواهد بخشید که تصور آن برای مردم دوران کنونی بسیار دشوار است. شاید بتوان گفت: یکی از کارهای بسیار حیاتی که دریافت وحدت مزبور انجام خواهد داد. نابودی روش ماکیاولی گری در زندگی اجتماعی و سیاسی و علمی انسانی خواهد بود، زیرا در آن موقع همه خواهند فهمید که همه اندیشه ها و گفتارها و اعمال و لذایذ و آلام از انسان ها به وسیله انسان ها، برای انسان هاست.
Sources :
محمدتقی جعفری- زیبایی و هنر از دیدگاه اسلام- صفحه 152- 153