مطالبی درباره کتاب شهداءالفضیله
علمای شیعه در اثر تعلیمات زنده شیعی، تاریخ پر افتخار شهدای فضیلت را به وجود آوردند، و لازم بود که طوماری از آن خونهای پاک تهیه گردد، تا اینکه عالمی مجاهد و مصلحی غیور، کتاب تاریخ آنان را نوشت، و صفحات «شهداء الفضیله» را در منظر اجتماع گرفت، و نشان داد که قلمرو دانش نیز با خون پاک مردانی رونق یافته است، و تاریخ علم نیز سر فصل هایی خونین داشته است.
علامه شیخ عبدالحسین امینی، پیش از به جریان درآوردن سیل خروشان «الغدیر» به سوی پهنه های اعتقادات ملل اسلامی، کتاب «شهداء الفضیله» را به دست مجامع تربیتی امت اسلام داد، و روح هیجان دینی و از خود گذشتگی در راه حقایق آسمانی را در آنان دمید، و گروهی را پرورش داد که بی گمان تاریخ اهمیت آنان و تأثیر آنان را ثبت خواهد کرد.
گفتار مولف پیرامون کتاب
«کتاب فنی، تاریخی، أدبی مبتکرفی موضوعه، یتضمن تراجم شهداء علمائنا الأعلام، من القرآن الرابع الهجری إلی العصر الحاضر؛ و هم مئه ثلاثون شهیدا؛ کتابی ست تخصصی، تاریخی، ادبی، و در موضوع خود نو، شامل زیست نامه عالمان برجسته شهید شیعه، از سده چهارم هجری تا این عصر، که صد و سی تن می باشند.»
مولف علامه، درک ارزش کتاب را به خواننده خود واگذارده است، و پس از این جمله کوتاه که در آغاز آمده دیباچه ای کوتاه نیز آورده است و در آن می گوید: این همان کتابی ست که برای گرد آوردیش کوشیدم، و عمر گرانمایه خود را در کار نگارش آن سپری کردم؛ و در آن، سرگذشت شهیدان عالمان ما شیعه آمده است، که خون خود را در راه پایداری حقایق دینی نثار کردند. و من این کتاب را به جویندگان فضایل و پویندگان کمال انسانی تقدیم می کنم، تا بدین وسیله یاد آن شهیدان عالیقدر از نو زنده گردد.
سپس می گوید: چون آن گروه از دانشمندان ما که در خلال سه قرون اول هجری شهید گشتند، شرح حالشان در کتاب ها و معجم های فراوانی گرد آوری شده است، در این کتاب از شهدای قرن چهارم آغاز کردم تا عصر حاضر؛ و به عنوان «تذبیل»، در خیلی از قرنها، شرح حال برخی از شهیدان مشهور را که از شخصیت ها و فاضلان بوده اند ولی شهرت علمی نداشته اند نیز آوردم، چه یاد آنان را خالی از اهمیت ندیدم.
گروهی ازشهیدان
در این جا نام چندتن از شهیدان را می آوریم، و با قلبی آکنده از عشق و محبت به مردان بزرگی که در راه تشیع و «ولای علی»، یا سایر نوامیس اسلامی جان سپردند، به روان تابناکشان درود می فرستیم. البته در اینجا به ذکر نام و سال شهادت آنان بسنده شده است،
1- ناصر کبیر ابومحمد اطروش حسینی ش 304 ق
2- شیخ ابوالحسن علان رازی ش سده 4
3- ناشی صغیر ابن وصیف بغدادی ش 366
4- حافظ بدیع الزمان همدانی ش 398
5- شیخ حسن بن سلیمان انطاکی ش 399
6- موید الدین طغرائی اصفهانی ش 515
7- شیخ ابوعلی فتال نیشابوری ش سده 6
8- شمس الدین محمد مکی (شهید اول) ش 786
9- سید تاج الدین محمد آوی ش سده 8
10- ابوالمعالی صدر الدین دشتکی ش 903
11- شیخ نور الدین علائی کرکی (محقق ثانی) ش 945
12- شرف الاسلام شیخ زین الدین عاملی (شهید ثانی) ش965
13- شیخ شهاب الدین شوشتری خراسانی ش 997
14- قاضی ضیاء الدین نورالله شوشتری ش 1019
15- سید ابوالفتح نصر الله حسینی حائری ش 1154
Sources :
محمدرضا حکیمی- سرود جهش ها- صفحه 220-223