امامان دوازده گانه در تورات
ابن کثیر گوید: در توراتی که در دست اهل کتاب است موضوعی آمده که معنای آن چنین است: «خداوند متعال ابراهیم (ع) را به وجود اسماعیل (ع) بشارت داد و فرمود: اسماعیل را زیادتی بخشم و نسل او را گسترده گردانم و در بین آنان دوازده نفر را از بزرگان و فرزانگان قرار دهم.»
و گوید: «ابن تیمیه گوید: اینان که به وجودشان بشارت داده شده، همان است که در حدیث جابربن سمره آمده و مقرر گردیده تا در میان امت پراکنده باشند، و اینکه قیامت برپا نگردد مگر آنکه موجود شده باشند، و بسیاری از یهودیانی که به اسلام مشرف شده اند، اشتباه کرده و پنداشته اند آنان همان کسانی اند که فرقه رافضه (شیعیان دوازده امامی) به سوی آنان دعوت کرده و از ایشان پیروی می کنند.
مولف گوید: بشارت مورد اشاره در «سفر پیدایش» تورات امروزین، باب (17 شماره 18 -20) اصل عبری چنین است: «قی لیشماعیل بیرختی أوتو قی هفریتی أوتو قی هربیتی بمئود شنیم عسار نسیئیم یولید قی نتتیف لگوی گدول؛ اسماعیل را مبارک ساخته و جدا او را بهره مند و پربار و کثیر و گسترده گردانم، دوازده عدد امام از او پدید آید و او را به امت بزرگ و عظیمی تبدیل خواهم کرد.» این بخش از تورات اشاره به آن دارد که، مبارکی و پرباری و کثرت افراد تنها در نسل اسماعیل (ع) است.
واژه «شنیم عسار» یعنی: دوازده نفر، که لفظ «عسار» در اعداد ترکیبی که معدود آن مذکر باشد، می آید و معدود در اینجا «نسیئیم» و مذکر است و با اضافه شدن «یم» در آخر آن معنای جمع می دهد. مفرد آن «ناسی» یعنی: امام و پیشوا و رئیس است.
و اما سخن خداوند به ابراهیم (ع) در همان بخش نیز، یعنی عبارت (فی نتنیف لگوی گدول)، واژه «فی نتنیف» مرکب است از «فی» که حرف عطف است، و «ناتن» که فعل است و به معنای: قرار می دهم، و «یف» که ضمیر است و در آخر فعل آمده به اسماعیل (ع) باز می گردد، یعنی او را (چنین) قرار می دهم. و اما لفظ «گوی» به معنای امت و مردم است، و «گدول» به معنای «کبیر و عظیم» و تمام جمله یعنی: «او را امت کبیر و بزرگی گردانم.»
از مجموع این فقره روشن می گردد که مقصود از «کثرت و برکت» در نسل اسماعیل (ع) دقیقا رسول خدا محمد (ص) و اهل بیت آن حضرت می باشند، و آنانند که دنباله و امتداد نسل اسماعیل (ع) هستند. زیرا، خداوند متعال به ابراهیم (ع) فرمود: از سرزمین نمرود خارج شده و به شام برود. آن حضرت نیز، همراه با همسرش ساره به فرمان خدا هجرت کردند و در سرزمین فلسطین فرود آمدند.
خداوند متعال ثروت ابراهیم (ع) را بسیار فزونی بخشید. ابراهیم گفت: «خداوندا من با این مال بدون اولاد چه کنم؟» خدای متعال به او وحی کرد: «من فرزندان تو را به قدری کثیر و بسیار گردانم که به تعداد ستارگان باشند.» در آن زمان «هاجر» کنیزک «ساره» بود و او را به ابراهیم (ع) بخشید، هاجر از ابراهیم (ع) باردار شد و اسماعیل (ع) را برای او به دنیا آورد. سن ابراهیم (ع) درآن حال 86 سال بود.
قرآن کریم در ضمن دعای ابراهیم (ع) و درخواست او از خدای متعال، به این حقیقت روشن اشاره کرده و می فرماید: ابراهیم گفت: «ربنا إنی أسکنت من ذر یـتی بواد غیر ذی زرع عند بیتک المحرم ر بنا لیقیموا الصلاه فاجعل أفئده من الناس تهوی إلیهم و ارزقهم من الثمرات لعلمم یشکرون؛ پروردگارا! من برخی از ذریه خود را در بیابانی خشک، در کنار خانه محترم تو جای دادم تا نماز را به پای دارند. پروردگارا! دلهائی از مردمان را به سوی آنان بگردان و آنان را از ثمرات روزی ده باشد که سپاس گویند.» (ابراهیم/ 37)
این آیه کریمه تأکید می کند که ابراهیم (ع) برخی از ذریه و نسل خود را که اسماعیل و فرزندان متولد او در مکه بودند، درکنار خانه خدا جای داد و از خدای متعال درخواست کرد تا رحمت و هدایت بشر در طول تاریخ را بر عهده ذریه و فرزندان او قرار دهد، خداوند نیز دعوتش را پذیرفته و آن را در نسل او، محمد (ص) و دوازده امام قرار داده است. امام باقر (ع) در این باره فرموده است:
«نحن بقیه تلک العتره و کانت دعوه إبراهیم لنا؛ مائیم بقیه آن (ذریه) و عترت و دعای ابراهیم (ع) برای ما بود.»
خلاصه آنچه گذشت و نتیجه آن این می شود که: «تعداد امامان در این امت دوازده نفر پی در پی هستند، و پس از دوازدهمین امام، عمر این دنیا پایان می گیرد.»
Sources :
سیدمرتضی عسگری- بر گستره کتاب و سنت- صفحه 124-127