یکی از فواید مجازات از نظر قرآن کریم
در آیات 55 تا 57 سوره انفال در قرآن کریم آمده است:
«ان شر الدواب عندالله الذین کفروا فهم لایؤمنون* الذین عاهدت منهم ثم ینقضون عهدهم فی کل مرة و هم لایتقون* فاما تثقفنهم فی الحرب فشرد بهم من خلفهم لعلهم یذکرون»؛ «بی تردید، بدترین جنبندگان نزد خداوند، کسانی هستند که کافر شدند پس آن ها ایمان نمی آورند. همان کسانی که از ایشان پیمان گرفتی، ولی هر بار پیمان خود را می شکنند و هیچ پروا نمی کنند. پس اگر در جنگ بر آن ها دست یافتی، کسانی را که پشت سر آن ها هستند، متفرق ساز، باشد که عبرت گیرند.»
می فرماید: اگر در جنگ به چنین موجوداتی که گفتیم پست ترین جنبنده ها هستند رسیدی، یعنی اگر بر این ها پیروز و مسلط شدی، کاری کن که آن جماعتی را که پشت سر اینها قرار گرفته اند و می خواهند راه اینها را بروند، مشرد و پراکنده کنی. با اینها کاری بکن که اسباب عبرت آنها بشود. شاید آنها متذکر بشوند و دیگر مثل اینها اینطور از انسانیت خارج نشوند.
این سه آیه عجیب است. ابتدا مقدمه ای می چیند که بدترین جنبنده ها چه کسانی هستند. بعد برای اینها صفتی ذکر می کند در سقوط انسانیتشان. بعد فتوا و اجازه می دهد که اینها را از بین ببر، ولی به این از بین بردن حالت انتقامی نمی دهد که عقده دلت را خالی کن.
اساسا مجازات دو فلسفه می تواند داشته باشد:
1- یک فلسفه روانی و آن اینکه کسی که جنایت بر او وارد شده و عقده روانی پیدا کرده است، تشفی خاطری پیدا کند.
2- ولی از این مهم تر اصلاح اجتماع است. مجازات مجرم عبرت است برای دیگران.
قرآن به جنبه عبرتش توجه می کند و می گوید حالا که چنینند، این موجودات پست تر از حیوان را از میان ببر. با آنها کاری کن که عبرت دیگران بشود.
Sources :
مرتضی مطهری- آشنایی با قرآن جلد 3- صفحه 152-153