امام هادی علیه السلام
ولادت امام
نام شریف دهمین امام شیعیان، حضرت امام هادی (ع)، علی است. در میان القاب فراوان آن امام، «هادی» شهرت بیشتری دارد. کنیه امام هادی (ع) ابوالحسن است. سال ولادت حضرت هادی 212 یا 214 هـ.ق است و محل ولادتش، جایی به نام صریا در نزدیکی مدینه. پدر بزرگوار امام هادی، امام جواد (ع) است و مادر بزرگوارش بانویی به نام سمانه مغربیه. از دوران کودکی امام هادی جز چند واقعه، چیزی در تاریخ ثبت نشده است. با شهادت امام جواد (ع) در سال 220 هـ.ق، حضرت هادی در سن هشت یا شش سالگی به امامت رسیدند. اگر چه حضرت هادی 42 سال بیشتر عمر نکرد، اما دوران 34 ساله امامت او نسبت به دوران امامت برخی دیگر از ائمه معصومین علیهم السلام طولانی تر است. پدر بزرگوار امام هادی (ع) در مواردی به امامت فرزندش تصریح فرموده است. امام هادی به دلیل قابلیت و لیاقت و عنایت الهی، از جایگاهی رفیع نزد خداوند برخوردار است.
امامت در کودکی و حاکمان معاصر
دوران امامت حضرت هادی (ع) همزمان بود با سلطه ی شش تن از حاکمان بنی عباس، و همین موضوع، شرایط ویژه ای را برای او ایجاد کرد. از طرفی امام می بایست در شرایط خفقان و ارعاب حکومت عباسی، به رسالت الهی خویش عمل کند که ارتباط با یاران و دوستان و هدایت آنان گوشه ای از این رسالت مهم محسوب می شد؛ و از طرفی به گونه ای عمل کند که حساسیت حاکمان عباسی برانگیخته نشود. بر این اساس دوران سی و چهار ساله امامت امام هادی، اگر چه طولانی است اما وی به علت محدودیت های ایجاد شده از ناحیه حاکمان عباسی، پیوسته در مراکز نظامی تحت نظر و مراقبت ویژه بود و کمتر امکان ارتباط علنی و آزاد با یارانش را داشت. تبعید امام به سامراء، یکی از از فشارهایی است که حکومت عباسی علیه وی اعمال کرده بود؛ و علت این که به امام هادی و نیز به فرزندش امام حسن عسکری (ع)، عسکرین می گویند حضور اجباری و ناخواسته این دو بزرگوار در محله های نظامی و تحت مراقبت نیروهای امنیتی و دستگاه ستم پیشه ی عباسی بوده است.
فضایل امام
در چنین وضعیتی، امام هادی (ع) به تناسب موقعیت های مختلف مکانی و زمانی، گاهی با استفاده از نفوذ معنوی و تأثیر فوق العاده نفسانی خویش صحنه هایی را برای اتمام حجت و تبیین حق و هدایت افراد به تماشا می گذاشتند. درایت و بینش توحیدی و برخورد اصولی و حکیمانه امام در زمان حکومت عباسیان باعث شد که دقیق ترین و عالی ترین معارف توحیدی و اعتقادی برای جهان اسلام به یادگار بماند. گذشته از پاسخ امام هادی (ع) به پرسش های گوناگون مردم و نیز احتجاجات آن حضرت در زمینه های مختلف، زیارت معروف به زیارت جامعه کبیره که معرف و تبیین گر مقامات امامان معصوم علیهم السلام است، نیز از سخنان ارزشمند به جا مانده از آن امام بزرگوار است. حضرت هادی همچون سایر امامان شیعه در دوران امامت خود نمونه های فراوانی از معجزات، مکارم اخلاق، استجابت دعاها، کلمات و سخنان حکیمانه آموزنده و حیات بخش در زمینه های متنوع را در تاریخ به ثبت رساندند.
همسر و فرزندان:
حضرت هادی (ع) حدود هجده سالگی یعنی تقریبا در سال 230 هـ. ق با زنی به نام حدیث یا سوسن ازدواج کرد که ثمره این ازدواج امام حسن عسکری (ع) است. فرزندان دیگر امام هادی عبارتند از: حسین، محمد، جعفر کذاب و دختری به نام علیه یا عایشه. حضرت هادی (ع) برادری به نام موسی مبرقع دارد و نیز دو خواهر به نام های فاطمه و امامه. امام هادی سرانجام پس از 42 سال زندگی سراسر رحمت و برکت در سال 254 هـ. ق در سامراء توسط حاکمان ستمگر عباسی به شهادت رسید و در همان شهر به خاک سپرده شد.
Sources :
دانشنامه رشد