علت نامیده شدن معجزه به آیت در قرآن
چرا قرآن معجزه را «آیه» خوانده است؟ آیت یعنی نشانه و یا دلیل محکم. چرا قرآن آنچه را که ما معجزه می گوییم آیه نامیده است؟ برای آنکه مردی پیدا می شود و ادعا می کند که فرستاده پروردگار هست، او مرا فرستاده و به من وحی کرده و آنچه که من می گویم بپذیرید، به دلیل آنکه سخنان من از آن خودم نیست بلکه سخن خدای شماست؛ آیا اشخاص باید بدون چون و چرا بپذیرند یا نه؟ پیداست که در اینجا سه احتمال وجود دارد: یکی اینکه واقعا این شخص پیام آور خدا باشد و دیگر آنکه دروغگو و جعال (بسیار جعل کننده) بوده و خودش نیز آگاه به دروغ خودش باشد و سوم آنکه مسئله برای خودش هم اشتباه شده باشد، مثلا در باطن روح او فعل و انفعالاتی پدید آمده و بروز نموده و تجسم یافته باشد و او آنها را وحی پنداشته و باور نموده باشد.
احتمال سوم برای بسیاری از افراد اتفاق می افتد، کسانی که واقعا دروغ نگفته و نمی خواهند بگویند ولی در عین صداقت دچار توهمات شده اند و امر برای خودشان هم مشتبه گشته است.
اینکه کفار قریش رسول الله (ص) را مجنون می خواندند یکی از عللش این بود که چون پیغمبر آنچنان حسن سابقه ای در میان مردم داشت که اگر می گفتند او دروغگو است، این لکه بر دامن او نمی چسبید و لذا برای خنثی کردن دعوت رسول الله به افرادی که دعوت او را می پذیرفتند، اظهار می کردند که این مرد دچار توهمات روحی و روانی شده است.
پس روی این حساب، شخصی که مدعی نبوت است برای اثبات ادعای خویش بایستی دلیل محکم بیاورد و اگر مردم این درخواست را می کردند درخواستی منطقی بوده است و در غیر این صورت؛ یعنی پذیرفتن بدون دلیل، کاری ابلهانه محسوب می گردد.
معجزه همان دلیل محکمی است که ادعای نبوت را اثبات می کند و به همین مناسبت نیز آیت خوانده می شود.
Sources :
مرترضی مطهری- آشنایی با قرآن جلد 1-2- صفحه 205-206