علت خطرناکتر بودن نفاق از کفر
در قرآن درباره معرفی منافقین اهتمام زیادی شده است. این مسأله را که چرا این همه قرآن روی منافقین تکیه کرده است، مفسرین طرح کرده اند و معمولا چنین پاسخ داده اند که: با وجودیکه منافق یکی از اقسام کافر است در عین حال چنانچه از قرآن در بعضی موارد استفاده می شود منافق خطرش برای اسلام از کافر بدتر است. زیرا کافر کسی که قرآن اصطلاحا او را کافر می خواند کسی است که خدا و پیغمبر را قبول ندارد ولی صداقت دارد؛ یعنی علنا اظهار می کند و تکلیف مردم با او روشن است. ولی آن کس که بر روی عقیده قلبی خود رو پوش نهاده و به زبان جوری سخن می گوید و در دل طور دیگر است؛ خطرش بسیار زیاد است زیرا مردم مسلمان را گول می زند و هیچگاه مردم از کفار گول نمی خورند و لذا می فرماید: «ان المنافقین فی الدرک الاسفل من النار»،«البته منافقان را در جهنم پست ترین جایگاه است». (نساء/145).
اینکه در تاریخ می بینیم پیامبر اکرم (ص) جنگید و پیروز شد ولی امام علی (ع) نتوانست مانند رسول الله پیش ببرد؛ جهتش همین است که پیامبر با کفار جنگید و علی با منافقین! یعنی رسول الله با مردمی جنگید که در مسلک و مرام خودشان صادق و صریح بودند و وقتی می گفت بگویید: لااله الاالله می گفتند ما قبول نداریم. در مقابل رسول الله؛ ابوسفیان شعار می داد ''اعل هبل''، ''اعل هبل''؛ زنده باد هبل و پیامبر در مقابل آنان می گفت بگویید الله اعلی و اجل و بالاخره الله به هبل رو در روی هم قرار می گرفت. لذا نتیجه معلوم بود؛ پیروزی الله و شکست هبل.
ولی علی (ع) با همان ابوسفیان ها روبرو بود؛ اما شعارشان شعار اسلام بود! معاویه که همواره دنباله رو اهداف پدرش ابوسفیان بود اگر علنا شعارش اعل هبل می بود صد در صد از علی (ع) شکست می خورد ولی اینک لباس اسلام به تن کرده و به جای اعل هبل گفتن، در حالیکه برای اسلام اشک تمساح می ریزد شعارش آیه قرآن است که «و من قتل مظلوما فقد جعلنا لولیه سلطانا فلایسرف فی القتل انه کان منصورا»؛ «و کسی که خون مظلومی را به ناحق بریزد ما به ولی او حکومت و تسلط بر قاتل می دهیم که در مقام انتقام آن ولی دم، اسراف نکند و از جانب خدا منصور است»، (اسراء/33). و فریاد می زند: خلیفه مظلوم پیامبر، عثمان بن عفان، شهید شده است. ایها الناس مگر می شود خون خلیفه پیامبر هدر رود؟! و به این وسیله مردم را برای انتقام گرفتن از قاتلین عثمان بسیج می نماید و سپس علی (ع) را به عنوان رهبر آنان معرفی می کند!! در حال اینکه کشنده واقعی عثمان خود معاویه است. معاویه منافقانه در سوگ خلیفه پیامبر بر سر و سینه می زد!! و بدین وسیله مردم ساده لوح مسلمان برای خدا و بخاطر خدا تحریک می شدند و در راه خدا خون می دادند و کشته می شدند.
و آخرالامر نیز، در صفین هنگامیکه معاویه احساس شکست کرد، باز از نقشه های فریبکارانه و منافقانه استفاده نمود و قرآن را بر نیزه کرد، یعنی ما تسلیم قرآن هستیم. و علی (ع) که می دانست که چه نیرنگی در کردار آنان خفته است، فریاد می زد: بزنید و به پیشرفت خودتان ادامه بدهید؛ اما مقدسین نادانی که از خطر منافقین آگاه نبودند، فریاد برآوردند که ما با قرآن نمی جنگیم و اینکه تو می گویی معنایش این است که ما با قرآن بجنگیم و بدین وسیله حزب اموی خود را نجات داد. این است خطر هولناک نفاق که قرآن مسلمین را با کلمه الا (آگاه باشید) هشدار می دهد. «الا انهم هم المفسدون»؛ «به هوش باش که همین ها تبهکارانند». (بقره/ 12) «الا انهم هم السفهاء»؛ «بدان که آنان خود کم خردانند». (بقره/ 13) اسلام هر وقت با کفر روبرو شده است شکست داده و هر وقت که با نفاق روبرو شده است شکست خورده است. چون نفاق از نیروی خود اسلام استفاده کرده و بر ضد آن بکار برده است. یعنی لباس اسلام به تن کرده است و با آن جنگیده است.
Sources :
مرتضی مطهری- آشنایی با قرآن2- صفحه 166-164