شیخ محمدجواد جزائری
محمدجواد جزائری، ادیب و فقیه و مبارز شیعی عراقی. در سال 1298 هـ ق در نجف به دنیا آمد. پدرش علی و عرب و از قبیله بنی اسد بود، خانواده اش قبل از سده نهم هجری در نجف ساکن بودند. شیخ محمدجواد، در همان شهر نجف بزرگ شد و به تحصیل علم پرداخت و از محضر اساتید بزرگی چون: آخوند محمدکاظم خراسانی، عبدالهادی شلیله بغدادی، آقاضیاءالدین عراقی، شیخ علی رفیش، سید ابوالحسن اصفهانی، سید مجد فیروزآبادی، کسب علم کرد. او دانشمند دلاور و مجاهدی بود که با استعمار انگلیس به مبارزه پرداخت و تا پای جان پیش رفت.
حیات سیاسی شیخ محمدجواد:
سال 1336 هجری قمری، زمانی که در جنگ جهانی اول، انگلستان، عراق را اشغال کرد، شیخ به فکر تأسیس جمعیتی پنهانی افتاد که مخفیانه با اشغال بیگانگان مبارزه کنند. او این فکر مبارزه را در سراسر کشور، تعمیم داد. در این راه سید محمدعلی بحرالعلوم، کمک زیادی کرد. بسیاری از جوانان پرشور هم دور او جمع شدند و رهبران برجسته سیاسی به او پیوستند. انقلاب درونی این گروه، آنان را وادار کرد تا به ستاد فرماندهی انگلیسی ها در نجف، حمله کردند و فرماندار نظامی و جمعی از همراهان او را کشتند. قوای انگلیس فورا نجف را محاصره کرد ولی با پایداری شجاعانه مردم روبرو شد. این محاصره چهل روز طول کشید، سرانجام اشغالگران بر شهر و مردم انقلابی، غالب شدند و به سرکوب آنان پرداختند. رهبران انقلاب را دستگیر کردند و در دادگاه ویژه ای که برپا شده بود، حکم اعدام 12 نفر از جمله شیخ محمدجواد را صادر کردند.
این حکم درباره او اجرا نشد و تبدیل به حبس ابد شد. او 22 ماه تبعید و زندانی شد. در سال 1339 ق که در سراسر عراق انقلاب شد، محمدجواد مجددا در آن شرکت داشت که باز با سرکوب انگلیسی ها روبرو گشت و ناچار شد خانه و کاشانه اش را ترک و به ایران فرار کرد. در یکی از شهرهای ایران (رامهرمز) ساکن شد. زمانی که در عراق، عفو عمومی اعلام کردند، او به عراق برگشت و در سال 1365 ق به شام رفت. اشعار زیادی در ستایش آن سرزمین سروده است.
تألیفات و آثار:
1- الآراء والحکم
2- انقاذ البشر من الجبر والقدر
3- تعلیم بر شرح بدرالدین الالفیه
4- حل الطلاسم بین مسلک و عالم (او در این اثر با طلسم های ایلیا ابوماضی به شیوه فلسفی معارضه کرده)
5- فلسفه الامام الصادق
Sources :
سید محمدکاظم موسوی بجنوردی- دائرةالمعارف تشیع- جلد 5