سید میرزا ابوالقاسم حسینی
سید میرزا ابوالقاسم حسینی (خاتون آبادی)، فقیه شیعه در سال 1215 هـ ق در اصفهان به دنیا آمد. او از روحانیون فاضل و در انواع علوم دینی از فقه، حدیث و کلام تبحر داشت. پدرش محمد محسن حسینی، از سادات افسطی و از خاندان معروف خاتون آبادی اصفهانی و پدر بزرگش، محمدحسین خاتون آبادی. او از نوادگان دختری علامه مجلسی و اولین نفر از این خانواده بود که سمت امام جمعه یافت. میرزا ابوالقاسم از اصفهان به تهران آمد و در محضر درس اساتیدی چون میرزا عبدالله زنوری، و ملا محمدتقی استرآبادی، به تکمیل تحصیلاتش که در اصفهان داشت، در حکمت و کلام و فقه پرداخت و بعد به دستور عمویش، برای ادامه دروس خود، عازم نجف شد. در آنجا در خدمت "شیخ حسن کاشف الغطاء" کسب علم و دانش کرد. تا زمانی که "محمد شاه قاجار" پادشاه ایران، از عموی او "ملا محمدمهدی" خواست تا میرزا ابوالقاسم را به تهران، برای ارشاد و ترویج دین، فرا خواند. ایشان به تهران آمد و به ترویج دین و ارشاد مردم پرداخت، تا اینکه عموی بزرگوارش از دنیا رفت.
محمدشاه، میرزا ابوالقاسم را مانند اجدادش بسیار احترام می کرد و او را به امامت جمعه و جماعت انتخاب کرد و تا هنگامی که فوت کرد، در همین سمت باقی ماند. میرزا ابوالقاسم حسینی که در زمان صدارت "امیرکبیر" زندگی می کرد، ارتباط او با سفارت های روس و انگلیس در تهران، سبب بدگمانی امیرکبیر نسبت به ایشان شده بود و در نتیجه تا زمانی که امیرکبیر زنده بود، او در کارها چندان دخالت نمی کرد، ولی در براندازی امیرکبیر و سرنگونی او از صدارت، با دشمنان امیرکبیر متحد بود. خاتون آبادی در سال 1271 هـ ق در سن 56 سالگی در تهران درگذشت. برادرش سیدمرتضی صدرالعلماء بر او نماز خواند و او را در جنوب تهران "محله سر قبر آقا" به خاک سپرد.
آثار:
1- البلدان المفتوحة العنوه
2- منتخب الفقه
3- 5 رساله فقهی که مجموعه فتاوای اوست
4- کتابی در تحقیق پاره از مطالب اصول فقه
5- رساله علمیه به فارسی
Sources :
سید محمدکاظم موسوی بجنوردی- دائرةالمعارف تشیع