قیس ابن هیثم
از سران یکی از قبایل شهر بصره و از بزرگان سرزمین عراق. وی در جریان نهضت امام حسین (ع) (امام سوم شیعیان) در نامه ای مورد خطاب امام (ع) قرار گرفته است. سال 60 هجری قمری زمانی که یزیدبن معاویه (دومین خلیفه اموی) بعد از مرگ پدرش حاکم شد، برای تحکیم حکومتش افرادی را مأمور کرد تا از چند نفر، از جمله حسین بن علی (ع) در شهر مدینه (عربستان) برای او بیعت بگیرند. حسین بن علی (ع) چون یزید را مردی فاسد و نالایق و ظالم می دید و او را شایسته حکومت و خلافت برای امت اسلام نمی دانست، با او بیعت نکرد و از اینکار سرباز زد و از مدینه بیرون و به شهر مکه رفت. ابا عبدالله حسین بن علی (ع) بعد از ورود به مکه چندین نامه با یک متن واحد برای اشراف و بزرگان قبایل شهر بصره از جمله "قیس بن هیثم" نوشت و در آن نامه، مردم بصره را دعوت کرد تا در مبارزه با اوضاع ضد اسلام و ضد دین با امام (ع) همکاری کنند و اسلام را که مدتی است در مسیر انحراف و بلکه در خطر نابودی قرار گرفته، یاری نمایند و با حکومت یزید و یزیدیان مبارزه کنند.
قسمتی از محتوای نامه امام (ع)
«اما بعد: خداوند محمد (ص) را از بین مردمان برگزید و با نبوتش بر او کرامت بخشید و ما خاندان، اولیا و اوصیاء و وارثان آنها و شایسته ترین افراد نسبت به مقام او، از میان تمام امت بودیم ولی گروهی این حق را از ما گرفتند و ما نیز با علم و آگاهی بر تفوق برای جلوگیری از هر فتنه و اختلاف در میان مسلمانان، و جلوگیری از چیره شدن دشمنان بر اسلام و آرامش مسلمانان شایسته تر هستیم. امروزه سنت پیغمبر از بین رفته و بدعت جای آن را گرفته است. اینک پیک و قاصد خود را به سوی شما می فرستم و شما را به کتاب خدا و سنت پیامبر او دعوت می کنم. اگر دعوت و سخن مرا بشنوید و دستور مرا اطاعت کنید، به راه هدایت و سعادت هدایتتان خواهم کرد. درود و رحمت و برکات خداوند بر شما باد.»
و این نامه را توسط یکی از افرادش بنام "سلیمان مکنی به ابارزین" برای "قیس بن هیثم" به بصره فرستاد.
Sources :
محمدصادق نجمی- سخنان امام حسین از مدینه تا کربلا
شیخ عباس قمی- نفس المهوم
تاریخ امام حسین علیه السلام به نقل از اخبارالطوال، مقتل ابی مخنف، ابصار العین، تاریخ طبری